Filografi
Filografi Nedir?
Filografi, ahşap bir tahtanın üzerine çiviler çakılarak ve bu çivilerin etrafına teller sarılarak yapılan bir sanattır. Bu teller çiviler arasında dolaştırıldığında ortaya desenler, yazılar ve süslemeler çıkar.
Kelimenin kökeni Yunanca’dan gelir: “filo” tel, “grafi” yazmak-çizmek anlamındadır. Yani kısaca “tel ile resim yapmak” diyebiliriz.
Filografi Sanatı (Yapay zeka ile oluşturulmuştur.)
Zaman Yolculuğu
Filografinin tam olarak nerede başladığı bilinmese de Orta Asya’da ortaya çıktığı, sonra İran ve Osmanlı coğrafyasına yayıldığı düşünülüyor. Günümüzde ise özellikle Türkiye’de filografi hem bir hobi hem de bir sanat dalı olarak yaygınlaşmıştır. Atölyelerde, kurslarda ve kadın kooperatiflerinde sıkça yapılır.
Nasıl Yapılır?
Filografi yapmak sabır ve dikkat ister. İşte adımları:
Zemin Hazırlığı: Ahşap, MDF veya kontrplak üzerine çalışılır.
Desen Çizme: Motif önce kâğıda çizilir, sonra karbon kâğıdıyla tahtaya aktarılır.
Çivileme: Desenin üzerine eşit aralıklarla çiviler çakılır.
Tel Sarma: Çivilerin etrafına teller sarılarak desenler ortaya çıkar. Tellerin gerginliği, açısı ve yönü çok önemlidir.
Kullanılan teller:
Bakır
Pirinç
Çelik
Renkli teller (modern çalışmalarda)
Bazı sanatçılar zemini boyar veya kumaş kaplar, böylece desenler daha da güzelleşir.
(Yapay zeka ile oluşturulmuştur.)
Hangi Desenler Kullanılır?
Geleneksel motifler: Lale, karanfil, Osmanlı tuğrası, Selçuklu desenleri.
Yazılar ve hat sanatı: Kaligrafik ifadeler.
Modern desenler: Güncel tasarımlar ve geometrik şekiller.
Günümüzde Filografi
Türkiye’de belediyeler ve halk eğitim merkezleri filografi kursları açmaktadır.
Kadın kooperatiflerinde filografi, hem sanat hem de gelir kaynağı olarak kullanılmaktadır.
Sanat galerilerinde sergilenmekte ve dijital platformlarda paylaşılmaktadır.