Alparslan: Büyük Selçuklu, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) tarafından yayınlanan tarihî drama dizisidir. Dizi, Selçuklu Sultanı Alparslan’ın Anadolu’nun kapılarını Türklere açma sürecini konu almaktadır. İlk bölümü 2021 yılında yayımlanan yapım, tarihî olaylara dayanan kurgusal bir anlatı sunmakta ve bu yönüyle hem akademik hem de kültürel açıdan dikkat çekmektedir.
Alparslan: Büyük Selçuklu Fragman (YouTube)
Konusu
Alparslan: Büyük Selçuklu dizisi, Selçuklu Sultanı Alparslan’ın siyasi ve askerî mücadelesini konu alır. Anadolu'nun Türklere açılmasını sağlayan Malazgirt Meydan Muharebesi'ne giden süreçte yaşanan olaylar, karakterlerin kişisel çatışmaları ve devlet içi entrikalar çerçevesinde kurgulanmıştır. Aşk, ihanet, fedakârlık ve strateji gibi unsurlar dizinin temel yapı taşlarını oluşturur. Dizi, tarihî olayları dramatik bir anlatımla yeniden yapılandırmaktadır.
Oyuncu Kadrosu
Barış Arduç – Alparslan
Selçuklu Devleti’nin ikinci sultanı olan Alparslan’ı canlandırır. Stratejik zekâsı, cesareti ve liderlik özellikleri ile öne çıkar. Dizi boyunca hem devlet yönetimi hem de aşk hayatı arasındaki dengeyi sağlamaya çalışır. Selçuklu Devleti'nin vizyoner ve kararlı lideridir. Tarihsel kimliği ile Anadolu'nun Türkleşmesini sağlayan figürdür.
Fahriye Evcen – Akça Hatun
Akça, gizemli kimliği olan bir Türkmen kızıdır. Alparslan ile arasında gelişen aşk hikâyesi, dizinin duygusal yönünü oluşturur. Aynı zamanda siyasi entrikaların merkezinde yer alan bir karakterdir.
Erdinç Gülener – Çağrı Bey
Alparslan’ın babası ve Selçuklu devletinin önemli komutanlarındandır. Alparslan’ın babasıdır. Hem babalık hem de komutanlık sorumluluğu taşıyan bir karakterdir. Devletin askerî kanadında güçlü bir unsurdur.
Uygar Özçelik – Yınal Bey
Selçuklu’nun iç siyasetinde önemli bir figürdür. Güç hırsı, Alparslan ile olan ilişkisini gerilimli hâle getirir. Diziye çatışma ve dramatik derinlik katan bir karakterdir.
Barış Bağcı – Tuğrul Bey
Selçuklu Devleti'nin kurucularından ve Alparslan’ın amcası olan Tuğrul Bey, otoriter ve karizmatik bir liderdir. Devlet yönetiminde deneyimli bir figür olarak gösterilir.
Öykü Gürman – Öke Hatun
Alparslan’ın annesidir. Aile içindeki dengeleri korumaya çalışırken zaman zaman devlet işlerine de karışır. Güçlü ve geleneksel değerlere bağlı bir figürdür.
Mehmet Özgür – Nizamülmülk
Devlet yönetiminde etkin bir rol üstlenen bilge vezir. Alparslan’ın en güvendiği adamlarından biri olan vezir Nizamülmülk, devletin istikrarını sağlayan entelektüel ve stratejik bir karakterdir. Siyasi entrikaları çözen ve dengeleri kuran kişidir.
Serhat Tutumluer – Grigor
Bizans tarafını temsil eden önemli bir figürdür. Dizideki çatışmaların karşı cephesini temsil eder. Stratejik zekâsı ve entrikaları ile olay örgüsünde önemli bir yere sahiptir.
Kayra Zabcı – Seferiye Hatun
Alparslan’ın eşidir.
Yönetmenlik ve Sinematografi
Dizinin yönetmenliğini Sedat İnci üstlenmiştir. Yapım, özellikle büyük ölçekli savaş sahneleri ve tarihî set tasarımıyla öne çıkar. Kamera açıları, savaş ve saray sahnelerinde dramatik etkileri artırmak amacıyla çeşitli tekniklerle zenginleştirilmiştir. Tarihî atmosferin yansıtılması için kullanılan ışıklandırma ve kostüm detayları, dönemin ruhunu izleyiciye aktarma amacı taşır. Sinematografide özellikle açık alan sahnelerinde geniş açılar tercih edilerek epik bir atmosfer oluşturulmuştur.
Temalar ve Eleştiriler
Dizi, tarihî bağlamda devlet kurma, liderlik, vatanseverlik, ihanet ve aşk gibi temaları işler. Selçuklu tarihini merkeze alarak, dönemin siyasi entrikalarını ve kültürel yapısını dramatik bir biçimde yansıtır. Eleştirmenler ve izleyiciler tarafından, yapımın tarihî atmosferi başarıyla sunduğu ancak bazı dramatik unsurların tarihî gerçeklikten sapmalar içerdiği yönünde yorumlar yapılmıştır. Özellikle görsel dünya, kostümler ve müzikler olumlu karşılanırken, bazı tarihsel olayların sunumu konusunda akademik çevrelerden eleştiriler alınmıştır.
Yapım ve Yayın Süreci
Yapım, Akli Film tarafından gerçekleştirilmiş ve ilk bölümü 8 Kasım 2021 tarihinde TRT 1'de yayımlanmıştır. Dizi, iki sezon boyunca yayımlanmış ve toplamda 61 bölüm sürmüştür. Final bölümü 6 Kasım 2023 tarihinde yayınlanmıştır. Senaryosu Serdar Özönalan ve Emre Konuk tarafından kaleme alınmıştır. Müzikleri, tarihî drama türüne uygun biçimde epik tınılarla desteklenmiştir.
Ticari Başarı ve Ödüller
Dizi, TRT 1 ekranlarında yayınlandığı dönemde yüksek izlenme oranları ile dikkat çekmiş, kendi yayın saatlerinde reyting sıralamalarında üst sıralarda yer almıştır. Ancak resmî ödül bilgileri, verilen kaynaklar dahilinde belirtilmemiştir. Yapım, geniş kitlelere ulaşarak hem yerel hem de uluslararası izleyici kitlesi kazanmayı başarmıştır.
