Suriye Cumhurbaşkanlığı tarafından duyurulan ve ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrol ettiği askeri ve sivil kurumların Suriye devletine entegrasyonunu amaçlayan bir anlaşmadır. Anlaşmaya göre, çoğunluğunu terör örgütü PKK/YPG’nin oluşturduğu SDG, düşmanlıkları sona erdirecek ve bölgedeki sınır kapıları, havaalanı ve hayati öneme sahip petrol ve gaz sahalarının kontrolünü Suriye merkezi hükümetine devredecektir.
Suriye Cumhurbaşkanlığı, anlaşmayı fotoğraflı paylaşımla duyurdu - Suriye Arap Haber Ajansı【1】
Anlaşma Metni
Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'nın Telegram kanalından yayımladığı anlaşma metnine göre:
Anlaşma Öncesinde Durum
Ahmet el Şara liderliğindeki Suriye muhalefetinin aralık ayında Beşar Esad’ı devirmesinden sonra, yeni hükümet Suriye genelinde faaliyet gösteren tüm silahları gurupların dağıtılacağını duyurdu. Bununla birlikte terör örgütü PKK’nın Suriye kolu olan PYD’nin çoğunluğunu oluşturduğu SDG’nin Suriye yeni yönetimi çatısı altında tek bir ulusal orduya entegre olup olmayacağı belirsizliğini korumaktaydı.
Anlaşma Öncesi Suriye’nin Siyasi Durumunu Gösteren Harita - Anadolu Ajansı【2】
PYD öncülüğündeki SDG yıllardır Suriye'de DEAŞ'a karşı mücadelede ABD'nin başlıca ortağı oldu. Örgüt, ülkedeki iç savaş sırasında toprak kazanımları elde etti ve şu anda Suriye'nin kuzeydoğusunda bulunan bölgeyi kontrolünü sağladı. SDG ayrıca Suriye'nin kuzeyinde bulunan DEAŞ üyeleri ve ailelerinin tutulduğu 20'den fazla gözaltı merkezinin güvenliğinden sorumludur. SDG, ABD'nin DEAŞ'a karşı mücadelede önemli bir ortak olmasına rağmen 2024 Aralık ayı ABD seçimlerinde Donald Trump’ın başkan olmasının ardından Washington'ın bölgedeki rolüne ilişkin belirsizlikler çoğalmıştır. ABD, 2024'te yaklaşık 186 milyon dolar harcanan bu grubu desteklemeye devam etme taahhüdünde bulunmadı. Buna ek olarak, ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye'den çekilme planları yaptığı bilinmektedir. Trump başkan olduktan sonra yaptığı bir açıklamada “Şu anda Suriye'de çok fazla belirsiz durum var... Sanırım Türkiye, Suriye'nin anahtarını elinde tutacak”[3] Trump yaptığı bir diğer açıklamada ise "Suriye kendi karmaşasına sahip. Orada yeterince karmaşa var. Her birine dahil olmamıza ihtiyaçları yok," demişti.[4]
ABD’nin Suriye’deki varlığının belirsiz olmasının yanında, yakın zamanlarda Türkiye, Ürdün, Irak, Lübnan ve Suriye ABD’nin Suriye’de bulunmasını meşrulaştıran sebep olan DEAŞ'a karşı ortak mücadele üzerinde anlaştığını açıklamıştır. Söz konusu açıklama da DEAŞ’a karşı ortak operasyon merkezi ve DEAŞ şüphelilerinin tutulduğu hapishanelerin güvenliğinin sağlanması için yardım teklifinde bulunulmuştur.
Ayrıca, terör örgütü YPG/PKK destekli SDG ve Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) birlikleri arasındaki çatışmalar devam etmektedir. Aralık 2024'te, SMO ile SDG arasında Münbiç ve Tel Rıfat bölgelerinde şiddetli çatışmalar yaşanmış ve bu çatışmalar sonucunda SMO, Münbiç’i SDG'den almayı başarmıştır.
Bölgesel ve uluslararası alanda yaşanan bu gelişmeler SDG’nin Suriye merkezi hükümetiyle yaptığı anlaşmanın zamanlamasını açıklamasına katkıda bulunmaktadır
Anlaşmaya Dair Belirsizlikler
Anlaşma taraflar arasında bir uzlaşma öngörmesine rağmen hala önemli belirsizlikleri barındırmaktadır. Birincisi SDG’nin Suriye silahlı kuvvetleri içinde ayrı bir askeri blok olarak faaliyet gösterilmesine izin verilip verilmeyeceği konusudur. SDG’nin bazı kaynaklara göre 40 ila 60 bin arasında militanı olduğu ifade edilmektedir. Ancak, Suriye hükümeti daha önce bu konuyu reddettiğini açıklamıştır. Anlaşmada belirsizlik taşıyan bir diğer konuş ise "tüm Suriye topraklarında ateşkes" çağrısının tam olarak nasıl ve ne zaman gerçekleştirileceğidir. Anlaşmada, YPG/SDG’nin Suriye Arap Cumhuriyeti kurumlarına entegre edilmesini ve Suriye'nin toprak bütünlüğünü yeniden teyit edilmesine karşın bu durumun zamanlaması hakkında bilgi verilmemektedir.
[1] https://sana.sy/en/?p=349228
[2] https://www.aljazeera.com/news/2025/2/5/sdf-says-it-has-not-been-notified-of-reported-us-plan-for-syria-withdrawal
[3] https://www.reuters.com/world/middle-east/trump-says-turkey-holds-key-syrias-future-2024-12-16/
[4] https://www.nytimes.com/2025/03/10/world/middleeast/syria-kurds-agreement.html