Aziz Jean Kilisesi, Nevşehir iline bağlı Gülşehir ilçesi girişinde, bir peribacasının içine iki katlı olarak oyulmuş bir yapıdır. Kilise, Bizans Dönemi yerleşim alanı içinde yer almakta olup çevresinde iki kaya oyma kilise daha bulunmaktadır. Ancak diğer kiliselerde fresk bulunmamaktadır.
St. Jean Kilisesi (T.C. Gülşehir Kaymakamlığı)
Mimari Yapı ve İkonografik Özellikler
Aziz Jean Kilisesi, iki katlı olarak oyulmuş yapısıyla mimari açıdan dikkat çekmektedir. Alt katı tek apsisli, haç planlı ve haç kolları beşik tonozlu olup merkezi kubbesi çökmüştür. Bu katta ayrıca şarap mahzenleri, mezarlar, su kanalları ve görevli mekânları bulunmaktadır. Alt katın süslemeleri, kırmızı aşı boyası ile doğrudan ana kaya üzerine yapılmış stilize hayvan, geometrik ve haç tasvirlerinden oluşmaktadır. Üst kat kilisesi ise tek apsisli, beşik tonozlu ve siyah zemin üzerine sarı ve kahverengi renklerle İncil'den sahneler içeren bantlar ve frizlerle süslenmiştir. Niş tonozları ve cephelerde bitkisel ile geometrik motifler tercih edilmiştir. İkonografik açıdan kilisenin apsisinde Deesis yer almakta, ön cephede kuş tasvirleri altında Müjde sahnesi bulunmaktadır. Tonozda madalyonlar içinde aziz tasvirleri yer alırken, tonozun güney kanadında Son Yemek, İhanet ve Vaftiz; altında Meryem’in Ölümü; kuzey kanadında ise İsa’nın Çarmıhtan İndirilmesi, Kadınlar Boş Mezar Başında ve İsa’nın Cehenneme İnişi sahneleri betimlenmiştir. Ayrıca batı ve güney duvarlarında Kapadokya bölgesinde nadir görülen Son Yargı sahneleri bulunmaktadır.
St. Jean Kilisesi (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı)
Son Yargı Sahnesi Detayları
Son Yargı tasviri sağda Ruhların Tartılması Sahnesi ile başlamaktadır. Ortada bir melek elinde asa ve ruhların tartıldığı teraziyle betimlenmiştir. Meleğin sağında ruhları temsil eden beyaz örtüler tutan iki melek bulunmaktadır. Karşı tarafta kanatlı, çıplak bir şeytan, terazi kefesine çengel takmakta ve ipini çekmektedir. Terazinin iki kefesinde ruhları temsil eden figürler yer almaktadır. Sahnenin solunda ise Cehennem, günahkarların cezalandırılması, rahiplerin melek tarafından cehenneme götürülmeleri, şeytanın din adamlarını cehenneme çekişi ve yalancı peygamberler sahneleri bulunmaktadır.
