Beypazarı kurusu, Ankara’nın Beypazarı ilçesine özgü, katı yapıda, uzun süre saklanabilen ve çay eşliğinde sıklıkla tüketilen geleneksel bir peksimet türüdür. Bağırsak dostu yapısı, yoğun enerji içeriği ve dayanıklılığıyla bilinmektedir. Coğrafi işaretli bir ürün olarak Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiştir.

Tarihçe ve Coğrafi İşaret

Beypazarı kurusunun coğrafi işaret başvurusu 31 Aralık 2009’da Beypazarı Ticaret Odası tarafından yapılmıştır. Coğrafi işaret türü “mahreç işareti” olup, 14 Mayıs 2013 tarihinde (Resmî Gazete No: 173) tescillenmiştir. Bu işaret, Türkiye sınırlarındaki Beypazarı kökenli ürünlere özel koruma sağlar.

Malzeme ve Hazırlık Süreci

Hamur; un, süt, tereyağı (veya margarin), yaş maya, tuz, tarçın gibi aromatik malzemelerin karıştırılmasıyla hazırlanır. Yoğrulan hamur 40–45 dakika dinlendirilir. Ardından 4–5 cm kalınlığında yuvarlak çubuklar haline getirilip verev kesilir ve ilk defa orta ısıdaki taş fırında pişirilir. Bu aşamada oluşan “yaşkuru” tabakası soğutulduktan sonra ikinci pişirme işlemi uygulanır—kurutularak son formu elde edilir.

^{Beypazarı Kurusu (Türkiye Kültür Portalı)}

Fiziksel ve Besin Özellikleri

Beypazarı kurusu, parmak kalınlığında ve baklava dilimi biçimindedir. Özellikle taş fırınlarda pişirilir ve aşamalı kurutma süreci sayesinde saklama süresi 12 aya kadar uzar. Enerji ve mineral bakımından zengin olup lif içeriği nedeniyle kolayca dağılır. Besleyici ve doyurucu özelliği ile uzun ömürlü bir atıştırmalıktır .

Tüketim ve Saklama

Genellikle çay saatlerinde tüketilen Beypazarı kurusu, rutubetsiz ortamlarda saklanabilir. Sert yapısı nedeniyle kurutmadan sonra “yaşkuru” adı verilen yumuşak versiyonu da tüketilebilir. Kurutma işlemi genellikle 12–24 saat arası sürer.