Martin Charles Scorsese, 17 Kasım 1942'de New York’un Queens bölgesinde doğmuş Amerikalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve sinema tarihinin en etkili figürlerinden biridir. Özellikle suç, dram ve psikolojik temalar işleyen filmleriyle tanınır. Scorsese, 1960'ların sonlarından itibaren Hollywood'da önemli bir kariyer inşa etmiştir.
Erken Hayatı ve Eğitimi
Sinemaya ilgisi çocuk yaşta başlayan ve bir sinefil olarak yetişen Scorsese, sinemaya yönelik ilgisini akademik eğitimler alarak devam ettirmiş ve okullu sinemacılardan biri olmuştur. Gençliğinde rahip olma düşüncesini taşıyan Scorsese, sinemaya olan tutkusunun ağır basmasıyla bu hayalden vazgeçmiştir. Çocukluğunda astım hastalığı sebebiyle sportif aktivitelerden uzak duran Scorsese, tiyatro ve sinemayla ilgilenmiştir. New York Üniversitesindeki Tisch School of the Arts'tan mezun olmuştur. 1964 yılında lisans eğitiminden mezun olduktan sonra 1966 yılında da sinema ve film alanında yüksek lisans yapmış ve bu yıllarda çektiği kısa filmlerle kariyerine başlamıştır. Üniversitede okuduğu yıllarda öğrencisi olduğu Haig P. Manoogian'ın kariyerinde büyük etkisi olmuş, hocasının 1980 yılındaki vefatından sonra çektiği Raging Bull (Kızgın Boğa) filmini Manoogian'a adamıştır.
Martin Scorsese - Gözlem Gazetesi
Kariyeri ve Filmleri
Öğrencilik yıllarında çektiği kısa filmlerle adından söz ettiren Scorsese, 1967 yılında ilk uzun metrajlı siyah beyaz filmi olan Who's That Knocking at My Door’u (Kapımı Çalan Kim?) yönetti. Uzun yıllar boyunca birlikte çalışacakları Robert De Niro'yla ilk önemli çalışması, 1973 yapımı Mean Streets (Arka Sokaklar) filminde oldu. 1974 yapımı Alice Doesn't Live Here Anymore (Alice Artık Burada Oturmuyor) filminde boşanmış bir kadının hayata tutunma mücadelesini anlattı. Başroldeki Ellen Burstyn “En İyi Kadın Oyuncu” dalında Oscar ödülünün sahibi oldu. Scorsese'nin en tanınan filmlerinden ikisi, 1970'lerin sonu ve 80'lerin başında geldi. 1976'da Taxi Driver (Taksi Şoförü) filminde Vietnam Savaşı'ndan döndükten sonra topluma entegre olmayı bir türlü başaramayan Travis Bickle'ın öyküsünü Robert De Niro'nun da performansıyla aktaran Scorsese, 1980'de yine De Niro performansıyla Raging Bull (Kızgın Boğa) filminde boksör Jake LaMotta'nın hayatını beyazperdeye aktardı.
1977 yılında yönetmenliğini yaptığı New York, New York filminin gişedeki başarısızlığından sonra uyuşturucu bağımlısı olan Scorsese, yakın arkadaşı ve filmlerinin başrolü Robert De Niro’nun çabalarıyla uyuşturucuyu bırakmıştır. 1980’deki Raging Bull projesi uyuşturucuyu bırakıp yönetmenliğe geri dönmesine büyük yardımcı olmuştur. The King of Comedy (Komediler Kralı), After Hours (Saatler Sonra), The Color of Money (Paranın Rengi), 80'lerde yönettiği diğer filmler olarak dikkat çekti. Ayrıca 1987'de pop müziğin önemli isimlerinden olan Michael Jackson'ın hit şarkılarından Bad'in klibinin de yönetmenliğini üstlendi. 1990 yapımı Goodfellas (Sıkı Dostlar) filmi, otoritelerce mafya üzerine çekilmiş en iyi filmlerden biri olarak kabul edildi. 90'larda The Age of Innocence (Masumiyet Yaşı) ve Casino gibi filmleri yönetti.
2000'lerde ise Gangs of New York (New York Çeteleri) filmiyle bir kez daha suç temalı filmlerine döndü. Bu film, aynı zamanda De Niro'dan sonra en çok çalışmaya imza attığı Leonardo DiCaprio'ya yer verdiği ilk film oldu. 2004 yapımı The Aviator (Göklerin Hâkimi) filminde DiCaprio, ünlü havacı Howard Hughes'ı canlandırdı ve Scorsese'nin bu filmi de daha önceki filmleri gibi çok sayıda ödül aldı. 2010'da Shutter Island (Zindan Adası), 2011'de Hugo, 2013'te The Wolf Of Wall Street (Para Avcısı) ve 2016'da Silence (Sessizlik) filmlerini yönetti. Silence filmi gişede zarar edince Netflix’ten başka bir yapımcı şirket bulamadı ve uzun süredir çekmeyi düşündüğü The Irishman (İrlandalı) filmi ile 2019 yılında ilk kez dijital platforma özel bir film çekmiş oldu. 2023 yılında yönettiği Killers of the Flower Moon (Dolunay Katilleri) ile 2019 yılında yönettiği The Irishman en uzun ekran süresine sahip filmleridir.
Martin Scorsese - Kayıp Rıhtım
Ödülleri
İtalyan-Amerikan bir aileden gelen ünlü film yönetmeni, senarist ve yapımcı Martin Scorsese, sinema hayatı boyunca onlarca önemli ödülün sahibi olmuştur. 1976 yılında Taxi Driver filmiyle Cannes Film Festivalinde Altın Palmiye ödülünü alan Scorsese, farklı yıllarda çektiği Goodfellas, After Hours, Raging Bull, The Age of Innocence, The Departed vd. gibi filmleriyle çeşitli kuruluşlardan birçok kez “En İyi Yönetmen” ödülünü almıştır. Daha önce defalarca aday olduğu En İyi Yönetmen dalında Oscar ödülünü en sonunda 2006 yılındaki The Departed filmiyle kazanmıştır. Dünya çapında prestijli birçok festival ve ödül töreninde En İyi Yönetmen kategorisinde adaylığı bulunan Scorsese; Akademi Ödülü, BAFTA ve Altın Küre ödüllerini kazanmıştır. Ayrıca birçok kez Yaşam Boyu Başarı Ödülü’ne de layık görülmüştür.
Ailesi ve Özel Hayatı
Martin Scorsese, giyim işiyle uğraşan bir baba (Charles) ve anneden (Catherine) dünyaya gelen iki erkek kardeşten küçük olanıdır. Annesi ve babasına bazı filmlerinde küçük roller vermiştir.
Toplam 5 kez evlenen Scorsese’nin üç evliliğinden üç farklı kızı vardır. Son evliliğini 1999'da Helen Schermerhorn ile yapmıştır. Bu evlilikten Francesca adında bir kızı daha dünyaya gelmiş ve Francesca’nın TikTok ve Instagram hesaplarında yaptığı eğlence amaçlı paylaşımlarında Martin Scorsese de yer alarak kızına destek olmaktadır.
