Köken

Zembil kelimesi, Türkçeye Farsçadaki zanbīl (زنبیل) sözcüğünden geçmiştir ve temel anlamı “sepet”tir. Farsça biçim, daha eski bir kaynak olan Akatça zabbīlu kelimesinden alıntıdır; bu kelime de “sepet” ya da “taşıma aracı” anlamına gelir. Zabbīlu, Akatçadaki zabālu fiilinden türetilmiştir; bu fiil “taşımak” anlamındadır. Böylece zembil, etimolojik olarak “taşımaya yarayan nesne” anlamını taşır. Bu köken zinciri, özellikle Mezopotamya ve İran kültür alanlarının taşıma araçlarıyla ilgili kelime dağarcığının Türkçeye yansımasını ortaya koyar.

Kullanım Alanları

• Geleneksel eşya: Özellikle kırsal bölgelerde el örgüsüyle yapılan, saplı, hafif taşıma sepetlerini tanımlamak için kullanılır.
• Gündelik dil: “Zembille inmek” deyimiyle mecazî bir kullanım kazanmış ve beklenmedik biçimde bir yere gelmek anlamında yerleşmiştir.
• El sanatları ve kültürel miras: Sepetçilik geleneği içinde yer alan “zembil” yapımı, kültürel zanaat literatüründe de geçer.