Behram Kurşunoğlu, 1922 yılında Trabzon'un Çaykara ilçesinde doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Trabzon’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik-Astronomi Bölümü’ne kaydoldu. 1945 yılında Milli Eğitim Bakanlığı bursu ile İngiltere’ye gönderildi. Edinburgh Üniversitesi’nde fizik eğitimi aldı. 1952 yılında Cambridge Üniversitesi'nde, Nobel ödüllü Paul Dirac’ın danışmanlığında fizik alanında doktorasını tamamladı.
Askerlik Hizmeti ve Türkiye'deki Görevleri
1955 yılında Türkiye'ye döndü ve askerlik hizmetini tamamladı. Bu süreçte atom enerjisi alanında çalışmalarda bulundu. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nun (TAEK) kurucu üyeleri arasında yer aldı. 1956-1958 yılları arasında Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yaptı.
Akademik Kariyeri ve Çalışmaları
1958 yılında Miami Üniversitesi'nde profesör unvanı aldı. 1962 yılında Modern Quantum Theory (Modern Kuantum Teorisi) adlı kitabını yayımladı. 1965 yılında Miami Üniversitesi’nde Teorik Fizik Araştırmaları Merkezi'ni (Center for Theoretical Studies) ve Global Foundation Enstitüsü’nü kurdu. Bu merkezlerde doktora sonrası çalışmalar yürüten çok sayıda bilim insanının yetişmesine katkıda bulundu.
Bilimsel Katkıları
Kurşunoğlu, kuantum mekaniği ve genel izafiyet teorisi alanlarında önemli araştırmalar yaptı. Genelleştirilmiş İzafiyet Teorisi'ni ortaya atan bilim insanı olarak tanındı. 1951 yılında Birleşik Alan Teorisi üzerine çalışmaları uluslararası bilim çevrelerinde ilgi gördü. 1952 yılında İzafiyet Teorisi üzerine yaptığı çalışmaları Albert Einstein’a gönderdiği bir mektupla sundu. Einstein, Kurşunoğlu’na cevap vererek ilgisini belirtti ve onu Princeton’a davet etti. İkili, Genelleştirilmiş İzafiyet Teorisi üzerine yüz yüze görüşmeler gerçekleştirdi.
Albert Einstein ile görüşmesinden bir fotoğraf (technosophia)
Albert Einstein ve Erwin Schrödinger ile birlikte Birleşik Alan Teorisi üzerine yaptığı çalışmalar, literatürde "Einstein-Schrodinger-Kursunoglu Teorisi" olarak yer aldı.
1959 yılında nötrinoların türleri üzerine bilimsel katkılarda bulundu. 1968 yılında Rusya Bilimler Akademisi'nde çalışmalar yaptı.
Danışmanlık ve Temsilcilik Görevleri
Kurşunoğlu, 1958 yılında atomun barışçıl amaçlarla kullanılması için toplanan 2. Milletlerarası Konferans’a Türkiye temsilcisi olarak katıldı. 1964-1972 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı’na bilimsel danışmanlık yaptı. Bir dönem Birleşmiş Milletler Bilim Komisyonu'nda görev aldı.
Ödülleri ve Akademik Yayınları
1972 yılında fizik alanında TÜBİTAK Bilim Ödülü'ne layık görüldü. Kariyeri boyunca 21 kitap yazdı ve uluslararası üst düzey dergilerde yaklaşık 50 bilimsel makale yayımladı. Miami Üniversitesi’nde kurduğu merkezlerde yetişen bilim insanlarından 35’i daha sonra Nobel Ödülü kazandı.
Yüksek Öğretmen Okulu ve Eğitimdeki Yeri
Behram Kurşunoğlu, Cumhuriyet döneminde faaliyet gösteren Yüksek Öğretmen Okulu mezunları arasında yer almaktadır. Bu okuldan mezun olanlar arasında bilim insanı, şair, yazar ve bürokrat gibi çeşitli alanlarda görev almış kişiler bulunmaktadır.
Ölümü ve İsminin Yaşatılması
Behram Kurşunoğlu, 25 Ekim 2003 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletindeki Miami şehrinde, geçirdiği kalp krizi sonucu 81 yaşında hayatını kaybetti. İsmi, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Fen Fakültesi Fizik Bölümü'ndeki Büyük Amfi'ye verilerek ölümsüzleştirildi.
