Hepimiz buzun şeffaf olduğunu biliriz; bir bardağın içindeki birkaç buz küpü, su gibi şeffaftır. Ancak aynı su donarak gökyüzünden kar olarak düştüğünde neden bembeyaz bir örtüye dönüşür? Bu sorunun cevabı, suyun fiziksel hâlleri arasındaki farklardan çok, ışıkla nasıl etkileştiğiyle ilgilidir.

Görünmeyen Işığın Görünür Etkisi

Güneş ışığı, aslında sadece bizim gözümüzle algıladığımız renklerden ibaret değildir. Gözle görülmeyen ama fiziksel olarak var olan birçok dalga boyu da bu ışığın içinde gizlidir. Fakat gözümüz sadece “görünür” dalga boylarına tepki verir. Bir nesne bu görünür ışığı tamamen yansıttığında biz onu beyaz olarak görürüz. Eğer ışığı geçirirse şeffaf, yani renksiz gibi görünür. Eğer sadece belirli dalga boylarını yansıtırsa, onu o rengin tonlarında görürüz.

Buz Neden Şeffaftır?

Buz, düzenli yapısı sayesinde ışığı büyük ölçüde geçirebilir. Yani üzerine düşen ışığın çoğu doğrudan içinden geçer. Bu yüzden buz, cam gibi şeffaf görünür. İçinde çok az sayıda hava kabarcığı varsa veya yapısı bozulmamışsa neredeyse görünmez bile olabilir.

^{Yakın Çekim (makro) Buzlar (pixabay)}

Karın Kristal Dansı

Peki ya kar? Onun rengi neden bembeyaz? Kar, gökyüzünde süzülen ve bir araya gelerek taneler oluşturan altıgen kristallerden oluşur. Her bir kar tanesi aslında bir buz kristali topluluğudur. Bu kristaller, mikroskobik ölçekte karmaşık ve düzensiz yüzeylere sahiptir. Bu yüzeyler, ışığın her yöne dağılmasına sebep olur.

Işık bir kar tanesine çarptığında, bir kristalin yüzeyinden diğerine, oradan da bir başkasına sıçrar. Bu yansımalar öylesine çoktur ki gelen tüm ışık dalga boyları eşit şekilde dağılır. İşte bu yüzden kar, ışığın tamamını geri yansıtarak beyaz görünür.

^{Kar Taneleri (pixabay)}

Kar Tanesi, Doğanın Geometrik Gözdesi

Ayrıca unutmadan belirtmek gerekir ki kar kristalleri yağmurun donmuş hali değildir. Onlar, atmosferdeki su buharının donarak küçük toz parçacıkları etrafında şekil almasıyla oluşur. Düşük sıcaklık ve nem gibi çevresel koşullara göre her biri farklı şekillerde büyür. Altıgen prizma formunu alan bu kristaller farklı şekillerle ve zamanla dallanarak büyür son olarak kar tanesi olma vesilesine gelir.

^{Kar Tanesi (pixabay)}

Görünenin Ötesindeki Güzellik, SübhanAllah

Sonuç olarak, buzun şeffaflığı ile karın beyazlığı, aslında aynı maddenin – suyun – ışığı farklı şekilde yansıtmasının sonucudur. Kar beyazdır çünkü sayısız küçük kristal, ışığı her yöne saçar. Buz ise ışığın büyük kısmını olduğu gibi geçirdiği için şeffaftır. Doğa, fizik ve geometri burada bir araya gelir ve gökyüzünden düşen beyaz mucizelerle bizleri büyüler. Her bir kar tanesi diğerlerine göre farklı şekle sahiptir, yani hepsi birbirinden farklıdır. Bizlere de tefekkür etmek düşer.