Baykar Teknoloji tarafından geliştirilen Bayraktar KALKAN Dikey İniş Kalkışlı İnsansız Hava Aracı (DİHA), keşif ve istihbarat görevleri için faaliyetler yürütebilecek taktik İHA sınıfında bir hava aracıdır. Pist gereksinimini ortadan kaldıran dikey iniş-kalkış kabiliyeti, zorlu arazi şartlarında ve dar alanlarda operasyon yapma esnekliği sunmaktadır.

KALKAN DİHA, modern askeri ve sivil operasyon ihtiyaçlarına yönelik ileri teknolojik çözümler sunan yenilikçi bir platformdur. Dikey iniş ve kalkış kabiliyeti bulunan hava aracının küçük yapısına rağmen uzun menzili ve çok yönlü görev profiline sahiptir. Bayraktar DİHA, operasyonel esneklik sağlayarak hem askeri hem de sivil kullanıcılara geniş bir yelpazede hizmet sunmaktadır.

^{Bayraktar KALKAN DİHA (Baykar)}

Tasarım ve Geliştirme Süreci

Baykar tarafından geliştirilen Bayraktar KALKAN DİHA’nın çalışmalarına ilk defa 2019 yılında başlandığı duyurulmuştur.[1] TEKNOFEST 2021’de kamuoyuna tanıtımı[2] yapılan KALKAN DİHA’nın piste ihtiyaç duymadan olduğu yerden havalanarak hem deniz platformlarında hem de karakollarda veya birlikler içerisinde konuşlanması amaçlanmıştır.

Gelişim Kronolojisi

• 19 Nisan 2022: Bayraktar DİHA ilk test uçuşunu gerçekleştirdi.
• 9 Ocak 2023: Bayraktar KALKAN DİHA 8 bin feet operasyonel irtifa uçuşu gerçekleştirdi.
• 7 Nisan 2024: Bayraktar KALKAN DİHA 30. sistem tanımlama test uçuşunu başarıyla tamamladı. 14 bin 500 feet irtifaya çıkarak toplamda 70 saatlik uçuş süresini geride bıraktı.
• 27 Temmuz 2024: Bayraktar KALKAN DİHA 40. Sistem tanımlama test uçuşunu başarıyla tamamladı.
• 2 Ağustos 2024: KALKAN DİHA 41. Orta menzil haberleşme test uçuşu gerçekleştirildi. 2 saat 30 dakika ve 40 km menzile ulaşıldı.
• 16 Ağustos 2024: Bayraktar KALKAN DİHA 43. sistem tanımlama test uçuşunu gerçekleştirdi.
• 31 Ağustos 2024: Bayraktar KALKAN DİHA’nın 6. prototipi ilk uçuşunda sistem tanımlama işlemini başarıyla tamamladı.
• 30 Kasım 2024: Bayraktar KALKAN DİHA PT-6 14. Sistem tanımlama test uçuşunda 8 bin feet irtifaya ulaşmıştır.  

^{Bayraktar KALKAN DİHA İlk Test Uçuşlarından Bir Görüntü (Baykar)}

Genel Özellikler

Dikey İniş-Kalkış Yeteneği

Kalkan DİHA, pist gereksinimini ortadan kaldırarak dar ve erişimi zor alanlarda operasyon kabiliyeti sunar. Bu özellik, zorlu coğrafyalarda ve hareketli platformlarda kalkış ve inişi mümkün kılar.

Esnek Görev Profili

Bayraktar KALKAN DİHA, bulut altı uçuş kabiliyetiyle kötü hava koşullarında bile operasyonel süreklilik sağlayarak bulut seviyesinin altındaki alanları etkili bir şekilde gözlemleyebilir. Düşük irtifalarda uçabilme yeteneği, sınır güvenliği, kaçakçılık tespiti ve arama-kurtarma gibi görevlerde büyük bir avantaj sağlamaktadır. Ayrıca, düşük irtifalarda uçuş sırasında radar tespitinden kaçınma olasılığı artarak askeri operasyonlarda stratejik üstünlük sunmaktadır. Bulut seviyesinin altındaki net görüş koşulları, lazer mesafe ölçer ve lazer işaretleyici gibi sistemlerin etkin kullanımını mümkün kılar.

Yüzer Platformlarda Kullanım Avantajı

Bayraktar KALKAN DİHA, dikey iniş ve kalkış özelliği sayesinde pist gereksinimi duymadan açık denizlerde ve hareketli platformlarda kolayca kullanılabilir. Bu, gemilerde ve deniz operasyonlarında pratik bir konuşlanma imkânı sunar. Denizcilik görevleri kapsamında, ekonomik alanların keşif ve gözetimi, yasa dışı faaliyetlerin tespiti, arama kurtarma ve lojistik destek gibi kritik operasyonları etkin bir şekilde gerçekleştirebilir. Dalgalı denizlerde stabil iniş ve kalkış yeteneğiyle hava koşullarından bağımsız operasyon yapma avantajına sahiptir. Kompakt ve modüler yapısı sayesinde deniz platformlarına kolayca entegre edilebilen KALKAN DİHA, gemi konuşlandırmalarına uygun tasarımlar ile operasyonel verimliliği artırır.

Sivil Amaçlı Görev Profili

Esas olarak karada ve denizde askeri alanda keşif ve gözetleme faaliyetlerinde kullanılması amaçlanan KALKAN DİHA’nın lojistik destekten, afet yönetimine, tarım ve çevre gözetiminden, insani yardım operasyonlarına kadar sivil alanda çok çeşitli görevlerde kullanılması beklenmektedir.

Kolay Taşınabilme

Bayraktar DİHA, taşınabilirliği ve hızlı konuşlandırılabilme özelliği bulunmaktadır. Modüler ve kompakt tasarımı sayesinde kolayca sökülüp taşınabilir ve sahada hızlıca uçuşa hazır hale getirilebilir. Bu özelliği, DİHA’yı operasyonel esneklik ve lojistik verimlilik açısından modern ihtiyaçlara uygun bir çözüm haline getirmektedir.

Teknik Özellikleri

Performans Özellikleri

Gücünü ikisi önde, ikisi arkada olmak üzere dört adet elektrikli motor ve bir adet düşük tüketimli benzinli motordan alan Bayraktar KALKAN DİHA, elektrik motorlarıyla dikey kalkış yaptıktan sonra seyir uçuş moduna geçerek seyrini sadece benzin motoru ile gerçekleştirmektedir. Bu hibrit motor tasarımı, enerji verimliliği ve operasyonel esneklik açısından sektörde çığır açıcı bir özellik olarak değerlendirilmektedir.

KALKAN DİHA’nın bir başka özelliği ise BG-160 adı verilen, Baykar’ın kendi imkanlarıyla geliştirdiği Elektro-Optik (EO) sistemidir. Karada ve denizde zorlu hava koşullarında görev yapması planlanan KALKAN DİHA’nın azami kalkış ağırlığı 75 kg olup seyir hızı 148 km/s (50 KTAS) olarak planlanmaktadır. Havada kalma süresi 6 saat olan DİHA’nın operasyonel irtifası 8.000 feet (yaklaşık 2.438 metre) olarak belirlenmesine rağmen, KALKAN DİHA, 7 Nisan 2024 tarihindeki test uçuşunda 14.500 feet irtifaya çıkmıştır. 2 Ağustos 2024 tarihinde yapılan test uçuşunda 2 saat 30 dakika boyunca havada kalan ve 40 km menzile ulaşan DİHA’nın nihai menzili ise 100 km olarak belirlenmiştir.

Sensör ve Aviyonik Sistemler

Bayraktar KALKAN DİHA, gelişmiş aviyonik sistemleriyle dikkat çeken bir insansız hava aracı platformudur. Yarı otonom uçuş modu, uçağın belirli uçuş görevlerini insan müdahalesi olmaksızın güvenilir bir şekilde yerine getirmesini sağlar. Hataya dayanıklı sistem mimarisi, uçuş sırasında oluşabilecek teknik hataların operasyonel güvenliği etkilememesi için tasarlanmış, yüksek güvenlik standartlarına uygun bir yapı sunar. Bu mimariyi destekleyen üç yedekli uçuş kontrol sistemi ve yedekli servo eyleyiciler, sistemin devamlılığını sağlayarak görev esnasında riskleri en aza indirir.

Araç, Elektro-Optik (EO) ve Kızılötesi (IR) kamera modülleri, lazer mesafe ölçer ve lazer işaretleyici gibi sensörlerle donatılmıştır. Özellikle Baykar tarafından geliştirilen BG160 EO/IR sensör modülü, lazer işaretleyici ve mesafe ölçer fonksiyonlarını entegre ederek çok sensörlü kamera sistemiyle yüksek performans sunar. Ayrıca, sensör füzyonu destekli tam otonom kalkış, iniş ve uçuş özellikleri, aracın tüm operasyonel süreçlerinde otonom yeteneklerini artırır. Dijital veri ve video link altyapısıyla gerçek zamanlı veri aktarımı sağlayan bu aviyonik sistemler, Bayraktar KALKAN DİHA’nın hem askeri hem de sivil görevlerde etkinliğini ve güvenilirliğini artırır.

^{Teknik Özellikler Tablosu (Baykar)}

Faydalı Yükler ve Görevleri

Bayraktar KALKAN DİHA, otonom yetenekleriyle dikkat çeken bir İHA olup, otomatik rota takibi, hedef takibi, çember atma ve eve dönüş modlarını gerçekleştirebilmektedir. Bu yetenekleri, Baykar tarafından tamamen milli ve özgün olarak geliştirilen BG-160 Elektro-Optik (EO) Kamera Sistemi ile desteklenmektedir.[1]

BG-160 sistemi, termal görüntüleme kabiliyeti sayesinde gece ve gündüz şartlarında yüksek çözünürlüklü görüntüler elde edebilmekte, özellikle düşük görüş koşullarında üstün performans sunmaktadır. DİHA’nın ön tarafında, gövde altında yer alan ve 3 kg ağırlığında olan bu EO sistemi, platformun gözetleme, keşif ve hedef takibi gibi görevlerde etkinliğini artırmaktadır.

BG-160 kamera sistemi, uçuş testlerinde aktif olarak kullanılmış olup, test sonuçları, sistemin yüksek hassasiyet ve güvenilirlik sunduğunu kanıtlamıştır.

^{BG-160 Elektro Optik Sistemi (Baykar)}

Ulusal ve Uluslararası Muadilleri

Bayraktar KALKAN Dikey İniş Kalkışlı İnsansız Hava Aracı (DİHA), keşif ve istihbarat görevleri için tasarlanmış, dikey iniş-kalkış (VTOL) yeteneğine sahip bir mini taktik insansız hava aracı olarak öne çıkmaktadır. Bu özellikleriyle hem ulusal hem de uluslararası alanda benzer platformlarla karşılaştırılabilir.

Ulusal Muadiller

Türkiye'de, Bayraktar KALKAN DİHA'ya benzer DİHA yeteneğine sahip birkaç insansız hava aracı bulunmaktadır:

1. TAI Baykuş: Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) tarafından geliştirilen Baykuş, kısa menzilli taktik keşif ve gözetleme görevleri için tasarlanmış bir DİHA’dır.

2. HAVELSAN BAHA: HAVELSAN tarafından geliştirilen BAHA, taşınabilir ve hafif yapısıyla kısa menzilli keşif ve gözetleme görevleri için uygundur. BAHA, elektrikli ve benzinli motor seçenekleriyle hem dikey iniş-kalkış yapabilir hem de uzun süre havada kalabilir. Ayrıca, 2 kg’a kadar faydalı yük taşıma kapasitesine sahiptir.

Uluslararası Muadiller

Dünya genelinde, Bayraktar KALKAN DİHA'nın özelliklerine benzer İHA sistemleri mevcuttur:

Aşağıda bu DİHA sistemlerinin MTOW (azami kalkış ağırlığı), faydalı yük kapasitesi, maksimum irtifa ve havada kalış süresi gibi temel parametrelerini karşılaştırır ve her sistemin operasyonel avantajlarını değerlendirilmiştir.

1. Sharp Eye III (Norinco, Çin, 2019)

• MTOW: 540 kg
• Faydalı Yük: 100 kg
• İrtifa: 3500 metre
• Havada Kalış Süresi: 6 saat

Değerlendirme: Sharp Eye III, yüksek faydalı yük kapasitesi (100 kg) ve uzun havada kalış süresi (6 saat) ile öne çıkar. Ancak, irtifa performansı (3500 metre) sınırlıdır. Orta seviye operasyonlar için uygundur ve elektro-optik sensörler veya radar sistemleri taşımak için idealdir.

2. Skysaker (Norinco, Çin, 2019)

• MTOW: 300 kg
• Faydalı Yük: 100 kg
• İrtifa: 3000 metre
• Havada Kalış Süresi: 5 saat

Değerlendirme: Sharp Eye III’e kıyasla daha hafif bir platformdur, ancak aynı faydalı yük kapasitesini sunar. Daha düşük irtifa ve havada kalış süresi nedeniyle daha kısa menzilli ve hızlı konuşlanabilir görevler için optimize edilmiştir.

3. SD-40 (Sea Cavalry, Xiamen, Çin)

• MTOW: 40 kg
• Faydalı Yük: 6 kg
• İrtifa: 5000 metre
• Havada Kalış Süresi: 6 saat

Değerlendirme: Kompakt bir tasarıma sahip olan SD-40, keşif ve gözetleme gibi hafif operasyonlar için uygundur. 5000 metre irtifa kapasitesi, bu ağırlık kategorisindeki en güçlü özelliklerden biridir. Hafif yük taşıma kapasitesi ile düşük yoğunluklu görevlerde etkilidir.

4. Black Eagle 50 (Steadicopter, İsrail, 2020)

• MTOW: 35 kg
• Faydalı Yük: 5 kg
• İrtifa: 10.000 feet (~3048 metre)
• Havada Kalış Süresi: 4 saat

Değerlendirme: Hafif bir platform olarak, hızlı konuşlanabilirlik ve taşınabilirlik sağlar. Düşük faydalı yük kapasitesi (5 kg) nedeniyle yalnızca hafif görevler için uygundur. Havada kalış süresi (4 saat) ve irtifa kapasitesi sınırlı olsa da, kısa süreli keşif operasyonlarında avantajlıdır.

5. VRT-300 (VR Technologies, Rusya, 2020)

• MTOW: 500 kg
• Faydalı Yük: 70 kg
• İrtifa: 5000 metre
• Havada Kalış Süresi: 5 saat

Değerlendirme: Orta ağırlık sınıfında güçlü bir seçenektir. 70 kg faydalı yük kapasitesi, radar, elektro-optik sistemler ve iletişim cihazları gibi ekipmanlar taşımasını sağlar. Denizcilik görevlerinde etkili bir platformdur ve özellikle uzun menzilli keşif görevleri için optimize edilmiştir.

6. V-247 (Bell, ABD, 2023)

• MTOW: 13.000 kg
• Faydalı Yük: 5000 kg
• İrtifa: 7600 metre
• Havada Kalış Süresi: 10 saat
• Kanat Açıklığı: 20 metre

Değerlendirme: Bu, ağır sınıf bir İHA sistemidir ve büyük miktarda faydalı yük taşıyabilir (5000 kg). Özellikle uzun süreli gözetleme, ağır lojistik destek ve muharebe görevleri için uygundur. Ancak, bu sınıfta Bayraktar KALKAN DİHA gibi mini taktik İHA'larla karşılaştırılması doğrudan yapılmamalıdır.

7. HQ-40 Hybrid Quadcopter (Latitude Engineering, ABD, 2019)

• MTOW: 53 kg
• Faydalı Yük: 2.3 kg
• İrtifa: 1500 metre
• Havada Kalış Süresi: 5 saat

Değerlendirme: Küçük ve hafif bir platformdur, daha çok kısa mesafeli keşif ve düşük yoğunluklu görevler için tasarlanmıştır. Faydalı yük kapasitesi (2.3 kg) ve irtifa (1500 metre) sınırlıdır, bu da onu küçük ölçekli sivil ve askeri görevler için uygun hale getirir.

Aşağıda, Bayraktar KALKAN DİHA ve ulusal muadilleriyle birlikte uluslararası DİHA'ların genel karşılaştırma tablosu verilmiştir:

Bayraktar KALKAN DİHA, hafif ve orta sınıf İHA'larla benzer kategoride yer almakta, özellikle kompakt boyutu ve operasyonel esnekliğiyle SD-40 ve Black Eagle 50 gibi sistemlere rakip olarak değerlendirilmektedir. Yerli üretim avantajı, gelişmiş otonom uçuş yetenekleri ve Baykar tarafından milli olarak geliştirilen BG-160 Elektro-Optik sistemi ile donatılmış olması sayesinde, ulusal ve uluslararası muadilleri arasında rekabetçi bir konumda bulunmaktadır.