Köken
Çaresizlik kelimesi, Farsça çār یا çāre (چاره / چار) “derman, çıkış yolu, çözüm” anlamındaki sözcükten alıntıdır. Bu sözcük, Orta Farsça’da da benzer biçimde çār veya çārag olarak kullanılmıştır. Avestaca'daki čārā- biçimiyle eş kökenli olan bu terim, zamanla Türkçede “bir şeyin çözümü veya kurtuluş yolu” anlamında yerleşmiş; olumsuzluk eki -siz ve isimleştirici -lik ekiyle birleşerek “çıkış yolu bulunamama durumu”nu ifade eden çaresizlik kelimesini oluşturmuştur.
Kullanım Alanları
- Psikoloji: Bireyin çözüm üretemediği, kontrol duygusunu kaybettiği durumları tanımlamak için kullanılır.
- Sosyoloji: Yoksulluk, işsizlik veya ayrımcılık gibi yapısal problemlerin birey üzerindeki etkilerini açıklamada kullanılır.
- Gündelik Dil: İnsanların yaşadığı zorluklar karşısındaki hissiyatlarını doğrudan tanımlamak için yaygın olarak kullanılır.