Çankırı yazma çöreği, Çankırı iline özgü geleneksel bir çörek türüdür. Hamurun açılıp cevizli harçla katlanarak şekillendirilmesi ve spiral biçimde tepsiye dizilerek pişirilmesiyle elde edilir. Ürün, yerel mutfakta kahvaltılarda, misafir ağırlamalarında ve özel günlerde sıklıkla tüketilir. Çankırı yazma çöreği, 23 Ocak 2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 1320 tescil numarası ile mahreç işareti olarak tescillenmiştir.
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Çankırı yazma çöreği; özel amaçlı buğday unu, su, maya, sıvı yağ ve tuz ile hazırlanan hamurun ince yufkalar hâlinde açılması, yağlanması ve aralarına ceviz içi konularak fırında pişirilmesiyle üretilen geleneksel bir çörektir. Şekil olarak spiral biçimde tepsiye dizilmesiyle karakterize edilen çörek, yörede ‘Çankırı Yazma Çöreği’ adıyla bilinmektedir.
Üzerine yumurta sürülmeden, sıvı yağ ile yağlanarak pişirilir. Çörek sıcak tüketilebildiği gibi, soğuduktan sonra da sunulabilir. Raf ömrü iki günle sınırlıdır.
Üretim Yöntemi
Kullanılan Malzemeler (1 Tepsi İçin)
- 1 kg özel amaçlı buğday unu
- 4 g maya
- 300 ml sıvı yağ
- 18 g tuz
- 800 ml su
- 250 g ceviz içi
Hazırlanışı
Hamur yoğurma kabına un konur ve ortasında bir çukur açılır. Eritilen maya, su ile karıştırılarak una eklenir. Tuz da ilave edilerek yumuşak kıvamlı bir hamur elde edilecek şekilde yoğurulur. Hamur, yaklaşık 30 dakika dinlendirilir ve bezelere ayrılır. Her biri 55–60 cm çapında olacak şekilde 1,3–1,5 mm kalınlığında açılır. Açılan her yufkanın arası sıvı yağ ile yağlanır ve üst üste konur.
Her üç yufkada bir 250 g ceviz içi eşit şekilde serpilir. Tüm yufkalar üst üste konulduktan sonra, gözleme gibi kenarlardan içe doğru katlanarak rulo hâline getirilir. Hamur spiral şekilde kendi etrafında döndürülerek tepsiye dizilir. Üzerine sıvı yağ sürülerek 200 °C’de önceden ısıtılmış fırında pişirilir. Fırından çıkan çörekler dilimlenerek sıcak veya soğuk servis edilebilir.
Çankırı Yazma Çöreği (Türk Patent ve Marka Kurumu)
Yöresel ve Kültürel Bağlam
Çankırı yazma çöreği, geleneksel olarak evlerde hazırlanır. Yerel mutfakta geçmişten günümüze önemli bir yere sahiptir. Şeklinin yörede kullanılan yazmalara benzetilmesi, ürüne karakteristik adını kazandırmıştır. Bu ürün, aynı zamanda ev fırınlarının yanı sıra mahalle fırınlarında da toplu üretim şeklinde yapılmaktadır.
Coğrafi İşaret Tescili
Çankırı yazma çöreği, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 23 Ocak 2023 tarihinde 1320 tescil numarası ile mahreç işareti olarak tescillenmiştir. Ürünün üretimi ve tescile uygunluğu, Çankırı Belediyesi, Çankırı İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Çankırı Kahve ve Lokantacılar Odası temsilcilerinden oluşan en az üç kişilik denetim kurulu tarafından yılda en az bir kez, gerektiğinde ise her zaman denetlenmektedir.