Akira Kurosawa (23 Mart 1910 – 6 Eylül 1998), Japon sinemasında uzun soluklu bir kariyer sürdürmüş yönetmen, senarist, yapımcı ve editördür. 50 yıla yakın süren meslek yaşamında hem Japonya’da hem de uluslararası alanda tanınan 30’dan fazla film yönetmiştir. Yapıtlarında dramatik anlatım, insan doğasına dair temalar ve görsel kompozisyon öne çıkmıştır.

Erken Dönem ve Eğitim

Tokyo’da doğan Kurosawa, ailesinin samuray kökenli olması nedeniyle geleneksel Japon değerleriyle büyüdü. Küçük yaşlarda resimle ilgilendi ve Güzel Sanatlar Okulu’nda eğitim aldı. 1930’lu yılların ortasında film sektörüne yönetmen asistanı olarak girdi.

Kariyer Başlangıcı (1940–1950)

Kurosawa, yönetmenliğe 1943’te “Sanshiro Sugata” ile başladı. II. Dünya Savaşı döneminde çekilen bu film, Japonya’da iyi karşılandı. Savaş sonrası dönemde “Drunken Angel” (1948) ve “Stray Dog” (1949) gibi filmlerle adını duyurdu. Bu dönemde aktör Toshiro Mifune ile uzun yıllar sürecek iş birliği başladı.

Uluslararası Tanınırlık (1950–1970)

1950 yapımı “Rashomon”, Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan ödülünü kazanarak yönetmeni dünya çapında tanınır hale getirdi. Ardından gelen “Ikiru” (1952), “Seven Samurai” (1954), “Throne of Blood” (1957) ve “The Hidden Fortress” (1958) gibi yapımlar, hem Japonya’da hem de yurt dışında ilgi gördü.

1960’larda “Yojimbo” (1961) ve “Sanjuro” (1962) gibi samuray temalı filmler çekti. “Red Beard” (1965), Mifune ile son çalışması oldu. 1970’lerde ise “Dersu Uzala” (1975) ile Moskova’da çekim yaptı ve bu film Oscar ödülü kazandı.

Geç Dönem (1980–1998)

1980’de “Kagemusha”, 1985’te “Ran” ile Kurosawa tekrar uluslararası ödüller aldı. “Dreams” (1990), “Rhapsody in August” (1991) ve “Madadayo” (1993) filmleriyle kariyerini sürdürdü. Son filmi “Madadayo” oldu.

Tarz ve Temalar

Kurosawa, edebi uyarlamalar, tarihsel dramlar ve çağdaş hikâyelerde çalıştı. Sinematografisinde geniş açılı kadrajlar, hareketli kamera kullanımı, doğa unsurlarının dramatik etkisi ve ritmik kurgu öne çıktı. Senaryolarında sadakat, adalet, ölüm, savaş ve bireyin toplumdaki konumu gibi temaları işledi.

Özel Hayat

1955’te Yōko Yaguchi ile evlendi. Çiftin iki çocuğu oldu. Kurosawa, yaşamının son yıllarını Tokyo’da geçirdi. Sinema dışında resim ve senaryo çalışmaları yaptı.

Ölümü

6 Eylül 1998’de Tokyo’da felç nedeniyle yaşamını yitirdi. Ölümü sonrasında Japonya’da ve dünya çapında anma törenleri düzenlendi.

^{Ran filminden bir sahne (Imdb)}

Filmografi

• Sanshiro Sugata (1943)
• The Most Beautiful (1944)
• Sanshiro Sugata Part II (1945)
• No Regrets for Our Youth (1946)
• One Wonderful Sunday (1947)
• Drunken Angel (1948)
• The Quiet Duel (1949)
• Stray Dog (1949)
• Scandal (1950)
• Rashomon (1950)
• The Idiot (1951)
• Ikiru (1952)
• Seven Samurai (1954)
• I Live in Fear (1955)
• Throne of Blood (1957)
• The Lower Depths (1957)
• The Hidden Fortress (1958)
• The Bad Sleep Well (1960)
• Yojimbo (1961)
• Sanjuro (1962)
• High and Low (1963)
• Red Beard (1965)
• Dodes’ka-den (1970)
• Dersu Uzala (1975)
• Kagemusha (1980)
• Ran (1985)
• Dreams (1990)
• Rhapsody in August (1991)
• Madadayo (1993)

Ödüller (Seçme)

• 1951 – Venedik Film Festivali, Altın Aslan: Rashomon
• 1951 – Akademi Onur Ödülü (yabancı film kategorisi): Rashomon
• 1975 – Akademi Ödülü, En İyi Yabancı Film: Dersu Uzala
• 1980 – Cannes Film Festivali, Altın Palmiye: Kagemusha
• 1990 – Akademi Onur Ödülü (Yaşam Boyu Başarı)
• 1990 – Kyoto Ödülü
• 1992 – Legion of Honour (Fransa)