Köken
Cesâmet kelimesi Arapça kökenlidir. Arapça جَسَامَة (cesāme) kökünden gelir ve bu kök, “büyük, iri, hacimli” anlamlarına sahiptir. Aynı kökten türeyen diğer sözcükler arasında "cesed" (جسد) yani “beden, vücut” da bulunur.
Zaman içinde biçiminde büyük bir değişim olmamış, ancak kullanımı daha çok edebî, betimleyici ve bazen olumsuz çağrışımlı anlamlarda yoğunlaşmıştır.
Kullanım Alanları
Mimarlık ve Şehircilik:
- Büyük ve çevresine baskı uygulayan yapıların tanımında kullanılır.
- “Yapının cesameti, tarihi dokuya zarar verdi.”
Sanat ve Heykeltıraşlık:
- Eserin boyutları ve izleyici üzerindeki etkisini ifade etmede kullanılır.
- “Heykelin cesametiyle duygusal bir etki oluşturması amaçlanmıştır.”
Askerî ve Stratejik Metinler:
- Orduların büyüklüğü veya araçların heybeti için mecazî kullanımı vardır.
- “Tankların cesameti, düşman üzerinde psikolojik üstünlük sağladı.”