11-12 Şubat 2025 tarihlerinde gerçekleşmiş olan, Türkiye ile Endonezya arasındaki diplomatik, ekonomik ve stratejik ilişkileri geliştirmeye yönelik resmi bir devlet ziyaretidir. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu ziyaret kapsamında Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile görüşmüş, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin ilk toplantısına katılmış ve iki ülke arasında çeşitli alanlarda işbirliği anlaşmaları imzalanmıştır.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Endonezya ziyaretinde Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile birlikte, 12 Şubat 2025, Bogor Cumhurbaşkanlığı Sarayı - Anadolu Ajansı
Ziyaret sırasında, savunma sanayii, ticaret, enerji, madencilik, tarım, sağlık, eğitim ve medya gibi alanlarda işbirliği geliştirilmesine yönelik toplam 13 mutabakat zaptı imzalanmıştır. Bu anlaşmalar arasında, Baykar Teknoloji ile Endonezyalı savunma şirketi Republikorp arasında “Bayraktar TB3 ve AKINCI İhracatına Yönelik Ortak Üretim Anlaşması” yer almaktadır.
Ziyaretin Kapsamı ve Karşılama Töreni
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11 Şubat 2025 tarihinde Endonezya'nın başkenti Cakarta'ya ulaşmıştır. Erdoğan ve beraberindeki heyet, Halim Perdanakusuma Askeri Havalimanı’nda Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, Türkiye'nin Cakarta Büyükelçisi Talip Küçükcan ve diğer yetkililer tarafından karşılanmıştır. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, konaklayacakları otele geçişlerinde Türk ve Endonezya bayrakları taşıyan çocuklarla hatıra fotoğrafı çektirmiştir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Endonezya ziyaretinde gerçekleştirilen resmi törenden bir görüntü, 12 Şubat 2025 - Anadolu Ajansı
12 Şubat 2025 tarihinde Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto tarafından Bogor Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda resmi törenle karşılanmıştır. Karşılama töreninde Erdoğan’ın makam aracına süvariler eşlik etmiş, bina girişinde Endonezyalı çocuklar Türk ve Endonezya bayraklarıyla selamlama yapmıştır. Resmi tören kapsamında, iki ülkenin milli marşları çalınmış, top atışı gerçekleştirilmiş ve liderler tören kıtasını denetlemiştir. Erdoğan ve Subianto, sarayın girişinde Türkiye ve Endonezya bayrakları önünde basına poz vermiş ve ardından şeref defterini imzalamıştır.
Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı ve İmzalanan Anlaşmalar
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ilk toplantısını gerçekleştirmiştir. Görüşmelerde, iki ülke arasındaki ekonomik, ticari ve siyasi işbirliğinin genişletilmesi ele alınmıştır. Toplantı sonunda, iki ülke arasında 13 işbirliği anlaşması imzalanmıştır.
İmzalanan anlaşmalar şu şekildedir:
- Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanlarında İşbirliği Anlaşması
- Enerji ve Doğal Kaynaklar Alanında Mutabakat Zaptı
- Yatırımların Teşviki ve Kolaylaştırılmasına Dair Niyet Mektubu
- Sanayi İşbirliği Ortak Komitesi Kurulmasına Dair Mutabakat Zaptı
- Tarımsal İşbirliği Konulu Mutabakat Zaptı
- Ticaret Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı
- Yükseköğretim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı
- Din Hizmetleri ve Din Eğitimi Alanlarında İşbirliği Mutabakat Zaptı
- Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşması
- Bayraktar TB3 ve AKINCI İhracatına Yönelik Ortak Üretim Anlaşması
- Anadolu Ajansı ile Endonezya Haber Ajansı (ANTARA) İşbirliği Anlaşması
- Radyo Alanında Mutabakat Zaptı (TRT ve Endonezya Kamu Hizmeti Radyosu - LPP RRI)
- TRT ile Endonezya Kamusal Televizyon Ağı (TVRI) İşbirliği Protokolü
Bu anlaşmalar, ticaretin geliştirilmesi, enerji ve madencilik alanında işbirliğinin artırılması, eğitim ve savunma sanayii sektörlerinde ortak projelerin hayata geçirilmesi gibi çeşitli alanlarda işbirliği sağlanmasını amaçlamaktadır.

İmza töreni sonrası düzenlenen ortak basın toplantısı, 12 Şubat 2025 - Anadolu Ajansı
Savunma Sanayii İşbirliği
Türkiye ile Endonezya arasında savunma sanayii alanında geniş kapsamlı işbirliği sağlanmasına yönelik önemli adımlar atılmıştır. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Subianto, askeri eğitim, savunma teknolojileri transferi ve ortak üretim projeleri konularında işbirliği yapılmasını değerlendirmiştir. İmzalanan Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşması, iki ülkenin savunma alanındaki işbirliğini daha ileri seviyeye taşımayı hedeflemektedir.
Baykar ve Republikorp Arasında İhracat Anlaşması
Ziyaretin önemli noktalarından biri Baykar Teknoloji ile Endonezyalı savunma şirketi Republikorp arasında imzalanan "Bayraktar TB3 ve AKINCI İhracatına Yönelik Ortak Üretim Anlaşması" olmuştur. Anlaşma, BAYKAR Genel Müdürü Haluk Bayraktar ve Republikorp Kurucusu Norman Joesoef tarafından imzalanmıştır.
Anlaşma kapsamında, Endonezya’ya 60 Bayraktar TB3 (SİHA) ve 9 Bayraktar AKINCI ihraç edilecektir. Böylece Bayraktar TB3’ün ilk ihracatı Endonezya’ya yapılmış olacaktır.

BAYKAR Genel Müdürü Haluk Bayraktar ile Republikorp Kurucusu Norman Joesoef anlaşma imzalarken çekilen bir görüntü, 12 Şubat 2025 - Anadolu Ajansı
Ekonomik İşbirliği ve Ticaret Hedefleri
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, ticaretin geliştirilmesine yönelik görüşmeler gerçekleştirmiştir. Taraflar, 2026 yılına kadar 10 milyar ABD doları büyüklüğündeki ticaret hacmine ulaşma hedeflerini teyit etmiştir.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Endonezya Ticaret Bakanı Budi Santoso arasında imzalanan ticaret alanında işbirliğinin geliştirilmesine ilişkin mutabakat zaptı, özellikle KOBİ'lerin dijital ticaret imkanlarının artırılması, ticaretin kolaylaştırılması ve yeni yatırım fırsatlarının oluşturulması gibi maddeleri içermektedir.
Filistin Meselesi ve Bölgesel Politikalar
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya ziyareti kapsamında yaptığı açıklamalarda, Filistin meselesine ilişkin görüşlerini de dile getirmiştir. Erdoğan, başkenti Doğu Kudüs olan, egemen ve toprak bütünlüğüne sahip bir Filistin Devleti’nin kurulmasının daha fazla geciktirilemeyeceğini belirtmiştir.
Ayrıca, İsrail’in 15 ay süren saldırıları sonucunda oluşan maddi zararın 100 milyar dolara yaklaştığını ve uluslararası hukuk gereği bu zararın sorumlusundan tahsil edilmesi gerektiğini ifade etmiştir.

