Buharlı lokomotif, su buharıyla çalışan bir tren türüdür. Kömür gibi yakıtlar kazan bölümünde yakılarak suyu buhara çevirir. Yüksek basınçlı buhar pistonları harekete geçirerek tekerlekleri döndürür ve tren ilerler. Kullanılan buhar bacadan çıkar.

^{Buharlı Lokomotif (Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur)}

Tarihçesi

İlk buharlı lokomotifler 1800’lü yılların başında İngiltere’de yapıldı. George Stephenson tarafından geliştirilen “Rocket” isimli lokomotif, 1829 yılında Liverpool–Manchester arasında çalışmaya başladı. Bu sistem kısa sürede başka ülkelere de yayıldı.

Türkiye topraklarında buharlı lokomotifler Osmanlı döneminde kullanılmaya başlandı. İlk demiryolu hattı 1856’da yapımına başlanan İzmir–Aydın hattıdır. 1866’da tamamlanan bu hatta İngiltere’den getirilen buharlı lokomotifler çalıştı. Daha sonra Rumeli ve Anadolu’da başka hatlar da kuruldu.

Osmanlı döneminde lokomotifler genellikle Avrupa’dan ithal edildi. Ancak 20. yüzyılda Türkiye, kendi mühendis ve işçileriyle lokomotif üretmeye başladı.

Türkiye’nin İlk Yerli Buharlı Lokomotifi: Karakurt

1961 yılında Karakurt isimli ilk yerli buharlı lokomotif Eskişehir’de üretildi.

Karakurt’un özellikleri:

• 1.915 beygir gücünde
• En fazla 70 km/s hız yapabiliyor
• 25 yıl boyunca yük ve yolcu taşıdı

Bu lokomotif, Türk mühendisliği ve işçiliğinin önemli bir başarısı olarak kabul edilir.

^{Türkiye'nin Ürettiği İlk Buharlı Lokomotif Karakurt (Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur)}

Buharlı Lokomotiflerin Çalışma Prensibi

Yakıt yakılır → Kömür kazan içinde yanar.

Su buhara dönüşür → Isı, kazandaki suyu buhar yapar.

Buhar pistonları çalıştırır → Buhar, pistonları ileri–geri hareket ettirir.

Tekerlekler döner → Piston hareketi tekerleklere aktarılır ve tren ilerler.

^{Buharlı Lokomotiflerin Çalışma Prensipleri (Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur)}

Buharlı lokomotifler, demiryolu taşımacılığını dünyada çok yaygınlaştırdı. Ticaret hızlandı, şehirler birbirine bağlandı ve askerî taşımacılık kolaylaştı. Elektrikli ve dizel trenler ortaya çıktıktan sonra kullanımları azaldı, ama tarih boyunca demiryollarının gelişmesinde çok önemli rol oynadılar.