Kuruluşu ve Tarihçesi
Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi'nin temelleri, 25 Temmuz 1922 tarihinde Maarif Bakanlığı'nın alt katında atılmıştır. Aynı yılın 26 Temmuz'unda “Maarif Umumi Kütüphanesi” adıyla hizmete giren bu kurum, 1934 yılında derleme kütüphanesi statüsünü kazanmıştır. 16 Ağustos 1965 tarihinde ise halk kütüphanesi modeli çerçevesinde yeniden yapılandırılmış ve modern bir halk kütüphanesi olarak hizmet vermeye başlamıştır. Cumhuriyet döneminde kurulan ilk kütüphanelerden biri olan bu kurum, Türkiye'de modern halk kütüphaneciliğinin öncülerindendir.
Adnan Ötüken’in Rolü
Kütüphaneye ismini veren Adnan Ötüken, Türkiye’de kütüphaneciliğin kurumsallaşmasında rol oynamış bir isimdir. 1946 yılında kurulan Kütüphaneler Genel Müdürlüğü’nün ilk genel müdürü olarak halk kütüphanelerinin örgütlenmesini sağlamıştır. 1981 yılında vefat eden Ötüken’in adı, 1985 yılında bu kütüphaneye verilerek ölümsüzleştirilmiştir.

Adnan Ötüken. Kaynak: Anadolu Ajansı
Gelişimi ve Dönemsel Dönüşümler
Kütüphane, 1944-1946 yılları arasında Alman mimar Paul Bonatz tarafından tasarlanıp inşa edilen binasında hizmet vermektedir. 1979 yılında 1. derece kentsel sit alanı olarak tescil edilen bina, zamanla çeşitli yenileme ve restorasyon çalışmaları geçirmiştir. 2018 yılında koleksiyonun büyük bir bölümü Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’ne devredilmiş, ancak bu süreçte kullanıcı hizmetlerinde aksama olmamış, koleksiyonlar güncel yayınlarla desteklenmiştir.

Kaynak: Anadolu Ajansı
Koleksiyonlar ve Arşivler
Kütüphane bugün yaklaşık 80 bin kitaplık bir koleksiyona sahiptir. Koleksiyon, tarih, edebiyat, sosyal bilimler, çocuk kitapları ve sınavlara hazırlık kaynakları bakımından zengindir. Ayrıca süreli yayınlar, görsel-işitsel materyaller ve elektronik kaynaklara da erişim sunulmaktadır. Kütüphane geçmişte Türkiye'nin derleme merkezi olarak da görev yapmıştır.
Hizmetler ve Etkinlikler
Kütüphane, kullanıcılarına ödünç verme, danışma, internet erişimi, bireysel ve grup çalışma alanları, çocuk ve gençlik bölümleri gibi çok sayıda hizmet sunmaktadır. Söyleşiler, kitap tanıtımları, yazar-okur buluşmaları ve eğitim atölyeleri gibi kültürel etkinliklerle aktif bir yaşam alanı oluşturur. Ayrıca görme engelliler için Braille alfabesiyle hazırlanmış kitaplar ve sesli içerikler sunulmaktadır. Son yıllarda 7 gün 24 saat hizmet veren bölümleriyle kesintisiz erişim imkânı sağlanmaktadır.
Mimari Yapısı ve Fizikî Özellikleri
Ankara’nın merkezi noktalarından birinde yer alan kütüphane binası, mimari olarak sade ve işlevsel bir modernist anlayışla tasarlanmıştır. Yüksek tavanlı okuma salonları, doğal ışık alan çalışma alanları, çocuk ve gençlik bölümleriyle donatılmış olan yapı, hem estetik hem işlevsel nitelik taşır. 1979’da tescillenen bina, Ankara’nın kültürel mirasının da bir parçasıdır.

Kaynak: Anadolu Ajansı
Dijitalleşme ve Yenilikçi Uygulamalar
Kütüphane, teknolojik altyapısını güncelleyerek dijital hizmetlerde öncü konuma gelmiştir. Okuyucular, self-check bankoları ile ödünç alma işlemlerini kolayca gerçekleştirebilirken; çevrimiçi kataloglar, e-kitap erişimi ve e-Devlet entegrasyonu gibi dijital hizmetlerden de yararlanabilmektedir.
Toplumsal Rolü ve Kültürel Katkısı
Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi, yalnızca bir bilgi merkezi değil; aynı zamanda başkent Ankara'nın önemli bir kültürel ve sosyal mekânıdır. Özellikle öğrenciler, akademisyenler ve araştırmacılar tarafından sıkça tercih edilen bu kurum, okuma kültürünü destekleyici rolüyle toplumun her kesimine ulaşmaktadır. Cumhuriyet tarihinin birçok önemli isminin öğrencilik yıllarında yararlandığı kütüphane, bugün de bu mirası sürdürmektedir.
Günümüzde Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi, günümüzde hem geleneksel hem dijital hizmetleri bünyesinde barındıran, çağdaş bir halk kütüphanesidir. Zengin koleksiyonu, modern altyapısı ve kesintisiz hizmet anlayışıyla Türkiye’nin en önemli halk kütüphanelerinden biri olmayı sürdürmektedir.



