İsmail Fakirullah Türbesi, Siirt’in Tillo ilçesinde yer alır. Türbe, 18. yüzyılda onun öğrencisi Erzurumlu İbrahim Hakkı tarafından yapılmıştır. Bu türbeyi özel kılan şey, hem hocasına duyulan saygının bir göstergesi olması hem de astronomiyle ilgili eşsiz bir olayın burada gerçekleşmesidir.

^{(Yapay Zeka ile Oluşturuldu)}

Türbeyi Özel Kılan Olay: Işık Hadisesi

İbrahim Hakkı, hocası vefat edince “Hocamın başucuna doğmayan güneşi neyleyim?” diyerek türbenin yanına sekiz köşeli bir kule yaptırdı. Türbenin yaklaşık 3 km doğusuna ise harçsız taşlarla, penceresi olan bir duvar inşa ettirdi. Bu duvara Üstad Kalesi adı verildi.

Her yıl 21 Mart ve 23 Eylül günlerinde (ekinoks) güneş ışınları bu duvarın penceresinden geçip kuleye, oradan da türbenin içine yansır. Işık tam olarak İsmail Fakirullah’ın sandukasının başucunu aydınlatır. Bu olaya “Işık Hadisesi” denir.

Türbenin Önemi

• Astronomi açısından: Güneşin hareketlerini doğru hesaplamayı gösterir.
• Mimari açıdan: Yalnızca taş, kule ve pencereler kullanılarak böyle bir ışık düzeni kurulmuştur.
• Kültürel açıdan: İlim ve hocalara duyulan saygının güzel bir örneğidir.

Bu özellikleri sayesinde türbe, 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır.

^{(Yapay Zeka ile Oluşturuldu)}

İsmail Fakirullah Kimdir?

• 1657’de Tillo’da doğdu.
• Gençliğinde hac yaptı, dini ilimlere yöneldi.
• Kırk yaşından sonra tasavvufa daha çok yöneldi.
• Çevresinde pek çok öğrenci yetiştirdi.
• 1734’te vefat etti.

İbrahim Hakkı Kimdir?

• 1703’te Erzurum’un Hasankale ilçesinde doğdu.
• Astronomi, tıp, anatomi, geometri, psikoloji gibi alanlarda çalışmalar yaptı.
• Marifetname adlı eseriyle tanınır.
• 1780’de vefat edince şeyhinin yanına, bu türbeye defnedildi.

^{(Yapay Zeka ile Oluşturuldu)}