Çankırı Cimcik Hamuru Çorbası, Çankırı iline özgü geleneksel bir yoğurtlu çorbadır. Adını, elde küçük parçalar hâlinde koparılan hamurun şekillendirilmesinden alan bu yemek, Çankırı mutfağında hem günlük sofralarda hem de özel günlerde sıklıkla tüketilir. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 27 Mayıs 2022 tarihinde, 1128 tescil numarasıyla mahreç işareti olarak tescillenmiş ve yöresel üretim koşulları güvence altına alınmıştır. “Cimcik” terimi, yemeğin adını aldığı hamur şekillendirme tekniğini tanımlar.
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Çankırı Cimcik Hamuru Çorbası; buğday unu, yumurta, tuz ve su ile hazırlanan hamurun ince açılıp kare şeklinde kesilmesi ve ardından fiyonk şeklinde katlanarak kurutulmasıyla elde edilen hamurla yapılır. Bu hamurlar kaynar suda haşlandıktan sonra, sarımsaklı yoğurtlu sos ve tereyağında kızdırılmış toz kırmızı biber ile hazırlanan karışımla birleştirilir. Yemeğin üzerine ayrıca eritilmiş tereyağı ve yumurtalı karışım dökülür. Her bir porsiyon 250 g olup, yemek hazırlanırken yöreye özgü yöntem ve malzeme kullanımı esastır.
Çankırı Cimcik Hamuru Çorbası. (Türk Patent ve Marka Kurumu)
Üretim Yöntemi
Tescil belgesine göre tarif 6 kişilik olup, aşağıdaki malzeme miktarlarıyla hazırlanır:
Hamur İçin Bileşenler
- 200 g ekmeklik buğday unu
- 1 adet yumurta
- 3 g tuz
- 60 ml su
Haşlama İçin
- 2 L su
- 11 g tuz
- 14 ml ayçiçek yağı
Üzeri İçin
- 300 g yoğurt
- 2 diş ezilmiş sarımsak
- 1 adet yumurta
- 10 g tereyağı
- 4 g toz kırmızı biber
Hazırlanışı
Un, yumurta, tuz ve su bir kapta karıştırılarak sert kıvamlı bir hamur elde edilir ve 5 dakika dinlendirilir. Hamur 1 mm kalınlığında açılır, 2x2 cm boyutlarında kareler hâlinde kesilir. Kare hamur parçaları ortalarından sıkıştırılarak fiyonk şekli verilir. Şekil verilen hamurlar, temiz bez üzerinde 1 hafta kurutulur ve bez torbalarda saklanır.
Kaynar suya tuz ve ayçiçek yağı eklenir, ardından kurutulmuş hamurlar ilave edilerek 10-12 dakika haşlanır. Süzülen hamurlar 5 dakika dinlendirilir. Başka bir kapta yoğurt, sarımsak ve yumurta çırpılarak karışım hazırlanır. Haşlanmış hamurlar tencerede suyla tekrar ısıtıldıktan sonra süzülür ve yoğurtlu karışımla birleştirilir. Ayrı bir tavada tereyağı eritilir, yumurta çırpılarak eklenir ve kırmızı biber ile birlikte sos hazırlanır. Sos, çorbanın üzerine dökülerek servis yapılır.
Yöresel ve Kültürel Anlam
Çankırı Cimcik Hamuru Çorbası’nın yöreyle özdeşleşmiş oluşu, hem adlandırmasında hem de yapım sürecinde geleneksel sözlü kültürün izlerini taşır. “Cimcik” terimi, hamurun elle koparılarak şekillendirilmesini tanımlar. Yemeğin yapımında kullanılan şekil verme yöntemi, bölge halkının nesilden nesile aktardığı yerel mutfak uygulamalarının bir örneğidir. Yemeğin tarifine sadık kalınması ve yöredeki üretim koşullarına göre hazırlanması coğrafi işaret korumasının temelidir.
Coğrafi İşaret
Çankırı Cimcik Hamuru Çorbası, 27 Mayıs 2022 tarihinde, 1128 tescil numarasıyla mahreç işareti olarak Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiştir. Tescil, ürünün Çankırı’da yerleşik tekniklerle ve yöresel geleneklere uygun şekilde üretilmesini zorunlu kılar. Denetim sorumluluğu, Çankırı Belediyesi ile Çankırı Ticaret İl Müdürlüğü’nün koordinasyonunda, ilgili meslek kuruluşlarının da katılımıyla gerçekleştirilir.