Sivas Behram Paşa Hanı
Behram Paşa Hanı, Sivas’ın tarihi yapıları arasında yer alan, Osmanlı döneminden kalma bir handır. Yapıldığı dönemde kervan yolcularının konaklaması için inşa edilmiş olan han, iki katlı, açık avlulu ve taş revaklıdır. Günümüzde restorasyonunun tamamlanmasının ardından butik otel, restoran ve kafe olarak kullanılmaktadır.

Behram Paşa Hanı (Türkiye Turizm Ansiklopedisi)
Tarihçe
Behram Paşa Hanı, XVI. yüzyılın ikinci yarısında Behram Paşa tarafından kent içi han olarak inşa edilmiştir. Kervan yolcularının konaklaması amacıyla yapılmış olup, yapım kitabesi günümüze ulaşmamıştır.
1898–1899 yıllarında II. Abdülhamid döneminde han, Süvari Askeri Kışlasına dönüştürülmüştür. Cumhuriyet döneminde, Milli Savunma Bakanlığı tarafından 1976 yılına kadar kullanılmıştır. 1977 yılında Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.
1978–1981 yıllarında restore edilerek kiraya verilmiş, 2010 yılında “Restore Et, İşlet, Devret” modeliyle Sivas Belediyesi’ne tahsis edilmiştir. 2018 yılında restorasyonu tamamlanmış ve butik otel, restoran ve kafe olarak hizmete açılmıştır.
Mimari Özellikler
- Plan ve düzen: Yapı, kareye yakın dikdörtgen planlı, iki katlı ve üstü açık avlulu olarak tasarlanmıştır.
- Cephe ve malzeme: Güney cephesi düzgün kesme taş; doğu, batı ve kuzey cepheleri kaba yonu taş ile örülmüştür. Avlu ve revaklarda düzgün kesme taş kullanılmıştır.
- Girişler: Güney, doğu ve batıdan üç giriş mevcuttur. Ana giriş güney cephesindedir ve çıkma yapan eyvan ve üst bölümüyle anıtsal bir görünüme sahiptir.
- Süslemeler: Sivri kemerli giriş kapısı, kapı üzerindeki pencerelerin yanında karşılıklı aslan figürleri, taş üzerine alçak ve yüksek kabartmalar bulunur.
- Yapım sistemi: Yapı, taşıyıcı duvarlar, ayaklar, kemerler, tonozlar ve kubbelerden oluşan geleneksel Osmanlı yapım sistemiyle inşa edilmiştir. Üst örtü elemanları (sivri ve beşik tonoz, çapraz tonoz, kubbe) ile üst kat ve çatının yükleri zemine aktarılmıştır.

Behram Paşa Hanı ve Çevresi (Sivas Belediyesi)
Çevresindeki Yapılar
- Batısında Kurşunlu Hamam (Behram Paşa Hamamı / Çifte Hamam) yer almaktadır.
- Güneybatısında XIV. yüzyılda yapılmış Ahi Emir Ahmed Türbesi bulunur.
Mimari ve Kültürel Önemi
Behram Paşa Hanı, Sivas’taki diğer hanlardan mekânsal düzen ve üslup açısından farklılık göstermekte olup, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki Osmanlı han yapılarıyla benzer özellikler taşımaktadır.