Cihadiye yüzükleri, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’nde, özellikle Çanakkale Cephesi sürecinde halkın savaşa maddi ve manevi katkısını sağlamak amacıyla üretilmiş yardım amaçlı sembolik takılardır. Bu yüzükler, savaş sürecinde toplumun dayanışma ruhunu harekete geçiren önemli simgelerden biri olmuş ve dönemin güçlü bir propaganda ve seferberlik aracına dönüşmüştür.

^{Cihadiye Yüzüğü (AA)}

Tarihî Arka Plan ve Amaç

1914 yılında Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesinin ardından, Padişah ve Halife Mehmed Reşad tarafından ilan edilen Cihâd-ı Ekber (Büyük Cihat) ile birlikte, Müslüman halk savaş için hem cephede hem de cephe gerisinde seferber edilmiştir. Bu bağlamda, savaşın yükünü hafifletmek ve kamuoyunun desteğini toplamak amacıyla, Müdâfaa-i Millîye Cemiyeti tarafından “Cihadiye Yüzükleri" projesi başlatılmıştır.

Üretim ve Finansal Model

Cihadiye yüzükleri, hurda ve dökme malzemelerden üretilmiş olup ilk etapta 50.000 adet imal edilmesi kararlaştırılmıştır. Her bir yüzüğün maliyeti 20 para olarak belirlenmiş, satış fiyatı ise 5 kuruş (200 para) olarak tespit edilmiştir. Bu şekilde satışlardan elde edilmesi hedeflenen 250.000 kuruşluk gelirin, 225.000 kuruşluk kısmı doğrudan yardım faaliyetlerine aktarılacaktır.

Tasarım Özellikleri

Cihadiye yüzüklerinin bir yüzünde "Cihâdîye" ibaresi ve altında Hicri 1332 tarihi yer almakta, diğer yüzünde ise iki ay-yıldız arasında "Müdâfaʻa-i Millîye" yazısı bulunmaktadır. Yazılar kabartma tekniğiyle işlenmiş olup orijinal yüzüklerde kesme yazı bulunmamaktadır. Günümüzde bu yüzüklerden orijinal örnekler çok nadir bulunmakta, ticari amaçla üretilen sahte versiyonlar ise tarihî gerçeklikle örtüşmemektedir.

Siyasal ve Sosyal Etkisi

Yüzüklerin tanıtımı ve yaygınlaştırılması için, Cemiyet yetkilileri tarafından Padişah Mehmed Reşad’a ve Veliaht Yusuf İzzeddin Efendi’ye yüzükler takdim edilmiş; Padişah bu yüzüğü bizzat takarak kamuoyuna örnek olmuş ve 100 Osmanlı altını bağışta bulunmuştur. Bu davranış, halkı teşvik etmiş, yüzükler kısa sürede Müdâfaa-i Millîye Cemiyeti şubelerinde ve çeşitli mağazalarda satışa sunulmuştur.

Toplumsal Katılım ve Kadınların Rolü

Yüzüklerin satış ve tanıtım faaliyetleri kapsamında kadınların yoğun katkısı gözlemlenmiştir. Özellikle Hilâl-i Ahmer Cemiyeti Hanımlar Merkezi ve Müdâfaa-i Millîye Cemiyeti’nin kadın kolları, ev ev dolaşarak halkı yardıma davet etmiş, bu yüzüklerin satışıyla elde edilen gelirle yaralıların tedavisi, asker ailelerine yardım gibi çok sayıda hizmet gerçekleştirilmiştir.

Günümüzdeki Durumu

Orijinal Cihadiye yüzükleri, dayanıklı malzemelerden yapılmamış olması nedeniyle günümüze az sayıda ulaşabilmiştir. Koleksiyon değeri taşıyan bu yüzüklerin nadirliği, tarihî değerini artırmıştır. Öte yandan, günümüzde piyasada bulunan ve "Cihadiye Yüzüğü" adıyla satılan pek çok ürün, tarihî gerçeklikle bağdaşmayan, ticari nitelikte taklitlerdir.