Alaşehir asma yaprağı; Manisa'nın Alaşehir ilçesinde yetiştirilen çekirdeksiz üzüm çeşitlerinin (Sultani Çekirdeksiz, Yuvarlak Çekirdeksiz, Pembe Çekirdeksiz vb.) sürgünlerinden elde edilen, dolma ve sarma yapımında kullanılan bir asma yaprağıdır. Nisan ayının son haftasında başlayan ve Haziran ortasına kadar süren hasat döneminde, genç ve körpe yapraklar toplanarak taze, kuru veya salamura halde muhafaza edilir.

Yapraklar; yeşil-koyu yeşil renkte, damarsız, ince, şekil verilebilir, tüysüz ya da az tüylü, çatallaşmamış yaprak ayasına sahiptir. Duyusal olarak damakta ekşimsi bir tat bırakır. Salamura formunda %0,5–1 toplam asitlik, %1–5 tuz oranı ve pH 3,4–4,1 aralığı; kuru formda ise parlak-koyu yeşilden zeytin sarısına dönüşen renk ile aynı asitlik ve pH değerleri gözlenir.

Tescil Bilgileri

Alaşehir asma yaprağı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işareti türünde tescillenmiş bir üründür. Tescil başvurusu 10 Mart 2021 tarihinde yapılmış, 17 Eylül 2021 tarihinde ise 894 numaralı coğrafi işaret olarak resmen tescil edilmiştir. Tescil işlemi, Alaşehir Ticaret ve Sanayi Odası tarafından gerçekleştirilmiş olup, ürünün korunması ve tanıtımı bu kurumun sorumluluğundadır. Coğrafi işaretin kullanım hakkı yalnızca Manisa ili Alaşehir ilçesi sınırları içinde geçerli olup, ürünün kendisi veya ambalajı üzerinde “Alaşehir Asma Yaprağı” ibaresi ile mahreç işareti amblemi yer almalıdır. Ambalaj üzerinde kullanım mümkün değilse, bu ibare ve amblem işletmede görünür şekilde bulundurulmak zorundadır.

Üretim Metodu

Yapraklar, Alaşehir coğrafi sınırında yetiştirilen sofralık çekirdeksiz üzüm asmalarının yazlık sürgünlerinden toplanır. Sürgünler 60–70 cm uzunluğa ulaştığında, çiçek salkımı taşımayan dallardan 4., 5. ve 6. boğum yaprakları alınır. Bu işlem, çiçeklenme öncesi başlayıp ben düşme dönemine kadar 6–8 kez tekrarlanır. Üzüm hasadı yapılacak bağlarda salkım çevresindeki yapraklara dokunulmaz.

Yapraklar üç farklı biçimde hazırlanır:

Taze Yaprak

• Sabah erken saatlerde el ile veya bahçe makasıyla toplanır.
• Hasarlı ve şekil bozukluğu olanlar ayıklanır, yıkanır.
• Plastik kasalara aynı yöne bakacak şekilde dizilir.
• Serin ve kuru ortamda 3–4 hafta saklanabilir.

Kuru Yaprak

• Yıkanan yapraklar yaklaşık 1 saat içinde kurutulur.
• Rulo haline getirilerek kavanoz veya bidonlara sıkıca yerleştirilir.
• Kapaklar önce yarı kapalı bırakılır, sonra hava almayacak şekilde kapatılır.
• Serin ve kuru ortamda 1 yıl muhafaza edilebilir.

Salamura Yaprak

• Ayıklanıp destelenen yapraklar haşlama kazanında yıkanır.
• %20 tuz ve %0,15–0,20 sitrik asit içeren salamura ile 70–80 °C’de 20–30 dakika haşlanır.
• 13–15 saat ön dinlendirme yapılır.
• Fermantasyon bidonlarına aynı salamura ile doldurulur.
• Serin ve kuru ortamda 1 yıl saklanabilir.

Coğrafi Bağ ve Denetim

Alaşehir asma yaprağının ünü, üretildiği coğrafi sınırla doğrudan ilişkilidir. Tüm üretim ve işleme aşamaları yalnızca Alaşehir ilçesi sınırlarında gerçekleştirilmelidir. Denetimler, Alaşehir Ticaret ve Sanayi Odası koordinasyonunda, ilgili kamu ve meslek kuruluşlarının uzmanları tarafından yılda en az bir kez yapılır. Denetimlerde ürünün coğrafi sınırdan elde edilip edilmediği, üretim metoduna uygunluğu ve mahreç işareti kullanımına dair kontroller sağlanır.