Köken

“Yatsı” kelimesi, Türkiye Türkçesi yat- fiil köküne +AsI eki getirilerek türetilmiştir. Başlangıçta “yatsıġ” şeklinde olan kelime, zamanla “yatsu” ve ardından “yatsı” biçimini almıştır. Bu kelime, günün son namazı olan “yatsı namazı”nın ve bu vakitte okunan “yatsı ezanı”nın adlandırılmasında kullanılır. Etimolojik olarak, “yatmak” fiiliyle bağlantılıdır; bu da yatsı vaktinin, uykuya geçmeden önceki zaman dilimini ifade etmesini sağlar.

Kullanım Alanları

Mecaz Anlam Kullanımları:

• Yatsıya kadar belli olur: Yakında neyin ne olduğu anlaşılır anlamında kullanılan deyimdir.
• Yatsı ezanı gibi geç kalmak: Çok geç kalmak, zamanında davranamamak anlamında halk arasında kullanılan bir ifadedir.

Yan Anlam Kullanımları:

• “Yatsı yemeği” (yatsılık): Gece geç saatte yenen hafif yemek anlamında kullanılır.
• Zaman belirticisi olarak “yatsıdan sonra” ifadesi:  Geç saat, gece vaktinin başlangıcı anlamında kullanılır.