Köken 

Cefakâr kelimesi, Arapçada “eziyet, sıkıntı” anlamına gelen cefâ (جفا) sözcüğü ile Farsçada bir işi yapanı veya meslek edineni bildiren -kār (-کار) ekinin birleşmesiyle oluşmuş bir sıfattır. Kelime, kökeni itibarıyla “eziyet eden, cefa işleyen” gibi bir anlam taşır. Ancak Türkçede zamanla, tam zıttı bir anlam olan “cefa çeken” manasını da kazanarak önemli bir anlam kaymasına uğramıştır.

Kullanım Alanları

• Klasik Edebiyat: Asli anlamıyla, özellikle divan şiirinde, âşığa eziyet eden, acımasız ve ilgisiz sevgiliyi nitelemek için kullanılan temel bir sıfattır.
• Sosyal ve Kültürel Anlam: Günümüz Türkçesinde yaygın olan ikinci anlamıyla, özellikle ailesi veya sevdikleri için her türlü zorluğa ve sıkıntıya sabırla katlanan fedakâr kişiler (anne, baba vb.) için bir takdir ve saygı ifadesi olarak kullanılır.
• Karakter Tanımlaması: Tarihi ve edebi metinlerde hem zalim ve eziyet eden karakterleri hem de sabırlı ve fedakâr karakterleri tanımlamak için, sahip olduğu bu iki zıt anlamıyla da yer bulur.