Cafer Tayyar Eğilmez Osmanlı Devleti'nin son döneminde yetişmiş bir subaydır , Harp Okulu ve Harp Akademisi mezunu olup Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı’nda çeşitli cephelerde görev almıştır. Trakya’daki millî direnişin örgütlenmesinde etkin rol oynamış, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin ilk döneminde Edirne milletvekili olarak görev yapmıştır. Savaş sonrası dönemde askerlikten emekli olmuş, siyasi görevleri sona erdikten sonra İstanbul’da yaşamını sürdürmüştür. Hayatı boyunca askerî disiplinle ve siyasî sorumlulukla şekillenen Cafer Tayyar Eğilmez, Cumhuriyet'in kuruluş sürecinde aktif görev üstlenen isimlerden biri olmuştur.
Harp Okulu ve Erken Dönem Askerî Görevleri
1877 yılında Selanik’te doğan Cafer Tayyar, ilk ve orta öğrenimini burada tamamladıktan sonra 1895 yılında Harp Okulu'ndan, ardından 1898 yılında Harp Akademisi'nden mezun oldu. Mezuniyetinin ardından Osmanlı ordusunda çeşitli görevlerde bulundu. Trablusgarp Savaşı’nda görev almadıysa da, Balkan Savaşları sırasında 3. Kolordu Kurmay Başkanı olarak önemli görevler üstlendi. Bu dönemde, Edirne’nin Bulgarlar tarafından kuşatılması ve teslim edilmesi sürecine de tanıklık etti.
I. Dünya Savaşı’ndaki Faaliyetleri
I. Dünya Savaşı başladığında Cafer Tayyar Paşa, 20. Kolordu Komutanı olarak Makedonya Cephesi’nde görev yaptı ve Bulgaristan’daki Osmanlı askerî birliklerini organize etti. Daha sonra Çanakkale Cephesi’nde görevlendirildi. Savaşın sonlarında Filistin Cephesi’ne tayin edildi; ancak cepheye ulaşamadan Mondros Mütarekesi imzalandı.
Millî Mücadele Dönemindeki Rolü
Ateşkesin ardından İstanbul’a dönen Cafer Tayyar, işgallere karşı Anadolu’daki direnişe katılmak amacıyla Trakya’ya geçti. Burada Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti içinde etkin görev aldı. 1920’de TBMM tarafından Edirne milletvekili olarak seçildi. Aynı yıl TBMM Ordusu’nda 1. Kolordu Komutanı olarak görevlendirildi. Sakarya Meydan Muharebesi öncesinde Batı Cephesi’nde çeşitli askerî görevler üstlendi.
Cumhuriyet Dönemindeki Görevleri ve Emekliliği
Savaşın ardından general rütbesine yükseldi ve 1926 yılında askerlikten emekliye ayrıldı. Emekliliğinden sonra TBMM’de Edirne milletvekilliği görevine devam etti. 1931 yılına kadar milletvekilliğini sürdürdü. Sonrasında herhangi bir kamu görevine getirilmedi ve yaşamını İstanbul’da sürdürdü.
Ölümü
Cafer Tayyar Eğilmez, 3 Ocak 1958 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybetti. Kabri Edirnekapı Şehitliği’ndedir.
