Blatten Buzul Felaketi, 28 Mayıs 2025 tarihinde İsviçre’nin Valais kantonundaki Lötschental vadisinde yer alan Blatten köyünde meydana gelen büyük çaplı bir doğal afettir. Birch Buzulu'ndan kopan devasa kütlenin sebep olduğu toprak, çamur ve kaya kayması sonucu köyün yaklaşık %90’ı yok olmuştur. Afet öncesi yapılan tahliyelere rağmen bir kişi kaybolmuştur.
Heyelan anında çekilmiş bir video, 28 Nisan 2025 (ABC News)
Olayın Arka Planı ve Tahliyeler
Blatten köyü, Valais kantonunun Lötschental vadisinde yaklaşık 300 kişilik nüfusa sahip bir dağ yerleşimidir. 19 Mayıs 2025 tarihinde, bölgede art arda kaydedilen küçük kaya düşmeleri ve sismik hareketlilik nedeniyle, yetkililer köyün neredeyse tamamını önleyici olarak tahliye etmiştir.
İsviçre Sismoloji Servisi (SED), ilk sismik hareketleri 19 Mayıs sabahı kaydetmiş ve bölgedeki dağ yamacının istikrarsız hale geldiğini gözlemlemiştir. Bu süreçte Birch Buzulu’nun yukarısından gelen taş ve buz kütlelerinin aşağı inebileceğine dair uyarılar artmıştır.
Buzulun Çöküşü ve Heyelanın Gerçekleşmesi
28 Mayıs 2025 günü yerel saatle 15.24 civarında Birch Buzulu’nun büyük bir parçası koparak Blatten köyünün üzerine çökmüştür. Çöküş sırasında 3.1 büyüklüğünde bir sarsıntı meydana gelmiştir. Sarsıntı yalnızca yerel bölgede değil, İsviçre'nin farklı bölgelerinde de hissedilmiştir.
SRF (İsviçre Ulusal Yayın Kurumu) tarafından yayınlanan drone görüntülerinde, köyün önemli bir bölümünün çamur, kaya ve buz yığınlarıyla kaplandığı gözlemlenmiştir. Blatten'den geçen nehir yatağı ve çevresindeki ormanlık alanlar da tamamen örtülmüştür.
Yapısal Tahribat ve Kayıplar
Yetkililer, Blatten köyündeki evlerin çoğunun yıkıldığını, kalanların ise ağır hasar gördüğünü veya çamur altında kaldığını açıklamıştır. Yaklaşık %90’lık bir alanın tamamen yok olduğu belirtilmiştir. Köyün altyapısı, yolları ve doğal kaynakları felaket nedeniyle kullanılamaz hale gelmiştir. Bir kişi, 64 yaşındaki bir erkek, çökme sırasında kaybolmuştur. Arama kurtarma çalışmalarında drone ve termal kameralar kullanılmıştır.
Afet sonrası, Lonza Nehri yatağının bazı bölümleri çöken molozlarla dolmuş ve suyun birikmesine sebep olan yeni bir göl oluşmuştur. Bu gölün taşma veya toprakları aşındırma riski nedeniyle, nehir yatağı boyunca yer alan Wiler ve Kippel gibi köylerde de önlem olarak bazı binalar tahliye edilmiştir.
Resmi Açıklamalar ve Kamuoyu Tepkileri
Valais Kantonu Güvenlik Müdürü Stephane Ganzer, olay sonrası yaptığı açıklamada, “Blatten’de büyük bir felaket yaşandı; köyün %90’ı yok oldu” ifadelerini kullanmıştır. İsviçre Konfederasyonu Başkanı Karin Keller-Sutter da sosyal medya platformu X üzerinden bir paylaşım yaparak “Evinizi kaybetmek korkunç bir durum. Blatten sakinleri için çok üzgünüm” açıklamasında bulunmuştur. Başkan ayrıca, bölgenin halen tehlikeli olduğunu vurgulayarak halka bölgeye yaklaşmamaları çağrısında bulunmuştur.
