David Wechsler (12 Ocak 1896, Lespezi, Romanya – 2 Mayıs 1981, New York, ABD), bireysel zeka testlerinin gelişimine yön veren Amerikalı psikologdur. Wechsler Yetişkin Zekâ Ölçeği (WAIS) ve Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği (WISC) gibi araçlarla tanınır.
Kim Olduğu:
Zekâyı yalnızca akademik başarıyla sınırlamayan Wechsler, çok boyutlu bir ölçüm sistemi geliştirerek bireysel farklılıkların psikometrik analizinde çığır açmıştır. Psikolojik değerlendirme araçlarının standartlaşması ve klinik psikolojide uygulanabilirliği konusundaki katkıları, onu 20. yüzyıl psikolojisinin en etkili figürlerinden biri yapmıştır.
Gençliği ve Eğitimi
Çocukluk ve Gençlik
David Wechsler, Romanya'nın Lespezi köyünde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Genç yaşta ailesiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. Göç süreci ve yeni kültürel çevresine adaptasyonu, bireyler arasındaki bilişsel ve duygusal farklılıklara olan ilgisinin temellerini oluşturdu.
Eğitim Hayatı
Columbia Üniversitesi'nde psikoloji eğitimi aldıktan sonra, doktorasını New York Üniversitesi'nde tamamladı. Eğitim hayatı boyunca özellikle Charles Spearman’ın faktör analizine dayalı zeka kuramı ve Alfred Binet’in test yöntemleri üzerinde çalıştı. Wechsler’in düşünsel gelişiminde özellikle Binet-Simon testlerinin eleştirel bir analizini yapması etkili oldu.
Kariyeri ve Başarıları
Kariyer Süreci
Wechsler, I. Dünya Savaşı sırasında ABD Ordusu’nda psikolojik testler geliştirmek üzere çalıştı. Bu süreçte toplu zeka testlerinin sınırlılıklarını fark etti. 1930'lu yıllarda New York Bellevue Hastanesi’nde baş psikolog olarak görev yaparken bireysel testlerin önemine odaklandı. 1939’da WAIS (Wechsler Adult Intelligence Scale)'in ilk versiyonunu yayımladı. Daha sonra çocuklar için WISC (1949) ve okul öncesi çocuklar için WPPSI (1967) testlerini geliştirdi.
Öne Çıkan Başarılar
- Zeka testlerini yalnızca bir genel zeka puanına indirgemek yerine, sözel ve performans ölçekleriyle çok boyutlu bir değerlendirme önerdi.
- WAIS ve WISC, günümüzde halen klinik, eğitimsel ve araştırma alanlarında kullanılan en yaygın zeka ölçüm araçlarıdır.
- Amerikan Psikoloji Derneği tarafından klinik psikolojiye katkılarından dolayı onur ödülüne layık görülmüştür.
Öne Çıkan Çalışmaları ve Katkıları
Katkıları
Wechsler’in en önemli katkısı, zekayı "bir bireyin çevresine amaca yönelik olarak uyum sağlama yeteneği" olarak tanımlamasıydı. Bu tanım, klasik zeka kavramının ötesine geçerek, zekayı bağlamsal ve işlevsel bir olgu olarak ele aldı. Ayrıca testlerinin normatif yapısı sayesinde bireylerin yaş gruplarına göre değerlendirilmesi mümkün hale geldi.
Eserleri ve Projeleri
- Wechsler-Bellevue Intelligence Scale (1939)
- WAIS – Wechsler Adult Intelligence Scale (1955)
- WISC – Wechsler Intelligence Scale for Children (1949)
- WPPSI – Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence (1967)
- “The Measurement and Appraisal of Adult Intelligence” (1958)
Kişisel Hayatı
Hobiler ve İlgi Alanları
Wechsler'in kişisel hayatı hakkında sınırlı bilgi bulunsa da, test geliştirme süreçlerinde gösterdiği özen, onun sistematik düşünme ve deneysel psikolojiye duyduğu ilgiyi yansıtır.
Özel Hayatı
Evliydi ve ailesine dair bilgiler kamuya açık belgelerde oldukça sınırlıdır. Hayatının büyük kısmını New York’ta geçirmiştir.
Son Yılları ve Vefatı
Son Dönem
1970'li yıllarda akademik çalışmalardan yavaş yavaş çekilse de, testlerinin revizyon süreçlerine katkı sunmaya devam etti. Ölümünden önce testlerinin sonraki versiyonlarının temel çerçevesini oluşturacak yönlendirmelerde bulunmuştur.
Ölüm
David Wechsler, 2 Mayıs 1981 tarihinde New York’ta yaşamını yitirdi.
Mirası ve Etkisi
Sonrası
Wechsler’in testleri, günümüzde hala psikologlar tarafından yaygın şekilde kullanılmakta ve pek çok dilde uygulanmaktadır. Eğitimden adli psikolojiye kadar birçok alanda onun geliştirdiği sistem temel referans noktasıdır.
İlham Kaynağı
Howard Gardner, Robert Sternberg gibi alternatif zeka kuramları geliştiren psikologlar, Wechsler’in çok boyutlu değerlendirme yaklaşımından etkilenmişlerdir.
