Voghiera Sarımsağı (Özgün adıyla: Aglio di Voghiera), İtalya'nın Ferrara ilinde yetiştirilen ve Avrupa Birliği tarafından koruma altına alınmış bir Menşe Adı Koruması ürünüdür. Sarımsak, "Aglio di Voghiera" ekotipi kullanılarak elde edilir. Ürünün kendine has yuvarlak, düzenli, kompakt ve hafifçe basık şekli ile yüksek depolanabilirlik özelliği, yetiştirildiği bölgenin killi, alüvyonlu-killi ve alüvyonlu-kumlu topraklarından ve Ilıman ve kuru Ferrarese Po Ovası ikliminden kaynaklanmaktadır.
Ürün Özellikleri
Voghiera Sarımsağı'nın soğanları parlak ve tek tip beyaz renkte olup, nadiren pembe çizgiler taşıyabilir. Dış tunikleri beyaz veya bazen daha yoğun ya da daha az yoğun pembe çizgili olabilir. Soğan şekli yuvarlaktır, düzenli ve kompakttır; kök sisteminin bağlandığı yerde hafifçe basıktır. Soğan, birbirine kompakt bir şekilde bağlı ve dış kısmı eğriliğe sahip olan değişken sayıda dişten (bulbilli) oluşur. Tüketime sunulurken, soğanlar sağlam, çürüksüz, parazitsiz, temiz, yabancı maddelerden arınmış, kompakt, don veya güneş hasarından ve dışarıdan görünen filizlerden arınmış olmalıdır. Ayrıca Aglio di Voghiera D.O.P. unvanını alabilmesi için, soğanların "Ekstra" veya "Prima" kalitelerine ait olması gerekir. "Ekstra" kategorisi için minimum kalibre 45 mm, "Prima" kategorisi için ise minimum kalibre 40 mm'dir.
Tarihçe ve Kültürel Bağlam
Aglio di Voghiera'nın kökleri çok eskilere dayanır. Voghiera ve çevresi, Roma döneminden beri Po Deltası'nın yönetimi için kritik bir alan olarak kabul edilmiştir. Bölgeyi yeniden canlandıranlar Ferrara beyleri olan Estense ailesi olmuştur. Marki Niccolò III, 1435 yılında Voghiera'da, Ferrara düklerinin şehir dışındaki "zevklilerinden" biri olan Belriguardo kalesini inşa etmiştir.【1】 Voghiera'da sarımsak üretimine dair ilk kanıtlar da tam olarak bu Estense Düklüğü dönemine kadar uzanır. Düklük mülkleri bölge topraklarında mümkün olan tüm ürünleri teşvik etmiş, kronikler yıl boyunca ürün sağlaması gereken çok sayıda serada yoğun ve özel tarımdan bahsetmiştir. Özellikle aromatik otlara, sebzelere ve sarımsağa dikkat edilmiş. Ayrıca 1934 tarihli bir kartpostal, dönemin tüccarlarından Alberto Dolzi'nin, Randoli Gaetano'dan sarımsak ve soğan için fiyat teklifi istediğini göstererek sarımsak ticaretinin geçmişine kanıt sunmuştur.【2】
Piyasaya Sunum Tipleri
Voghiera Sarımsağı üç ana tipte piyasaya sunulur: Taze/Yeşil Sarımsak, Yarı Kurutulmuş Sarımsak ve Kuru Sarımsak. Taze/Yeşil Sarımsak, yeşil sapa ve bulgunun dış tuniğinin hala taze olmasına sahiptir; hasat gününden itibaren 5 güne kadar tüketime sunulur. Yarı Kurutulmuş Sarımsak, sapı ve dış tuniği tamamen kurumamış olan tiptir; hasattan 6 ila 10 gün arasında tüketime sunulur. Kuru Sarımsak ise sapı, dış tuniği ve her bir dişçiği saran tuniği tamamen kurumuş olan tiptir; hasattan 11 gün sonra piyasaya sunulur. Kuru sarımsak tipinde hasat sonrası soğan başına ağırlık kaybı en az %40 olmalıdır.
Üretim Alanı ve Yöntemi
Voghiera Sarımsağı'nın yetiştirildiği üretim alanı, Ferrara İli'ndeki Voghiera, Masi Torello, Portomaggiore, Argenta ve Ferrara Belediyelerinin topraklarını kapsar. Üretim süreci, bir yenileme mahsulü olarak kabul edilir ve en az dört yıllık liliaceae (zambakgiller) dışındaki mahsullerle rotasyon gerektirir. Tohumluk dişçiğin üretimi ve ekimi ve ürünün koşullandırılması işlemleri zorunlu olarak bu belirlenen üretim alanı içinde gerçekleşmelidir. Ekim, sonbaharda 15 Eylül ile 30 Kasım tarihleri arasında, dişçiklerin minimum 6 cm derinliğe yerleştirilmesiyle yapılır. Hasat, ürünün taze/yeşil, yarı kuru veya kuru olarak piyasaya sunulmasına bağlı olarak 10 Haziran'dan 31 Temmuz'a kadar gerçekleştirilir. Soğanlar ya tarlada (5-10 gün), ya tesiste (10-40 gün) ya da kontrollü havalandırmalı odalarda doğal olarak kurutulur.
Etiketleme ve Sunum Şekilleri
Tüketime sunulurken çeşitli şekillerde paketlenir:
- Treccia (Örgü): Minimum 5, maksimum 18 soğan (400 g - 900 g) veya Treccia extra minimum 8, maksimum 80 soğan (1 kg - 5 kg).
- Retino (File): Değişken sayıda soğan (100 g - 500 g).
- Sacchi (Çuval): Değişken sayıda soğan (1 kg - 5 kg).
- Treccina (Küçük Örgü): Minimum 3, maksimum 5 soğan (maksimum 150 g - 500 g).
- Bulbo singolo (Tek Soğan): 50 g ile 100 g arası ağırlıkta.
Her paketin üzerinde "Aglio di Voghiera" adı, D.O.P. yazısı, Birlik logosu ve üreticinin adı/şirket unvanı veya tanımlayıcı kodu bulunan bir etiket bulunmalıdır. Ayrıca, tüm paketleme ve ambalajların üzerinde D.O.P. logosu yer almalıdır. Logo, açık mavi dairesel bir şekil üzerinde, ortasından 'V' harfi ile kesilmiş bir sarımsak dilimi figürü içerir ve eğik siyah renkte "Aglio Voghiera" yazısı bulunur.
