Köken

Vanilya kelimesi, Türkçeye Fransızca vanille sözcüğünden geçmiştir. Fransızcadaki bu kelime, “bir orkide türü”nü ifade eder. Fransızca vanille, İspanyolca vainilla biçiminden alıntıdır; bu sözcük “küçük kılıç kını” anlamındadır ve vaina (kılıç kını) kelimesinin küçültme biçimidir. Vaina ise Latincede aynı anlamı taşıyan vagina sözcüğünden türemiştir. Latince vagina, hem “kını” hem de “örtücü dış yapı” anlamına gelir ve bitkinin uzun, dar ve kılıf benzeri meyve yapısına benzetilerek bu isim verilmiştir.

Kullanım Alanları

• Gıda ve mutfak: “Vanilya aroması”, “vanilya özütü”, “vanilyalı dondurma” gibi ifadelere çokça rastlanır
• Kozmetik ve parfümeri: Vanilya esansı, koku verici olarak sabun, parfüm ve bakım ürünlerinde yer alır.
• Botanik: Vanilla planifolia gibi orkide familyasına ait bitkilerin adlandırılmasında geçer.
• Mecazi kullanım (özellikle İngilizceden geçen etkilerle): “Vanilla” sıfatı, sıradan ya da heyecansız şeyler için mecazi biçimde kullanılmaya başlanmıştır.