Papa XIV. Leo, 14 Eylül 1955’te Chicago’da doğmuş Amerikalı bir Katolik din adamıdır. 8 Mayıs 2025’te Katolik Kilisesi’nin 267. papası seçilmiştir. Papa unvanını taşıyan ilk Amerikalıdır ve Aziz Augustinus Tarikatı’ndan gelen ilk papa olmuştur. Peru’da uzun yıllar görev yapmış, bu ülkenin vatandaşlığını da almıştır. Papalık öncesinde Piskoposlar Dikastriesi ile Latin Amerika Papalık Komisyonu’nun başkanlığını yürütmüştür. 2023’te kardinal ilan edilmiş; 2025 Konklavı sonucunda “Leo XIV” ismini alarak Kilise’nin ruhani lideri olmuştur.
Papa XIV. Leo, 8 Mayıs 2025. (Anadolu Ajansı)
Aile Kökeni, Erken Yaşam ve Eğitimi
Robert Francis Prevost, 14 Eylül 1955 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin Illinois eyaletinin Chicago şehrinde doğmuştur. Babası Louis Marius Prevost Fransız ve İtalyan, annesi Mildred Martínez ise İspanyol kökenlidir. İki erkek kardeşi olan Prevost, ilk ve orta öğrenimini Chicago’da tamamlamıştır.
Katolik inanç çevresinde büyüyen Prevost, gençliğinde kilisede sunak görevlisi olarak hizmet etmiş ve Augustinusçu tarikat geleneğiyle bu dönemde tanışmıştır. Ortaöğrenimin ardından Michigan’da bulunan Aziz Augustinus Tarikatı’na bağlı küçük seminerde öğrenim görmüştür. 1977 yılında Pennsylvania’daki Villanova Üniversitesi’nden matematik lisans diploması almıştır. Aynı üniversitede felsefi formasyon eğitimi de almıştır.
Robert Francis Prevost'ın Gençliği. (Midwest Augustinian)
1977 yılında Aziz Augustinus Tarikatı’na (Ordo Sancti Augustini) katılmış ve Saint Louis kentinde bulunan “Our Lady of Good Counsel” vilayetinde manastır hayatına başlamıştır. Tarikat içindeki ilk yeminini 2 Eylül 1978’de, ebedî yeminini ise 29 Ağustos 1981’de vermiştir. Ruhbanlık eğitimi için Chicago’daki Catholic Theological Union’a devam etmiş ve 1982 yılında Roma’daki Aziz Monika Koleji’nde dönemin Vatikan yetkililerinden Başpiskopos Jean Jadot tarafından rahip olarak atanmıştır.
Aynı yıl tarikat tarafından Roma’ya gönderilen Prevost, Aziz Thomas Aquinas Papalık Üniversitesi’nde (Angelicum) kanonik hukuk alanında yüksek lisans ve doktora eğitimi almıştır. 1984 yılında yüksek lisans, 1987 yılında doktora derecesini tamamlamıştır. Doktora tezinin başlığı “Aziz Augustinus Tarikatı’nda Yerel Üstünlük Görevinin Rolü”dür. Eğitim süreci boyunca Latince, İtalyanca ve İspanyolca dillerinde yetkinlik kazanmıştır.
Augustinusçu Dönemi ve Dini Hizmetleri
Robert Francis Prevost, Aziz Augustinus Tarikatı’na katılımının ardından, 1985 yılında Peru’ya gönderilmiş ve burada tarikatın misyon faaliyetlerinde görevlendirilmiştir. İlk olarak Piura bölgesindeki Chulucanas’ta hizmet vermiştir. Bu bölgedeki kısa süreli görevinden sonra 1988 yılında Trujillo kentine geçerek, Augustinusçu tarikatın Latin Amerika’daki formasyon programlarında uzun süreli sorumluluklar üstlenmiştir.
1988 ile 1998 yılları arasında Trujillo’da bulunan tarikat evinde formasyon direktörü olarak çalışmış; aynı dönemde 1992 yılından itibaren tarikatın eğitimli üyelerine yönelik ileri düzey eğitimin sorumluluğunu üstlenmiştir. 1988–1992 yılları arasında topluluğun yerel başkanı (prior) olarak görev yapmış, tarikat mensuplarının eğitimi ve idaresiyle ilgilenmiştir. Trujillo Başpiskoposluğu nezdinde 1989’dan 1998’e kadar yargı vikaryası (judicial vicar) görevinde bulunmuş; aynı zamanda San Carlos y San Marcelo Ruhban Okulu’nda kilise hukuku, patristik ilahiyat ve ahlâk teolojisi alanlarında ders vermiştir.
Bu yıllarda ayrıca Trujillo'nun banliyö bölgelerinde pastoral görevler üstlenmiştir. 1988 yılında “Our Lady Mother of the Church” adlı merkezin idaresine atanmış, bu merkez daha sonra Santa Rita Parokyası olarak resmî statü kazanmıştır. 1992–1999 yılları arasında “Our Lady of Monserrat” adlı bir diğer kilisenin de yönetsel sorumluluğunu üstlenmiştir.
1999 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ne dönerek Chicago’daki “Mother of Good Counsel” vilayetinin başrahipliğine (provincial prior) seçilmiştir. İki buçuk yıl süren bu görevden sonra, 2001 yılında yapılan genel kurulda tarikatın dünya çapındaki en yüksek idari makamı olan Prior General görevine seçilmiş; 2007 yılında aynı göreve ikinci kez getirilmiş ve bu görevi 2013 yılına kadar sürdürmüştür.
2001–2013 yılları arasındaki bu uluslararası görev sürecinde Aziz Augustinus Tarikatı'nın genel merkezinden sorumlu olarak çeşitli ülkelerdeki toplulukların eğitim, idare ve teşkilat yapılarıyla ilgilenmiştir. Tarikat içindeki bu görevler, onu doğrudan Vatikan nezdindeki yapılarla temas kuran bir pozisyona taşımıştır.
Episkoposluk ve Chiclayo Yılları
Robert Francis Prevost, Aziz Augustinus Tarikatı’nın genel yöneticiliği görevinden sonra 2013 yılında Chicago’daki bağlı vilayetine dönmüş; burada formasyon sorumluluğu, birinci danışmanlık ve eyalet vikaryası gibi idari görevler üstlenmiştir. 3 Kasım 2014 tarihinde Papa Franciscus tarafından Peru’nun kuzeyinde yer alan Chiclayo Piskoposluğu’na apostolik yönetici olarak atanmıştır. Görev bölgesine 7 Kasım 2014’te girmiş; 12 Aralık 2014 tarihinde Chiclayo Katedrali’nde episkoposluk takdisi gerçekleştirilmiştir.
Robert Prevost'un Papa II. John Paul ile Olan Fotoğrafı. (Midwest Augustinian)
Aynı yıl içerisinde, tarihî bir piskoposluk bölgesi olan Sufar’ın titular episkoposu unvanını almıştır. 26 Kasım 2015 tarihinde Papa Franciscus’un kararıyla Chiclayo Piskoposluğu’nun resmî piskoposu olarak atanmış; bu görevini 2023 yılına kadar sürdürmüştür.
Bu süre zarfında Peru Piskoposlar Konferansı’nda çeşitli görevlerde bulunmuştur. 2018 yılında ikinci başkan yardımcılığına seçilmiş; aynı konferans bünyesinde Ekonomik Konsey ve Kültür ile Eğitim Komisyonu başkanlığı gibi görevler üstlenmiştir. 2020 yılında, geçici olarak Lima’ya bağlı Callao Piskoposluğu’na da apostolik yönetici olarak atanmıştır. Böylece belirli bir dönem boyunca Chiclayo ile Callao piskoposluklarını eşzamanlı olarak yönetmiştir. Peru’daki görev süresi boyunca ruhban eğitimi, kültürel programlar ve piskoposluk yapısının yönetimine dair uygulamalar yürütmüştür. 2015 yılında Peru vatandaşlığına geçmiştir.
Kardinallik ve Roma’daki Görevleri
Robert Francis Prevost, Chiclayo Piskoposluğu görevini yürüttüğü dönemde Vatikan bünyesindeki kurullarda çeşitli sorumluluklara atanmıştır. 13 Temmuz 2019 tarihinde Congregatio pro Clericis (Ruhbanlar Cemaati) üyeliğine, 21 Kasım 2020 tarihinde ise Congregatio pro Episcopis (Piskoposlar Cemaati) üyeliğine getirilmiştir.
30 Ocak 2023 tarihinde Papa Franciscus tarafından Dicasterium pro Episcopis başkanlığına (prefect) atanmış; aynı tarihte Pontificia Commissio pro America Latina (Latin Amerika Papalık Komisyonu) başkanlığı görevi de kendisine verilmiştir. Bu atamayla birlikte Prevost, Chiclayo’daki piskoposluk görevinden ayrılmış ve Roma merkezli görevine geçmiştir. Aynı dönemde başpiskoposluk unvanı kendisine verilmiştir.
4 Ekim 2023 tarihinde sekiz farklı Vatikan kurumuna daha üye olarak atanmıştır. Bu kurumlar şunlardır: Evangelizasyon Dikastriesi (Birinci Tebliğ ve Yeni Yerel Kiliseler Dairesi), İnanç Dikastriesi, Doğu Kiliseleri Dikastriesi, Ruhbanlar Dikastriesi, Adanmış Yaşam Enstitüleri ve Havarî Yaşam Toplulukları Dikastriesi, Kültür ve Eğitim Dikastriesi, Kanunî Metinler Dikastriesi ve Vatikan Şehir Devleti Papalık Komisyonu’dur.
30 Eylül 2023 tarihinde Papa Franciscus’un başkanlığında gerçekleştirilen konsistorda, Santa Monica diyakonluğuna bağlı olarak kardinal ilan edilmiştir. 28 Ocak 2024 tarihinde bu diyakonluğun resmî sorumluluğunu üstlenmiştir. 6 Şubat 2025 tarihinde Kardinaller Koleji’nin Piskoposlar Sınıfı’na terfi ettirilmiş; aynı tarihte Albano suburbikar piskoposluğunun titular başpiskoposu olmuştur.
Robert Francis Prevost, 2024. (Midwest Augustinian)
Kardinallik görev süresince 2023 ve 2024 yıllarında düzenlenen 16. Olağan Piskoposlar Sinodu’nun her iki oturumuna katılmıştır. Ayrıca Papa Franciscus’un yurt dışı apostolik seyahatlerine eşlik eden resmi heyette yer almıştır. Piskoposlar Dikastriesi başkanlığı görevinde bulunduğu sürede dünya genelindeki piskopos atamalarının değerlendirme süreçlerine katılmıştır.
Papa Olarak Seçilmesi
Robert Francis Prevost, 8 Mayıs 2025 tarihinde Katolik Kilisesi’nin 267. papası olarak seçilmiş ve “Leo XIV” ismini almıştır. Seçim, Papa Franciscus’un 21 Nisan 2025 tarihinde hayatını kaybetmesinin ardından, 7 Mayıs’ta toplanan konklav süreci kapsamında gerçekleştirilmiştir. Konklavın ikinci gününde Sistine Şapeli’nde yapılan oylama sonucunda, Prevost gerekli oy çoğunluğunu sağlayarak papa ilan edilmiştir.
Seçimin Ardından "Papa 14. Leo", Aziz Petrus Bazilikası’nda Toplanan Kalabalığı Selamlıyor, 8 Mayıs 2025. (Anadolu Ajansı)
Yeni papa seçildiğinin işareti olarak Sistine Şapeli'nin bacasından beyaz duman yükselmiş; ardından Kardinal Protodiakon Dominique Mamberti, Aziz Petrus Bazilikası'nın büyük locasından geleneksel “Habemus Papam” formülünü okuyarak seçilen kişinin “Robertus Franciscus Cardinalis Prevost” olduğunu ve “Leo XIV” ismini aldığını kamuoyuna duyurmuştur.
Prevost, seçildiği sırada 69 yaşında olmakla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri doğumlu ilk papa olarak kayıtlara geçmiştir. Seçim, 133 kardinalin katılımıyla gizli oyla gerçekleştirilmiş ve Prevost en az üçte iki çoğunluğu sağlayarak bu göreve getirilmiştir.
Papa Leo XIV, göreve başlamasının ardından Aziz Petrus Meydanı’nda toplanan halka hitap etmiş; konuşmasını Latince ve İtalyanca dillerinde gerçekleştirmiştir. İlk hitabında selefi Papa Franciscus’a atıfta bulunmuş, ayrıca uzun yıllar görev yaptığı Peru halkına selam göndermiştir.
Uluslararası Tepkiler ve Tebrikler
Papa XIV. Leo’nun 8 Mayıs 2025 tarihinde Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri olarak seçilmesinin ardından, farklı ülkelerden devlet ve hükümet başkanları ile dini temsilciler tarafından tebrik mesajları yayımlanmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Papa seçimini kutlamış ve Papa Leo XIV ile görüşme isteğini belirtmiştir. ABD Dışişleri Bakanı Rubio, yazılı açıklamasında bu seçimin Katolik dünyası için taşıdığı öneme değinmiştir. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, gönderdiği telgrafta Vatikan ile Rusya arasındaki diyaloğun sürmesini temenni ettiğini ifade etmiştir. Almanya Başbakanı Friedrich Merz, bu seçimin uluslararası bağlamda önemli bir döneme denk geldiğini vurgulamıştır. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ise Papa'nın seçilmesini küresel krizlerin yaşandığı bir dönemde meydana gelen bir gelişme olarak değerlendirmiştir.
Latin Amerika ülkeleri arasında Peru tarafından yapılan açıklamalarda, Papa’nın bu ülkedeki geçmiş görevlerine ve vatandaşlık statüsüne dikkat çekilmiştir. Devlet Başkanı Dina Boluarte, Papa'nın Peru ile olan bağlarını hatırlatmıştır. Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, Papa'nın Latin Amerika'daki geçmişine işaret etmiş; Meksika, Ekvador, Bolivya, Paraguay, Küba, Guatemala ve Honduras liderleri de benzer şekilde tebrik mesajları paylaşmıştır.
Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinden Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Filistin tarafından çeşitli açıklamalar yapılmıştır. Katar Emiri ve BAE liderleri barış temalı mesajlar iletmiş, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi görev sürecine ilişkin dileklerini bildirmiştir. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, barış konularına yönelik ifadeler içeren bir kutlama mesajı yayımlamıştır. El-Ezher Şeyhi Ahmed et-Tayyib, dinler arası iş birliğini geliştirme temennisinde bulunmuştur. Balkan ülkeleri ve Avrupa'nın diğer bölgelerinden gelen mesajlarda ise Yunanistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ ve Kuzey Makedonya hükümet temsilcileri, Papa XIV. Leo’nun göreviyle ilgili iyi dileklerini iletmiş ve çeşitli toplumsal değerlere atıfta bulunmuşlardır.
