Hezârfen Ahmed Çelebi
Hezârfen Ahmed Çelebi, 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşamış bir kişi olarak bilinmektedir. Hakkındaki bilgiler sınırlıdır ve büyük ölçüde Evliya Çelebi’nin Seyahatnâme adlı eserine dayanmaktadır. Adındaki "Hezârfen" kelimesi, “çok sayıda bilimle uğraşan kişi” anlamına gelir. En çok, Galata Kulesi’nden kendi yaptığı kanatlarla uçtuğu yönündeki anlatıyla tanınmaktadır.

Hezârfen'in Galata'dan uçuşu (Hezârfen Ahmed Çelebi Ortaokulu)
📖 Yaşamı ve Eğitimi
Ahmed Çelebi’nin doğum yılı, ailesi veya eğitimi hakkında kesin bilgi bulunmamaktadır. Ancak Osmanlı coğrafyasında yaşadığı ve döneminin bilimsel konularına ilgi duyduğu anlaşılmaktadır. Klasik eğitim kurumlarında eğitim görmüş olması muhtemeldir. Gözlem yapmaya dayalı bir çalışma yöntemi benimsediği varsayılmaktadır.
🪂 Uçuş Denemesiyle İlgili Anlatı
Evliya Çelebi'nin verdiği bilgiye göre Ahmed Çelebi, kuşların hareketlerini incelemiş ve kendi kanatlarını ahşap ve kumaş kullanarak yapmıştır. İstanbul’daki Galata Kulesi’nden atlayarak rüzgâr yardımıyla Boğaz’ı geçmiş ve Üsküdar’daki Doğancılar semtine iniş yapmıştır.

Hezârfen'i izleyen halk (METU)
🔍 Bilimsel Yaklaşımı
Ahmed Çelebi'nin günümüze ulaşan herhangi bir yazılı eseri bulunmamaktadır. Ancak hakkında anlatılanlardan, gözleme dayalı bir yöntem izlediği anlaşılmaktadır. Kuşların uçuş sistemini incelemiş, deneysel araçlar tasarlamaya çalışmıştır. Bu yönüyle, dönemin bilim anlayışı içinde uygulamalı çalışmalara yöneldiği değerlendirilmektedir.
⚙️ Uğraş Alanları
- Uçuş denemeleri
- Mekanik araçlar
- Doğa olaylarının gözlemi
- Rüzgâr ve hareket fiziği
📚 Kaynaklarda Yer Alışı
Hezârfen Ahmed Çelebi hakkında bilgi veren tek birincil kaynak Seyahatnâme’dir. Bu eserdeki anlatım, dönemin olaylarını aktarmanın yanı sıra halk arasında yaygın olan hikâyeleri de içerdiği için tarihsel gerçeklik açısından temkinli değerlendirilir.

