Bir Ayrılık (Farsça özgün adıyla جدایی نادر از سیمین - Jodaeiye Nader Ez Simin), İranlı yönetmen ve senarist Asghar Farhadi’nin yazıp yönettiği 2011 yapımı dramatik sinema filmidir. Dünya çapında büyük beğeni toplayan yapım, özellikle ahlaki belirsizlikler, bireysel sorumluluk ve sınıfsal çatışma gibi temalarıyla dikkat çekmiştir. Film, İran'da bir boşanma sürecine giren bir çiftin yaşadıkları üzerinden çok katmanlı bir toplumsal eleştiri sunmaktadır.
Konu
Film, Tahran’da yaşayan orta sınıf bir çiftin boşanma süreci etrafında şekillenir. Simin, kızı Termeh’in daha iyi bir geleceğe sahip olabilmesi için ülkeyi terk etmek istemektedir. Ancak eşi Nader, Alzheimer hastası babasına bakmak için İran’da kalmakta kararlıdır. Bu anlaşmazlık boşanma başvurusuyla sonuçlanır. Simin evden ayrılır ve Nader, ev işlerine yardım etmesi için Razieh adında hamile bir kadını işe alır. Ancak Razieh’nin ailesi ve Nader arasında gelişen olaylar, yalnızca iki ailenin değil, aynı zamanda İran toplumunun ahlaki ve yasal ikilemlerini de ortaya koyar.
Bir Ayrılık Filminden Bir Sahne (IMDb)
Oyuncu Kadrosu
- Peyman Moaadi – Nader
- Leila Hatami – Simin
- Sareh Bayat – Razieh
- Shahab Hosseini – Hodjat
- Sarina Farhadi – Termeh
- Ali-Asghar Shahbazi – Nader’in Babası
Oyuncu kadrosu, hem uluslararası hem de yerel eleştirmenler tarafından gerçekçi ve içten performanslarıyla övgü almıştır. Özellikle Sareh Bayat ve Leila Hatami'nin performansları çok sayıda ödüle layık görülmüştür.
Yapım Süreci
Filmin senaryosu ve yönetmenliği Asghar Farhadi’ye aittir. Farhadi, filmde klasik anlatı yapısından uzak durarak, izleyiciyi tarafsız bir gözlemci konumuna yerleştirmeyi tercih etmiştir. Bu anlatı tarzı, filmin gerçekçi atmosferini güçlendirmiştir. İran’daki katı sansür kurallarına rağmen, Bir Ayrılık hem yapım sürecinde hem de gösterim aşamasında ciddi bir devlet müdahalesiyle karşılaşmamıştır. Film, Farhadi’nin önceki filmi olan About Elly'nin başarısının ardından daha yüksek bir bütçeyle çekilmiştir.
Tematik Yapı
Film, adalet, sınıf ayrımı, toplumsal cinsiyet rolleri, inanç ve vicdan gibi birçok temayı aynı anda işler. Farhadi, karakterlerin haklı veya haksız olduğunu kesin çizgilerle belirtmeyerek, izleyiciyi kendi etik sorgulamasını yapmaya teşvik eder. Bu belirsizlik, filmin temel anlatı stratejisidir. Ayrıca İran’da orta sınıf ve alt sınıf arasındaki farkları; kadınların toplumdaki yerini; bürokratik yapının adalet sistemi üzerindeki etkisini de güçlü bir şekilde ortaya koyar.
Bütçe ve Hasılat
Filmin tahmini yapım bütçesi yaklaşık 500 bin ABD dolarıdır. Bir Ayrılık, dünya çapında 24 milyon ABD dolarını aşan gişe geliri elde ederek İran sinemasının uluslararası anlamda en başarılı yapımlarından biri olmuştur. Yalnızca ABD’de yaklaşık 7 milyon dolar hasılat elde etmiş, Fransa, Almanya ve Güney Kore gibi ülkelerde de büyük ilgi görmüştür.
Ödüller ve Adaylıklar
Bir Ayrılık, 2012 yılında En İyi Yabancı Dilde Film Oscar’ını kazanarak bu dalda ödül alan ilk İran filmi olmuştur. Ayrıca aşağıdaki ödüllerle de başarısını taçlandırmıştır:
ÖDÜL KURUMU | KATEGORİ | SONUÇ |
Academy Awards (Oscar) | En İyi Yabancı Dilde Film | Kazandı |
En İyi Özgün Senaryo | Adaylık | |
Berlin Film Festivali (2011) | Altın Ayı (En İyi Film) | Kazandı |
En İyi Erkek Oyuncu (Peyman Moaadi) | Özel Ödül | |
En İyi Kadın Oyuncu (Leila Hatami) | Özel Ödül | |
Altın Küre (2012) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
BAFTA (2012) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
En İyi Film | Adaylık | |
Independent Spirit Awards (2012) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
César (2012) | En İyi Yabancı Film | Adaylık |
David di Donatello (2012) | En İyi Yabancı Film | Adaylık |
Asya Film Ödülleri (2011) | En İyi Yabancı Film | Adaylık |
L.A Outfest (2011) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
Toronto Film Festivali (2011) | Halkın Seçimi En İyi Film | Adaylık |
New York Film Eleştirmenleri Ödülleri (2011) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
Helsinki Film Festivali (2011) | En İyi Film | Kazandı |
Dubai Film Festivali (2011) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
London Film Critics' Circle (2011) | En İyi Yabancı Film | Kazandı |
Bir Ayrılık Orijinal Fragman (Youtube)