1891 yılında Erzurum’da doğan Asım Vasfi Bey, I. Dünya Savaşı’ndan Cumhuriyet dönemine uzanan süreçte aktif görevler üstlenmiş bir siyasetçidir. Teşkilât-ı Mahsûsa mensubu olarak savaşta yer almış, ardından Millî Mücadele’ye katılarak I, III ve IV. dönemlerde Erzurum milletvekili olmuştur. TBMM’de çeşitli komisyonlarda görev almış, kanun teklifleri ve eleştirel raporlarıyla dikkat çekmiştir. Cumhuriyet Halk Partisi’nde teşkilatlanma üzerine hazırladığı etkili raporlar sonucu yerel örgütlerde değişim yaşanmıştır. 1937 sonrası kamu görevlerine atanmış, 1950’den sonra Ankara’ya yerleşmiş ve 1966’da vefat etmiştir.
Savaş Yılları ve Millî Mücadeleye Katılımı
1891 yılında Erzurum’da doğan Asım Vasfi Bey, “Mühürdarzade” lakabıyla da tanınır. İlk ve orta öğrenimini 1908 yılında Erzurum Mülkiye İdadisi’nde tamamladıktan sonra ticaret hayatına atıldı. İttihat ve Terakki Fırkası’nın dikkatini çekerek, ordu iaşesi alanında iş birliğine gitti. I. Dünya Savaşı sırasında Teşkilât-ı Mahsûsa bünyesinde Doğu Cephesi’nde Ruslara karşı milis kuvvetlerle mücadele etti. Savaş sonrası İstanbul’da tutuklandı, ancak arkadaşlarının yardımıyla hapisten kaçtı. Ankara’ya dönerek Mustafa Kemal Paşa ile görüştü ve 1920’de Erzurum’dan milletvekili seçilerek I. TBMM’ye katıldı.
I. TBMM Dönemindeki Faaliyetleri
23 Nisan 1920’de Meclis’in açılışına katılan Asım Bey, İktisat ve Bütçe Komisyonlarında yer aldı. Yunanlara karşı Batı Cephesi için yürütülen destek çalışmalarında aktif oldu. Müdafaa-i Hukuk Grubu’nda yer alarak, muhalif İkinci Grup’a karşı tavır aldı. 1921’de Erzurumlu Nafiz Kotan’ın bağışladığı iki uçağa teşekkür edilmesini öneren bir takrir sundu. 1923’te ise ithal mallardan ikinci defa gümrük vergisi alınmamasını teklif etti; bu önerisi oy birliğiyle kabul edildi.
İki önemli kanun teklifi sundu: İlki, 1922’de askeri personel maaşlarından yapılan kesintilerin kaldırılmasıydı. Bu teklif Meclis’te kabul edildi. İkincisi, 1924’te savaşta terfi etmeyen subaylara kıdem zammı yapılması yönündeydi; bu teklif de oy birliğiyle geçti.
Cumhuriyet Dönemi ve CHP’deki Görevleri
I. dönem sonrası siyasete Cumhuriyet Halk Fırkası içinde devam etti. 1927’de III. Dönem, 1931’de ise IV. Dönem Erzurum milletvekili olarak Meclis’e girdi. Sayıştay, Bütçe ve Hesap Komisyonlarında görev yaptı. 1931’de Erzurum teşkilatını yerinde inceledi ve hazırladığı raporda halkla bağ kuramayan yaşlı parti yönetimini eleştirdi. Teşkilatın etkisizliğini dile getiren bu rapor sonrası yönetim değiştirildi. 1934’te Erzurum’da yaptığı gözlemlerle yeni yönetime dair gözlemlerini Parti Genel Merkezi’ne bildirdi.
Siyasi Son Dönemi ve Bürokratik Görevleri
1934’te Kars Milletvekili Ömer Kamil Bey ile yolculuk sırasında Refahiye yakınlarında soyguna uğradı. Bu olay sonrası CHP Genel Merkezi ile ilişkileri gerildi. 1937’de Kars Hayvan Borsası Komiserliği’ne atandı. 1947’ye kadar bu görevde kaldı. Ardından Türk Ofis Müdürlüğü ve Erzurum Bölge Ticaret Müdürlüğü görevlerini yürüttü. Milletvekili adaylığı başvuruları CHP tarafından reddedildi. 1950 sonrasında siyasetten çekilerek Ankara’ya yerleşti.
Ölümü ve Ailesi
7 Ağustos 1966 tarihinde Ankara’da vefat eden Asım Vasfi Bey, Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa verildi. Evli ve dört çocuk babasıydı. Nüfus kaydında adı yalnızca “Asım” iken, Meclis kayıtlarında “Asım Vasfi Bey” olarak geçmiştir.