Çekereksu Hanı, Yozgat ilinin Saraykent ilçesi ile Kadışehri ilçesi arasında yer alan Kesikköprü Örencik Köyü yakınlarında, Çekerek Nehri kıyısında bulunmaktadır. Anadolu Selçuklu dönemine ait bu yapı, 1239–1240 yılları arasında inşa edilmiştir. İnşa ettiricisi olarak dönemin önemli kadın figürlerinden Melike Mahperi Hatun gösterilmektedir. Yapının yer aldığı güzergâh, tarihsel bağlamda ticaret yolları açısından işlek bir hat üzerinde bulunmakta ve hanın bu bağlamda bir konaklama ve lojistik noktası olarak değerlendirildiği anlaşılmaktadır.

Mimari Özellikler

Çekereksu Hanı, kuzey–güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı bir yapıdır. İnşasında moloz taş ve kireç harcı kullanılmıştır. Yapının çatısı beşik tonozla örtülüdür. İç mekânda iki ana bölüm yer almaktadır. Kuzeyde geniş bir ana salon bulunmakta; güneyde ise üç uzunlamasına tonozla örtülü yan mekân yer almaktadır. Bu düzenleme, yapının dönem mimarisine uygun biçimde işlevsel olarak planlandığını göstermektedir.

Yapının taşıyıcı duvarları ve tonoz örtüsü büyük oranda ayaktadır. Ancak kesme taş gibi bazı özgün yapı elemanlarının zaman içinde sökülerek çevre köylere taşındığı bildirilmiştir. Bu nedenle yapının bazı bölümleri malzeme açısından özgünlüğünü kaybetmiş, ancak strüktürel olarak varlığını korumuştur.

^{Çekereksu Hanı (Kültürportalı)}

Güncel Durum ve Görsel Tespitler

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yayınladığı görsel kayıtlara göre hanın büyük kısmı halen ayakta durmaktadır. Beşik tonoz sistemi günümüzde de tanımlanabilir durumdadır. Ancak dış cephe taşlarında yer yer tahribat, harç dökülmeleri ve yüzey aşınmaları gözlemlenmektedir. Han açık hava koşullarına maruz kaldığından dolayı yapısal bozulma riski taşımaktadır.

^{Çekereksu Hanı (Kültürportalı)}

Koruma ve Belgeleme Durumu

Yapı, herhangi bir kapsamlı restorasyona tabi tutulmamıştır. Bu durum, mevcut durumunun daha fazla bozulmadan belgelenmesi ve korunması ihtiyacını doğurmaktadır. Mevcut akademik çalışmalarda yapının mimarisi, inşa tekniği ve tarihî değeri tespit edilmiştir. Bununla birlikte, yapıya yönelik arkeolojik kazı, epigrafik belge araştırması ya da yapısal güçlendirme çalışmaları henüz gerçekleştirilmemiştir. Gelecekte yapılacak bilimsel belgelerle destekli mimari restorasyon, yapının korunmasını ve kültürel miras olarak gelecek nesillere aktarılmasını sağlayacaktır.

^{Çekereksu Hanı (Kültürportalı)}

^{Çekereksu Hanı (Kültürportalı)}

^{Çekereksu Hanı (Kültürportalı)}