Aomori Cassis, Japonya'nın Aomori Prefektörlüğü'nde yetiştirilen, spesifik bir frenk üzümü (cassis) çeşidine verilen coğrafi işaret adıdır. Bu ürün, Japonya'nın Coğrafi İşaret (GI) koruma sisteminde "Meyve" sınıfında 1 sicil numarası ile tescil edilmiş olup, koruma tarihi 22 Aralık 2015'tir. 1965 yılında Almanya'dan getirilen bir çeşide dayanan Aomori Cassis, morfolojik özellikleri, belirgin duyusal profili ve yüksek besin değeri ile karakterize edilir.
Morfolojik ve Duyusal Özellikler
Aomori Cassis, 1965 yılında Japonya'ya tanıtılan bir çeşittir. Bu tarih, denizaşırı ülkelerde cassis ıslah çalışmalarının yoğunlaşmasından önceki bir döneme denk gelmektedir. Sonraki yıllarda, özellikle Avrupa'da, cassis ıslahı; taze (çiğ) tüketime uygun daha az asitli çeşitler, mekanik hasada uygun olgunlaşma periyoduna sahip türler ve daha büyük meyveli varyantlar geliştirmeye odaklanmıştır.
Aomori Cassis ise bu modern ıslah trendlerinden önce tanıtıldığı için, "orijinal" cassis'in görünümüne ve tadına daha yakın olduğu düşünülmektedir. Bu çeşidin temel morfolojik özellikleri küçük meyve boyutu ve kalın bir kabuk yapısıdır.
Duyusal profil açısından Aomori Cassis, asitlik ile birlikte tatlılık ve acılığı da barındıran kompleks bir tada sahiptir. Bu belirgin asitlilik ve özgün koku profili, onu taze tüketimden ziyade işleme için daha uygun hale getirir.
Kimyasal Bileşim ve İşleme Uygunluğu
Cassis, genel olarak yüksek miktarda polifenol içeren antosiyaninler bakımından zengindir. Aomori Cassis çeşidinin ise bu bileşikleri özellikle yüksek bir konsantrasyonda içerdiği bilinmektedir. Aomori Cassis'in karakteristik özelliği olan kalın kabuk ve küçük meyve boyutunun, meyve kabuğunda (perikarp) bulunan bu yoğun menekşe rengindeki antosiyanin pigmentlerinden kaynaklandığına inanılmaktadır.
Meyvenin sahip olduğu ferahlatıcı asitlilik ve benzersiz koku, onu endüstriyel işleme için ideal bir hammadde yapmaktadır. Özellikle tatlandırıcı eklenerek (şekerleme, reçel vb.) veya süt ürünleri ile (dondurma, yoğurt vb.) birleştirilerek kullanılmaya elverişlidir.
Üretim Alanı
Aomori Cassis'in coğrafi işaret kapsamındaki üretim alanı Aomori Prefektörlüğü olarak belirlenmiştir. Daha spesifik olarak, üretim Tosei bölgesi ile sınırlandırılmıştır. Bu bölge, Aomori Şehri ile Higashitsugaru İlçesi'ne bağlı Hiranai kasabası, Imabetsu kasabası, Yomogita köyü ve Sotogahama kasabasını kapsamaktadır.
01 Aomori Cassis (Youtube - 地理的表示産品情報発信サイト)
Tarihçe ve Kültivasyonun Gelişimi
Aomori Cassis'in bölgedeki varlığı 1965 yılına dayanmaktadır. Hirosaki Üniversitesi'nden Profesör Takeo Mochizuki, yurt dışı seyahati sırasında Alman araştırmacı Bay Kemler ile tanışmıştır. Kemler, Aomori'nin iklimine uygun olacağını düşündüğü bir cassis çeşidinin fidanlarını Profesör Mochizuki'ye teklif etmiştir.
Profesör Mochizuki, bu fidanlarla Aomori Şehri'ndeki evinde cassis yetiştirmeye başlamıştır. Bu faaliyet bir süre kişisel bir çaba olarak kalmıştır. Ancak Mochizuki, bitkinin sadece besleyici ve lezzetli olmadığını, aynı zamanda Aomori Şehri'nin iklimi için de ideal olduğunu fark etmiştir. Bunun üzerine, ağacın bir kısmını Aomori Şehri'ndeki Tarımsal Rehberlik Merkezi'ne bağışlamıştır.
1977 yılında, merkezde yetiştirilen fidanlar şehirdeki tarım kooperatiflerine sunulmuştur. Bu gelişme sonucunda, cassis yetiştiriciliği Aomori şehrinde kök salmaya başlamıştır. Başlangıçta, yetiştiricilik ölçeği sınırlı kalmıştır. 1985 yılında (mevcut) "Aomori Cassis Association" (Aomori Cassis Derneği) kurulması, sonraki gelişmeler için bir öncü olmuştur. Bu derneğin faaliyetleri sayesinde, Aomori, Japonya'daki ilk cassis üretim yeri olarak tanınmış ve ülke çapında dikkat çekmeye başlamıştır.
Coğrafi İşaret Tescili
Aomori Cassis, 2015 yılında Japonya'nın 1 numaralı Coğrafi İşareti olarak tescil edilmiştir. Başvuru sahibi, Aomori Prefektörlüğü, Aomori Şehri, Sakaemachi 2-4-6 adresinde bulunan Aomori Cassis Association'dır. Bu tescil, ürünün kökenini, kalitesini ve Aomori bölgesiyle olan güçlü bağını yasal koruma altına almıştır.
