logologo
sb-image
Âşir Atlı
İstihbarat, Güvenlik Ve Askeri Çalışmalar+1 Daha
Âşir Atlı, Osmanlı ordusunda ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde uzun yıllar görev yapmış, İstiklâl Harbi’ne katılmış ve Cumhuriyet döneminde milletvekilliği yapmış bir tümgeneraldir.
fav gif
Kaydet
viki star outline
Doğum
1881Kilis
Ölüm
23 Ekim 1957İstanbul
Meslek
AskerSiyasetçi
Rütbe
Tümgeneral
Katıldığı Savaşlar
TrablusgarpI. Dünya Savaşıİstiklal Harbi
Milletvekilliği
VI (Kütahya)VII (Bursa)VIII (Gaziantep) Dönem
Ödüller
İstiklal MadalyasıOsmanlı ve Avrupa nişanları
Yabancı Diller
AdigeceFransızcaAlmanca
Mezarı
Devlet Şeref Mezarlığı (1988’e kadar Karacaahmet)

1881’de Kilis’te doğmuş, Harp Okulu ve Harp Akademisi mezunu olarak Yemen, Trablusgarp, Irak ve Anadolu cephelerinde komutanlık görevlerinde bulunmuştur. Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz’da tümen komutanı olarak yer almış, savaş sonrası çeşitli ordu kurmaylıklarında görev almış ve tümgeneralliğe kadar yükselmiştir. 1931’de emekli olduktan sonra TBMM’de Kütahya, Bursa ve Gaziantep milletvekilliği yapmış; 1957’de vefat etmiştir.

Osmanlı Ordusundaki Hizmet Yılları (1901–1918)

1881 yılında Kilis’te doğan Âşir Atlı, Harp Okuluna 1901’de girmiş, 1903’te Mülâzım-ı Sâni (teğmen) rütbesiyle mezun olmuştur. Harp Akademisini 1906’da mümtaz yüzbaşı olarak bitirerek 9. Tümen 35. Alay’da göreve başlamıştır. 1907’de Yemen’e gönderilmiş ve Yemen Kuvâ-yı Umumiyesi ile Mürettep 3. Tümen Kurmay Başkanlıklarında bulunmuştur. Trablusgarp Savaşı’na katılmış, 1912’de kıdemli yüzbaşı olmuş, 1914’te binbaşı rütbesine yükselmiştir.


1915’te Irak ve Havalisi Genel Komutanlığı Kurmaylığı ile 6. Ordu Harekât Şubesi Müdürlüğü görevlerinde bulunmuş, ardından 1916’da yarbay olmuştur. 1917-1918 yıllarında 1. Alay, 2. Tümen komutanlıkları ve Süleymaniye Mutasarrıflığı görevlerini yürütmüş, Irak Cephesi’nde aktif görev yapmıştır.

Millî Mücadele ve Cumhuriyet Öncesi Görevleri (1919–1923)

1919 yılında 23. Tümen Komutanı olarak Batı Anadolu’da Yunan ilerleyişine karşı görev aldı. 1920’de İzmir Doğu Cephesi Kuvâ-yı Milliye Komutanı oldu ve milis kuvvetlerin örgütlenmesinde etkili rol oynadı. Aynı yıl Antalya Valiliği ve Havalisi Komutanlığına atandı. Bu görevdeyken İtalyan işgali altındaki bölgelerdeki sevkiyat hareketlerini merkeze raporladı.


1921’de Sakarya Meydan Muharebesi’ndeki başarıları nedeniyle albay rütbesine terfi etti, aynı yıl 16. Tümen Komutanlığına atandı. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi’ne tümeniyle katılarak başarı gösterdi; bu nedenle TBMM tarafından takdirname ve İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 1923’te 2. Ordu, ardından 3. Ordu Kurmay Başkanlığı görevlerini üstlendi.

Cumhuriyet Dönemi Askerî ve Siyasi Kariyeri (1925–1950)

1925’te tümgeneralliğe terfi etti ve Millî Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı görevine getirildi. 1928’de yeniden 23. Tümen Komutanı oldu ve bir süre 4. Kolordu Komutan Vekilliği yaptı. 1931’de 7. Tümen Komutanlığına atandıktan sonra aynı yıl isteğiyle emekliye ayrıldı.

Emekliliğinin ardından 1942-1943 yıllarında Kütahya, 1946-1950 yıllarında Bursa ve Gaziantep milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı. Millî Müdafaa Encümeninde bulundu; 1947’de Genelkurmay Başkanlarının mareşalliğe yükseltilmesini öneren kanun teklifini sunduysa da bu teklif reddedildi. Ayrıca askerî kanunlar ve teşkilatlara dair düzenlemeler hakkında Mecliste söz aldı.

Ölümü ve Onurlandırmaları

23 Ekim 1957’de İstanbul’da vefat eden Âşir Atlı’nın naaşı önce Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi, ardından 1988 yılında Devlet Şeref Mezarlığı’na nakledildi. Evliydi ve üç çocuğu vardı. Adigece, Fransızca ve Almanca bilmekteydi. Osmanlı, Alman, Avusturya-Macaristan ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından çok sayıda nişan ve madalya ile onurlandırılmıştır.

Kaynakça

Aynur Yavuz Akengin, "Âşir Atlı (1881–1957)", Atatürk Ansiklopedisi, Erişim Tarihi: 8 Temmuz 2025, https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/detay/1781/%C3%82%C5%9Fir-Atl%C4%B1-(-1881-1957)

Millî Savunma Bakanlığı, "Aşir Atlı", Devlet Büyüklerimiz, Erişim Tarihi: 8 Temmuz 2025,

https://www.msb.gov.tr/DevletBuyuklerimizDetay/asir-atli

ATA-MSGB, "Aşir Atlı", Askeri Personel Veritabanı, Erişim Tarihi: 8 Temmuz 2025,

https://ata.msb.gov.tr/Genel/icerik/asir-atli

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarYunus Emre Sağlam8 Temmuz 2025 20:29
KÜRE'ye Sor