Şanlıurfa soğan kebabı, Şanlıurfa iline özgü, yüz yıllardır yapılagelen ve yöre kültürel mirasının bir parçası olan geleneksel bir yemektir. Ürün, zırh ile çekilmiş kuzu eti ve kuru soğanın kare kesitli şişlere sırayla dizilip kömür ateşinde pişirilmesiyle hazırlanır.  27 Aralık 2018 tarihinde mahreç işaretiyle tescillenmiş olan bu ürün, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından coğrafi işaret korumasına alınmıştır.

Ayırt Edici Özellikler

Şanlıurfa soğan kebabı, soğan ve zırhta çekilen etin sıra ile şişe dizilip ateşte pişirilmesiyle yapılan bir kebap çeşididir. Ürünün ayırt edici özelliği, kullanılan malzemelerin yöresel ustalık içeren yöntemle birleştirilmesi ve geleneksel olarak sunulmasından kaynaklanmaktadır. Bu kebapta kuzu eti, ceviz büyüklüğünde kuru soğanlar ve taze Şanlıurfa Biberi (isot) kullanılır.

Üretim Metodu

Şanlıurfa soğan kebabının geleneksel üretim metodu aşağıdaki aşamaları içerir:

İçerik (2 şiş için)

• 180-210 gram zırh ile çekilmiş et
• 8 adet ceviz büyüklüğünde kuru soğan
• 2-4 adet taze Şanlıurfa Biberi (isot)
• 3 gram tuz

Hazırlık Aşamaları

1. Soğanın Hazırlanması: Kuru soğanların iki başı kesilir, kabuğuyla birlikte şişe saplanmaya hazır hale getirilir. Soğanlar kırılıp yarılmaması için şişe döndürerek saplanır.
2. Ettin Hazırlanması: Et zırhta çekildikten sonra tuz eklenir. Zırhta çekilen etten 30-35 gram parça alınır ve yuvarlanarak avuç içinde soğanların genişliğinde şekil verilir.
3. Şişe Dizilme: Kebap şişi kare kesitli, 50-60 cm uzunluğunda, dövme demirden yapılmış olmalıdır. Kebap şişlerine soğandan başlamak üzere bir soğan ve bir et olarak, sırasının bozulmamasına dikkat edilerek dizilir. Yuvarlanan etler, yarım soğandan sonra gelmek üzere soğana yapışacak şekilde ortasından şişe saplanır. Dizim, en son soğanın saplanmasıyla tamamlanır. Her şişte 4 adet kuru soğan ve 3 adet et köftesi bulunmalıdır.

Pişirme

Hazırlanan şişler, kömür ateşinde iki-üç çevrilişte, yaklaşık 20 dakikada pişirilir. Pişirme sonrası sıcakken şişlerden çekilerek çıkarılır ve sıcak servis edilir.

Coğrafi Sınır ve Denetim

Urfa soğan kebabının ünü, yörede uzun yıllardır bilinen ve yörenin kültürel mirası olan bir ürün olmasından, kullanılan malzemelerin ustalık içeren yöntemle birleştirilmesi ve geleneksel olarak sunulmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, ürünün asgari olarak pişirilme ve servis işlemlerinin coğrafi sınır olan Şanlıurfa ilinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Denetimler, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası'nın koordinasyonunda; Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası, Şanlıurfa Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve Şanlıurfa Lokantacılar, Tatlıcılar ve Kebapçılar Esnaf ve Sanatkârlar Odası'ndan birer temsilcinin katılımıyla oluşturulan denetim mercii tarafından yapılacaktır.

Denetimler yılda en az bir defa, ayrıca gerekli görülen hallerde ve şikâyet üzerine her zaman gerçekleştirilecektir. Denetim sırasında; ürünün üretim metoduna uygunluğu, coğrafi işaretin kullanımı, etin ve soğanın standartlara uygunluğu kontrol edilir.