AW249, İtalyan savunma sanayi firması Leonardo tarafından geliştirilen yeni nesil ileri teknolojiye sahip bir taarruz helikopteridir. Modern savaş ortamlarının çoklu görev taleplerini karşılamak üzere tasarlanmış olup, yüksek hız, geniş menzil, artırılmış taşıma kapasitesi ve gelişmiş hayatta kalma özellikleri ile öne çıkar. Helikopter, dijital savaş ağlarına tam entegrasyon yeteneği sayesinde mürettebatlı ve insansız hava araçları ile ortak harekât icra edebilme kapasitesine sahiptir.
AW249 Test Uçuşunda - (YouTube / RID Rivista Italiana Difesa)
Gelişim ve Üretim
AW249, İtalyan Ordusu'nun 1990'lardan bu yana kullandığı A129 Mangusta taarruz helikopterlerinin yerini almak amacıyla geliştirilmiştir. Prototip ve üç adet üretim öncesi model olmak üzere toplamda dört adet üretilmiş olup, bu modeller test ve entegrasyon faaliyetlerinde kullanılmaktadır. İlk üretim serisi için 17 adetlik sipariş İtalyan Savunma Bakanlığı tarafından 2025 yılında verilmiş ve toplam 48 helikopterlik bir alım programı planlanmıştır. İlk teslimatların 2027 yılında başlaması öngörülmektedir.
Tasarım ve Genel Özellikler
AW249, Avrupa Savunma Ajansı (EDA), NATO ve Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) tarafından belirlenen en katı güvenlik ve performans standartlarına uygun şekilde tasarlanmıştır. Bu yapısı, helikopterin bakım ve işletme maliyetlerinin düşük seviyelerde tutulmasını sağlamaktadır. Gelişmiş dijital savaş yönetim sistemleriyle tam entegrasyon yeteneği sayesinde, AW249 gündüz ve gece koşullarında, her türlü hava şartında operasyon gerçekleştirebilmektedir.
Kokpit tasarımı ergonomik prensiplere dayandırılmış olup, yeni nesil aviyonik sistemlerle donatılmıştır. Bu donanım, pilotun görev süresince maruz kaldığı iş yükünü azaltmayı ve görev etkinliğini artırmayı hedeflemektedir. Helikopterde, iki adet 21,5 inç boyutunda geniş ekran ve dört adet gelişmiş kontrol ünitesi bulunmakta; bu sayede uçuş ve muharebe sistemleri etkin ve entegre biçimde yönetilebilmektedir.
AW249 Kokpit - (Leonardo)
Başlıca Sistem ve Kabiliyetler
Ana Sistemler
- 2 adet geniş dokunmatik ekran (21,5”)
- 4 adet gelişmiş kontrol ünitesi (8,4”)
- Hassas hedefleme ve pilotaj sensörleri
- LTE veri aktarım ağı
- Yazılım tanımlı radyo sistemleri (SDR)
- Geniş bant görüş hattı (LOS) veri bağlantısı
- NATO Taktik Veri Linki 16
- Yeni nesil IFF sistemi
- Çok sensörlü uçuş yönetim sistemi
- Performansa dayalı seyrüsefer kabiliyeti
- Harici ilave yakıt tankları
Silah Sistemleri
- Güdümlü ve güdümsüz 70 mm roketler
- Hava-hava kızılötesi güdümlü füzeler
- Hava-yer radyo frekansı veya fiber optik güdümlü füzeler
- 20 mm çapında 3 namlulu top ve entegre kaska monteli hedef gösterme sistemi
Çok Rollü Görev Kapasitesi
AW249, çok rollü kullanım konseptiyle tasarlanmış olup şu görevlerde etkin kullanılabilmektedir:
- ISTAR (İstihbarat, Gözetleme, Hedef Tespit ve Keşif)
- Hava Refakati
- Yakın Hava Desteği
- Hava Saldırısı ve Abluka
- Ağ Destekli Operasyonlar
Görev Profili (CONOPS)
AW249, bağlı bulunduğu C4 sisteminin bilgi toplama unsuru olarak görev yapar. Kendi sensörleri veya iş birliği yaptığı platformların gözetleme sistemleriyle bölgeyi tarayarak kara unsurlarını (dost ve düşman) tespit eder. Elde ettiği verileri güvenli veri kanalları üzerinden Komuta ve Kontrol Merkezine aktarır.
Ana Görevleri
Hava Eskortu (Aerial Escort)
Güçlü sensörleri ve hassas silah sistemleri sayesinde düşman tehditlerini tespit etme, caydırma ve etkisiz hâle getirme kabiliyeti.
Yakın Hava Desteği (Close Air Support)
Konvoyları koruma ve düşman unsurlarını çatışma başlamadan önce tespit ederek imha etme.
Hava Taarruzu ve Kesme (Air Interdiction)
Üstün uçuş performansı ve anlık taktik farkındalık sayesinde düşman hava araçlarıyla angajmana girme; stratejik hedefleri ve altyapıları vurarak düşmanın hareket kabiliyetini kısıtlama.
C4 Sistemi
C4, askeri terminolojide kullanılan ve Command (Komuta), Control (Kontrol), Communications (Haberleşme) ve Computers (Bilgi İşlem) kavramlarının baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Bu yapı, muharebe sahasında kuvvetlerin etkin şekilde komuta edilmesi, kontrol edilmesi, haberleşmesinin sağlanması ve bilgisayar tabanlı sistemler aracılığıyla veri paylaşımı gerçekleştirilmesini ifade eder. C4 sistemleri, modern harekât ortamlarında; kara, hava, deniz ve insansız sistemler gibi farklı platformlar arasında anlık bilgi aktarımı ve komuta-kontrol zincirinin kesintisiz işleyişi için kritik öneme sahiptir.
Yapay Zekâ ve Sensör Füzyonu
Helikopter, LIDAR, IR sensörler ve mikrodalga radarlar gibi donanımlarla düşük irtifalarda gelişmiş çevresel farkındalık sağlıyor. Bu sensörlerden toplanan veriler, sensör füzyonu yöntemiyle işlenerek, pilotlara en güncel ortam bilgisi sunuluyor.
Özellikle mikrodalga radarlar sayesinde engellerin ve İHA’ların tespiti mümkün hale gelirken, yapay zekâ destekli sistemler arızaların önceden tahmin edilmesini sağlayan öngörülü bakım (predictive maintenance) altyapısı ile görev sürekliliğini artırıyor. Sistem, parametreleri gerçek zamanlı hesaplayarak en güvenli uçuş rotalarını belirleyebiliyor.
İnsansız Hava Aracı Entegrasyonu ve MUM-T
AW249, insansız hava araçlarıyla birlikte görev yapma (Manned-UnManned Teaming) kabiliyetine sahip. İnsansız sistemlerle birlikte operasyon yürütebilen bu yapı sayesinde, keşif ve istihbarat kapasitesi artırılarak görev etkinliği üst düzeye çıkarılıyor.
Güvenlik ve Hayatta Kalma Özellikleri
Helikopter; zırhlı pilot koltukları, balistik hasara dayanıklı ekranlar ve rotor sistemleriyle koruma sağlar. Akıllı yakıt transfer sistemiyle desteklenen kendiliğinden sızdırmaz yakıt tankları, çarpışmaya dayanıklı yakıt sistemleri ve enerji emici yapı unsurları mevcuttur. Anti-jamming sistemleri, düşük radar izine sahip özel boya kaplaması ve otomatik elektronik harp sistemleriyle donatılmıştır.
AW249 Test Uçuşunda - (Leonardo)
