Balıkesir Höşmerim Tatlısı, Türkiye'nin Balıkesir ve çevresinde köklü bir geçmişe sahip olan geleneksel bir tatlı türüdür. Peynir, irmik ve şekerin harmanlanmasıyla hazırlanan bu tatlı, hem malzeme hem de yapılış açısından Osmanlı mutfağının izlerini taşımaktadır. Höşmerim, günümüzde de özellikle düğün, bayram ve özel günlerde sıkça tercih edilen bir tatlıdır. Balıkesir Höşmerim Tatlısı, Türkiye'de mahreç işareti ile tescillenmiş ve coğrafi işaret koruması altına alınmıştır​.

Köken

Höşmerim tatlısının tarihçesi, Anadolu'ya Orta Asya'dan göç eden Yörük-Türkmen topluluklarının süt ürünleri geleneğine dayanmaktadır. Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme adlı eserinde, bu tatlının Balıkesir bölgesine yerleşen ilk Türkmen göçebeleri tarafından yapıldığına değinilir​. Höşmerim kelimesi, Farsça “hoş” (tatlı) ve “maram” (kaymak) sözcüklerinin birleşiminden türemiştir. Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde de benzer tatlılara rastlansa da, üretim tekniği ve bileşen oranları bakımından farklılaşan Balıkesir Höşmerim Tatlısı, bu farklılığıyla Osmanlı döneminden günümüze kadar süregelen yerel bir tat olarak tanınmıştır. Tatlının yapımında kullanılan koyun sütü, bölgedeki meralarda doğal bitkilerle beslenen hayvanlardan elde edilir. Bu doğal koşullar, ürünün lezzet ve kıvamında belirleyici rol oynar​.

Balıkesir Höşmerim Tatlısı Tarifi

Balıkesir Höşmerim Tatlısı, başlıca lor peyniri, şeker, irmik ve yumurta sarısı kullanılarak hazırlanan, geleneksel üretim yöntemi ve ayırt edici yapım tekniğiyle öne çıkan bir tatlıdır.

Malzemeler

• 500 gram taze tuzsuz lor peyniri (tercihen günlük ve yağlı)
• 1 çay bardağı irmik
• 2 su bardağı toz şeker
• 1 yemek kaşığı un
• 1 adet yumurta sarısı
• 1 tatlı kaşığı tereyağı (isteğe bağlı)
• Not: Gerçek Balıkesir höşmeriminde lor peyniri çok taze olmalı ve kullanılmadan önce iyice ezilmelidir.

Yapılışı

öncelikle geniş bir kap içerisine alınan lor peyniri, bir çatal yardımıyla ya da el blender’ı kullanılarak pürüzsüz kıvama getirilir. Bu işleme, karışımın daha homojen ve yumuşak bir dokuya ulaşmasını sağlamak amacıyla başvurulur. Elde edilen peynire yumurta sarısı ve un ilave edilir; yumurtanın peynirin içerisine tamamen karışması sağlanacak şekilde malzemeler iyice karıştırılır. Ardından irmik eklenerek karışımın bütünlüğü sağlanır ve yeniden karıştırma işlemi yapılır.

Hazırlanan karışım, uygun büyüklükte bir tencereye aktarılır ve orta ateşte, sürekli karıştırılarak yaklaşık 10–15 dakika pişirilir. Isıtma süreci boyunca karışımın yoğunluğu artar ve kendini toparlamaya başlar. Bu aşamada şekeri ilave edilir; şeker eridikçe karışım parlak ve kıvamlı bir hâl alır. Karışım, tencerenin kenarlarından ayrılmaya başladığında pişirme işlemi sonlandırılır. Arzu edilirse bu aşamada az miktarda tereyağı eklenerek tatlıya son bir tat ve doku katkısı sağlanabilir. Tatlı, ılıtıldıktan sonra sıcak ya da soğuk olarak servis edilebilir. Üzerine isteğe göre fıstık, ceviz ya da sadece pudra şekeri serpilir.

Coğrafi İşaret Denetimi

Balıkesir Höşmerim Tatlısı, mahreç işareti kapsamında 2011 yılında tescillenmiş olup 2014 yılında Resmî Gazete'de yayımlanarak coğrafi işaret koruması altına alınmıştır. Tescil başvurusu ise 21 Şubat 2011 tarihinde Balıkesir Aşçı Köfteci ve Benzerleri Esnaf Odası tarafından yapılmıştır.