Çağlayancerit Cevizi, Kahramanmaraş ilinin Çağlayancerit ilçesine özgü, morfolojik ve tarımsal özellikleri ile ayırt edilen yerel bir ceviz (Juglans regia L.) çeşididir.

Ürün Profili ve Coğrafi İşaret Türü

Çağlayancerit Cevizi, sert kabuklu meyveler ürün grubunda yer almaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından "menşe adı" olarak tescil edilmiştir. Menşe adı, ürünün tüm üretim, işleme ve diğer hazırlık aşamalarının tanımlanmış coğrafi alan içerisinde gerçekleştiği ve ürünün karakteristik özelliklerinin bu coğrafi kökene borçlu olduğu durumlarda kullanılan bir coğrafi işaret türüdür. Bu tescil, Çağlayancerit Cevizi'nin kendine has niteliklerinin Çağlayancerit yöresinin ekolojik koşulları ve yetiştiricilik pratikleriyle doğrudan ilişkili olduğunu göstermektedir.

^{Çağlayancerit Cevizi (AA)}

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri

Çağlayancerit Cevizi, dolgun iç yapısı, ekstra iri boyutu, açık sarı iç rengi, yumuşak dokusu ve kolay kırılarak içinin bütün olarak çıkarılabilmesi gibi özellikleriyle tanımlanır. Antraknoz hastalığına ve elma iç kurduna karşı dayanıklı bir çeşittir. Erkek ve dişi çiçeklerin oluşum zamanlarının birbirine yakın olması nedeniyle meyve verimi yüksektir.

Morfolojik ve Tarımsal Özellikler

• Yetiştirme Rakımı: 1.100–1.500 m (Önerilen yetiştirme rakımı: 750 -1500 m)
• Ağaç Başına Verim: 60–65 kg (kuru kabuklu meyve)
• Yan Dal Verimi: %70-%80
• Meyve Ağırlığı: 15–16 g
• İç Randımanı: %53–%54 (İç ağırlığı: 8 – 9 g)
• İç Rengi: Açık sarı (beyaz)
• Kabuk Kalınlığı: 1,00–1,10 mm
• Çiçeklenme Özelliği: Yarı homogami, protogini tipi çiçeklenme
• Hasat Tarihi: 10 Eylül–1 Ekim
• Ağaç Gelişimi: 10-12 yaşlarında 8–10 m boya ulaşır; taç yapısı yayvan olup çevresi 15–20 m'dir.
• Kök Sistemi: Kazık kök sistemine sahiptir.
• Toprak İsteği: Su tutan killi ve kireç oranı yüksek topraklarda iyi gelişim göstermez.
• Meyveye Yatması: 7 yaşında düzenli meyve vermeye başlar, 10-12 yaşında ekonomik olgunluğa erişir ve ağaç başına ortalama 1500–2000 adet ceviz verir.
• Fenoloji: Çiçeklenme Nisan-Mayıs aylarında, ilk yapraklanma Mart ortası-Nisan başı, yaprak dökümü ise Kasım-Aralık aylarında gerçekleşir.

^{Bir Çiftçinin Ellerinde Çağlayancerit Cevizi (AA)}

Üretim Metodu ve Yetiştiricilik Koşulları

Çağlayancerit ilçesi, ceviz yetiştiriciliği için uygun iklim koşullarına sahiptir. Bölgenin gevşek ve alüvyal toprak yapısı, ceviz ağaçlarının derin kök sistemiyle birleşerek Çağlayancerit Cevizi'nin gelişimi için ideal bir ortam sunar. İlçedeki tohumdan yetişmiş ağaç sayısının fazlalığı, cevizlerin kalite ve verim üstünlüğüne katkıda bulunmaktadır.

Çağlayancerit Cevizi, tamamen doğal ortamlarda, herhangi bir zirai ilaç veya suni gübre kullanılmadan yetiştirilmektedir. Cevizler genellikle 10x10 m aralıklarla toprağa dikilerek yerinde aşılanır. Çağlayancerit'teki coğrafi koşullar, iklim, rakım ve sulama suyu özellikleri sayesinde aşılama başarı oranı %95'tir. Nemli bölgelerde yetiştirilemeyen Çağlayancerit Cevizi'nin içleri 1000–1500 m rakımda kararma yapmamaktadır.

Coğrafi Köken ve Sınırlar

Çağlayancerit Cevizi'nin coğrafi sınırı; Kahramanmaraş ili Çağlayancerit Merkez ilçesi ile Boylu Köyü, Bölükdamlar Köyü, Emiruşağı Köyü, Kale Köyü, Küçükcerit Köyü, Soğukpınar Köyü, Oruçpınar Köyü, Zeynep Uşağı Köyü, Küçüküngüt Köyü, Bozlar ve Helete Beldesi olarak belirlenmiştir.

Tescil Süreci ve Detayları

Çağlayancerit Cevizi'nin coğrafi işaret tescili için Çağlayancerit Ziraat Odası tarafından başvuruda bulunulmuştur. Başvuru, C2012/010 numara ile 21 Aralık 2011 tarihinde yapılmıştır. Değerlendirme sürecinin ardından ürün, 30 Temmuz 2013 tarihinde 175 tescil numarası ile "menşe adı" olarak resmi olarak tescillenmiştir. Tescil ettirenin adresi Fatih Mahallesi, Atatürk Caddesi, Çağlayancerit, Kahramanmaraş olarak kayıtlıdır.