Köken

Yarım kelimesi, Eski Türkçedeki yarım biçiminden günümüze ulaşmıştır ve köken olarak “yarma, bölünmüş şeyin her bir parçası” anlamına gelir. Bu sözcük, “kesmek, bölmek” anlamındaki yar- fiiline, Eski Türkçede isim türetmek için kullanılan +Im eki eklenerek oluşturulmuştur. Yani yarım, doğrudan “bölünmüş olanın bir parçası” anlamını taşır. Aynı kökten türemiş olan yarı biçimi ise 13. yüzyıldan itibaren tüm Türk lehçelerinde yaygın biçimde kullanılmıştır.

Kullanım Alanları

• Zaman ve nicelik ifadeleri: “Yarım saat”, “yarım kilo”, “yarım ekmek” gibi ölçü belirten kullanımlarda sıkça yer alır.
• Süreç ve bütünlük bağlamı: “Yarım kalmak”, “yarım yamalak” gibi deyimlerle tamamlanmamışlık, eksiklik ya da kusurlu oluş ifade edilir.
• Mecazi anlamda: Duygusal ya da metaforik bağlamlarda “yarım hissetmek”, “yarım bir aşk” gibi tamamlanmamışlık duygusunu yansıtan kullanımlar bulunur.
• Edebiyat ve halk dili: Türk halk edebiyatında, özellikle türkü ve manilerde “yarım” kelimesi, hem “sevgili” hem de “tamamlanmamışlık” anlamlarını bir arada taşıyan çok katmanlı bir sözcük olarak karşımıza çıkar.