Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı, Türkiye'nin İzmir ilinde, Çeşme ilçesinde yer alan önemli bir su kaynağıdır. Baraj, Alaçatı Regülatörü ve iletim hattı ile birlikte, bölgenin içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılamak amacıyla inşa edilmiştir. Çeşme ilçesinin içme suyu ihtiyacının önemli bir kısmını sağlayan baraj, İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) tarafından yönetilmektedir.
Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı - İZSU
Teknik Özellikler ve Kapasite
- Maksimum Göl Su Kotu: 19,80 metre
- Toplam Su Hacmi: 16.500.000 m³
- Kullanılabilir Su Hacmi: 16.000.000 m³
- Aktif Doluluk Oranı (2025 yılı itibarıyla): %18,36.
Baraj, son yıllarda su seviyesinin düşmesi nedeniyle kuraklık riski ile karşı karşıya kalmıştır. 2024 yılında %44,94 olan doluluk oranı, 2025’te %20,76’ya gerilemiştir.
Koruma Planı ve Çevresel Önlemler
Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı’nın su kalitesinin korunması amacıyla hazırlanan Havza Koruma Planı, barajın ekosistem üzerindeki etkilerini minimize etmeyi amaçlamaktadır. Bu plan kapsamında:
- Mutlak, kısa, orta ve uzun mesafeli koruma alanları belirlenmiştir.
- Tarımsal faaliyetlerde iyi tarım uygulamaları teşvik edilmektedir.
- Baraj havzasında sanayi tesisleri, hidroelektrik santralleri, jeotermal tesisler ve organize sanayi bölgelerinin kurulmasına izin verilmemektedir.
- Hayvansal atıkların çevreye zarar vermemesi için özel yönetmelikler uygulanmaktadır.
İçme Suyu Arıtma ve Dağıtımı
Barajdan elde edilen su, Çeşme İçme Suyu Arıtma Tesisi aracılığıyla arıtılmakta ve dağıtılmaktadır. Arıtma tesisinin kapasitesi:
- Normal debi: 300 litre/saniye
- Maksimum debi: 360 litre/saniye
Arıtma sürecinde, suyun kalitesini artırmak amacıyla koagülasyon, durultma, filtreleme ve klorlama işlemleri uygulanmaktadır. Arıtılan su, TS 266 içme suyu kalite standardına uygun olarak Çeşme ilçesine dağıtılmaktadır.
Kuraklık ve Gelecek Projeksiyonu
Son yıllarda, İzmir genelinde yaşanan kuraklık nedeniyle barajların su seviyesinde ciddi düşüşler gözlemlenmiştir. 2025 yılı itibarıyla barajdaki su seviyesi kritik seviyelere yaklaşmıştır. Uzmanlara göre, yeterli yağış alınmazsa barajın doluluk oranının daha da düşmesi beklenmektedir.
Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı, İzmir ve Çeşme'nin içme suyu ihtiyacını karşılayan kritik altyapı tesislerinden biridir. Ancak artan su tüketimi, iklim değişikliği ve azalan yağış miktarı nedeniyle su seviyesi düşmektedir. Bu nedenle, sürdürülebilir su yönetimi ve tasarruf politikalarının önemi her geçen gün artmaktadır.
