120, 2008 yılında Türkiye'de gösterime giren, dramatik unsurlar taşıyan tarihî bir savaş filmidir. Yönetmenliğini Murat Saraçoğlu ve Özhan Eren üstlenmiş, senaryo ise Özhan Eren tarafından kaleme alınmıştır. Film, Birinci Dünya Savaşı sırasında Van'dan cepheye cephane taşımakla görevlendirilen 120 çocuğun yaşanmış hikâyesine dayanmakta ve dönemin zorlu koşullarını dramatik bir çerçevede aktarmaktadır.
120 (IMDb)
Konu
Film, 1915 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun doğu cephesindeki askerlere cephane ulaştırmak amacıyla Van'dan yola çıkan, yaşları 12 ila 17 arasında değişen 120 çocuğun öyküsünü konu alır. Cephedeki erzak ve mühimmat sıkıntısı nedeniyle gönüllü olarak bu zorlu görevi üstlenen çocuklar, kış koşulları altında ağır yüklerle dağ yollarını aşarak askerlere yardım ulaştırmaya çalışır. Film, bu süreci dramatik bir yapı içinde sunarken tarihî gerçeklik temelinde şekillendirilmiştir.
Yapım Süreci
Çekimler, dönemin atmosferini yansıtmak amacıyla Van ve Safranbolu’da gerçekleştirilmiş, dönem kostümleri ve mekân düzenlemelerine özen gösterilmiştir. Yapım aşaması yaklaşık bir yıl sürmüş; tarihî gerçekliğe sadık kalınmaya çalışılmıştır. Film müzikleri de Özhan Eren tarafından bestelenmiştir.
Oyuncu Kadrosu
Filmde çeşitli yaş gruplarından oyuncular yer alır. Başlıca karakterleri canlandıran isimler şunlardır:
- Cansel Elçin – Süleyman Teğmen
- Özge Özberk – Münire Hanım
- Burak Sergen – Sermet Bey
- Emin Olcay, Demir Karahan ve çeşitli çocuk oyuncular
Oyuncu kadrosu, tarihî olayın dramatik anlatımına hizmet edecek şekilde seçilmiş; çocuk oyuncuların performansları öne çıkarılmıştır.
120 (IMDb)
Tarihsel Arka Plan
Film, I. Dünya Savaşı zamanında 1915 yılına denk gelen tarihî olaydan esinlenmektedir. Van'dan cepheye cephane taşıyan çocukların yaşadıkları, arşiv belgeleri ve sözlü tarih anlatılarına dayalı olarak kurgulanmıştır. Film, bireysel kahramanlık anlatısından ziyade, savaş döneminde halkın kolektif katkılarına odaklanır. Döneme ait sosyo-politik bağlam doğrudan işlenmemekle birlikte, arka planda hissedilir biçimde yer almaktadır.
Tematik Yapı ve Anlatım Özellikleri
“120”, savaş koşullarında çocukların üstlendiği sorumluluğu merkeze alan bir dramatik yapı sunar. Temel temalar arasında şunlar yer alır:
- Görev bilinci ve fedakârlık
- Toplumsal dayanışma
- Savaşın sivil etkileri
- Çocukluk ve savaşın kesişimi
Film, bu temaları sade bir sinematografik anlatımla işlemektedir. Görsellikte doğa koşulları, özellikle karla kaplı dağ yolları ve donuk atmosfer, filmin dramatik yoğunluğunu artıran öğeler olarak dikkat çeker.
120 (IMDb)
Eleştiriler ve Tepkiler
“120”, Türkiye’de ve yurtdışında çeşitli izleyici gruplarından olumlu yorumlar almıştır. Özellikle tarihî bilinç oluşturma yönündeki çabası ve gerçek bir olaya dayanması nedeniyle eğitim kurumlarında da gösterime sunulmuştur. Eleştirmenler, filmin duygu yüklü anlatımını olumlu bulmakla birlikte, bazı değerlendirmelerde karakter derinliğinin sınırlı olduğu ve anlatının zaman zaman didaktik bir çizgiye kaydığı yönünde yorumlar da yer almıştır.
"120", Türk sinemasında tarihî olaylardan esinlenen dramatik yapımlar arasında önemli bir örnek olarak öne çıkmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun savaş yıllarındaki cephe gerisi faaliyetlerini ve çocukların bu süreçteki rolünü görünür kılması açısından dikkat çekici bir işleve sahiptir. Kurgu ile tarihî gerçekliğin beraber işlendiği yapım, filmi hem dramatik hem belgesel değeri taşıyan bir eser konumuna yerleştirmektedir.