KÜRE LogoKÜRE Logo
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

BlogGeçmiş
Blog
Avatar
Ana YazarYasin Akkaya10 Mayıs 2025 07:35

Çorum Leblebisi: Atıştırmalığın Ustaca Hâli

Gastronomi+2 Daha
fav gif
Kaydet
kure star outline

Leblebi dendi mi akla ilk neresi gelir? Elbette Çorum! Ama Çorum leblebisi sadece bir atıştırmalık değil; sabırla işlenen bir gelenek, nesilden nesile aktarılan bir ustalık hikayesidir. Çorum leblebisinin geçmişi 3 asır öncesine kadar gitmektedir. Ahmedi Sever isminde muhterem bir zaatın Çorum'da yetişen nohut cinslerinden leblebi imal ettiği söylenmektedir. Yaklaşık 3 asırdır üretimi yapılan leblebinin adı adeta Çorum ismi ile özdeşleşmiştir. Çorum Leblebisi 10.12.2002 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.


Çorum Leblebisi - (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı)

Nohudun Cinsi Ve Ayırt Edici Özellikleri

Damla cinsi nohut kalın kabuklu ve kabuğunu çabuk atma özelli­ğine sahip olduğundan Çorum leblebisi üretimi için damla cinsi nohudun kullanılması gerekmek­tedir. Damla cinsi nohut'un naturel 100 adedi asgari 55-57 gram olmak şartını taşıması koşuluyla Çorum'da üretilen damla cinsi nohut olması veya benzer iklim özelliklerini taşıyan yörelerde ye­tişen damla cinsi nohutlarda tercih edilebilir.

Nohudun Sınıflandırılması

Nohutlar dokuz gözlü eleklerle elenir. Nohudun sınıflandırılması yapılır, 1, 2, 3, 4,5, 6, 7 numaralı elekli vasıfsız nohutlar ayrılarak 8 ve 9 numaralı nohutlar leblebi yapımı için kullanılır.

Peki Neden Çorum Leblebisi bu kadar özel? Çünkü üretimi 21 gün süren, sabır isteyen, ustalık gerektiren bir süreçtir. Her nohut leblebi olmaz! Çorum'da özel nohutlar seçilir, günlerce dinlendirilir, defalarca kavurulur. Sonuç? Mideye dokunmayan, çıtır çıtır, benzersiz bir lezzet!

Leblebi Nasıl İşlenir?

Leblebi nohutun işlenmesiyle elde edilen bir kuruyemiş türüdür. Nohutun günlerce uğraşı sonucu terbiyesi ile, özel fırınlarda kavrulmasıyla elde edilir. Bu işlem şu aşamalardan geçer: Nohut 3 ayrı günde 3 kez tavlama işlemine yani ısıtılma işlemine tabi tutulur. 3. tavlamadan sonra bir alana serilerek dinlenmeye bırakılır. Bu yaklaşık 15 günlük bir süreyi kapsar. Leblebi yapılacağı günün akşamı ıslatılarak kabarması sağlanır. Ertesi gün leblebi yapılacağı tavada önce ısıtılır, sonra "mafrak" denilen aletle hafifçe bastırılarak kabuklarının çıkarılması sağlanır. Bu işlem sırasında nohutların bir kısmı ikiye bölünür. Bu ikiye ayrılanlar elekle bütünlerden ayrılır. Bölünenlere "kırık leblebi" de denir. Bunlardan daha çok leblebi unu yapmak için yararlanılır. Bütün olan leblebiler değişik şekillerde satışa sunulur. Bir kez daha kavrulma işlemine tabi tutulmaları sonrasında sarı üstüne siyah benekli görünüm kazanır. Buna "çifte kavrulmuş leblebi" denir. Taze leblebinin iki parmak arasında sıkıldığında un gibi ufalanması gerekir. 40 çeşit leblebi bulunmaktadır. Başlıca Leblebi çeşitleri, Kavrulmuş, şekerli, beyaz, çıtır, tuzlu, acılı, ballı, haşhaşlı, susamlı, çikolatalı, vanilyalı, karanfilli, soslu, kahveli, muzlu, portakal aromalı, vişne aromalı, hindistan cevizli çeşitleri Çorum ilinin her köşesinde mağaza ve dükkanlarda satışa sunulmaktadır.


Leblebilerin Kavurulması - (TKP)

Neden Tüketmeliyiz?

Çorum leblebisi, lif ve protein bakımından zengindir. Bu besin öğeleri, sindirim sistemi sağlığını desteklerken, tokluk hissi vererek aşırı yeme isteğini kontrol altına almanıza yardımcı olur.

Çorum leblebisi katkısız, doğal, vegan dostu ve hazır gıdalara doğal bir alternatiftir. Çorum'a yolunuz düşerse... Eski çarşıda bir leblebicinin önünde durun. Dumanı üstünde tüten taze leblebinin kokusunu bir soluyun. Eliniz boş dönmeyin! Bir torba leblebi bir torba anı demek. En önemli ve eski bir mekan olan hayvalı leblebi dükkanından leblebi almanızı tavsiye ederim Çorum'un tarihi ve en lezzetli kavurulmuş leblebileri burada satılmaktadır. Leblebi sadece bir nohut değil Çorum'un altın taneleridir.

Leblebinin Türk kültüründeki ve Türkçedeki etkileri;

"Leb demeden leblebiyi anlamak" şeklindeki atasözü.

"Demir leblebi (Başa çıkılması güç kimse)" deyişi.

Paylaşın, tattırın, bu gelenek yaşasın!

Kaynakça

Kültür Portalı - Çorum Leblebisi. Erişim 12 Mayıs 2025. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum/nealinir/corum-leblebisi


Kültür ve Turizm Bakanlığı - Çorum Valiliği. Leblebicilik. Erişim 12 Mayıs 2025

https://corum.ktb.gov.tr/TR-58744/leblebicilik.html


Kültür Portalı - Kütahya Leblebisi. Erişim 12 Mayıs 2025. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kutahya/nealinir/lebleb855366


Türk Patent ve Marka Kurumu - Çorum Leblebisi (Coğrafi İşaret). Erişim 12 Mayıs 2025.  https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/detay/37906

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Blog İşlemleri

KÜRE'ye Sor