Batman (İl)
Batman, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan genç ve hızlı gelişen bir şehirdir. Dicle Nehri ve kolları ile çevrili Batman, hem tarihi zenginlikleri hem de petrol üretimi ile tanınır. Üstelik burada Hasankeyf gibi 12.000 yıllık yerleşimler bulunur!
Batman (Dicle Kalkınma Ajansı)
Batman Nerede?
Batman, Mezopotamya’nın bereketli topraklarında bulunur.
- Kuzeyinde Muş ve Bitlis,
- Doğusunda Siirt,
- Güneyinde Mardin,
- Batısında Diyarbakır vardır.
Şehir, Batman Ovası üzerinde kuruludur ve Dicle Nehri şehre hayat verir.
Tarih Boyunca Batman
Batman’ın geçmişi 10.000 yıl öncesine, yani Neolitik Çağ’a kadar uzanır!
- Hallan Çemi Höyüğü, bölgedeki en eski tarım yerleşimlerindendir.
- Sümerler, Asurlar ve Babilliler burada yaşamıştır.
- Urartular, su kanalları yapmıştır.
- Romalılar ve Bizanslılar, Batman’ı stratejik bir sınır noktası olarak kullanmıştır.
Zaman Yolculuğu: İslam ve Osmanlı Dönemi
- 7. yüzyılda Müslümanlar bölgeyi fethetti.
- Artuklular ve Eyyübîler döneminde Hasankeyf Kalesi ve Malabadi Köprüsü gibi eserler yapıldı.
- 16. yüzyılda Osmanlı topraklarına katıldı.
İluh’tan Batman’a
Uzun yıllar boyunca burası İluh adında küçük bir köydü.
- 1957’de ilçe oldu.
- 1990’da, Siirt’ten ayrılarak Türkiye’nin en genç illerinden biri hâline geldi.
- Bu, çocuklara anlatırken şöyle ilginç bir detaydır: Batman bir zamanlar “Siirt’in küçük bir köyü” iken bugün başlı başına bir şehirdir!
Doğası ve İklimi
Batman’da yazlar çok sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve yağışlı geçer.
- Yazın sıcaklık 40°C’yi geçebilir.
- Kışın yüksek dağlarda yoğun kar yağışı olur.
Başlıca dağlar: Mereto, Raman ve Sason Dağları
Başlıca ovalar: Batman Ovası ve Garzan Vadisi
Nüfus ve Şehir Hayatı
Batman’da yaklaşık 650 bin kişi yaşıyor.
- En kalabalık ilçe Batman Merkez,
- En küçük ilçe Hasankeyf
Batman, genç nüfusu ile dikkat çeker ve köylerden şehre göç devam eder.
Batman’ın Ekonomisi
Batman denilince akla ilk olarak petrol gelir.
- Raman ve Garzan sahalarında petrol çıkarılır.
- Petrol, Batman Rafinerisinde işlenir.
Tarım ve hayvancılık da önemlidir:
- Buğday, arpa, mercimek ve pamuk yetiştirilir.
- Koyun ve keçi yetiştiriciliği yaygındır.
Tarihî ve Doğal Güzellikler
- Hasankeyf: 12.000 yıllık geçmişiyle dünyanın en eski yerleşimlerinden biridir.
- Malabadi Köprüsü: 1147’de Artuklular tarafından yapılmıştır, taş kemeriyle ünlüdür.
- Zeynel Bey Türbesi: 15. yüzyıldan kalma, çinili ve silindirik yapısıyla dikkat çeker.
- Mor Kiryakus Manastırı: 4. yüzyılda inşa edilen, Süryani topluluğu için önemli bir merkezdir.
Doğa sevenler için Sason ve Mereto Dağları, yürüyüş ve kamp için idealdir.
Eski Hasankeyf (Kültür Portalı)
Batman Mutfağı
Batman’ın yemekleri doyurucu ve lezzetlidir:
- Şam böreği
- İçli köfte ve mumbar dolması
- Mehir tatlısı