Deli Yürek, 5 Ekim 1998’de Show TV ekranlarında başlayan ve 24 Haziran 2002’de ATV’de ekranlara veda eden aksiyon, dram ve politik türdeki Türk televizyon dizisidir. Senaryosunu Raci Şaşmaz, Ömer Lütfi Mete ve Bahadır Özdener’in yazdığı yönetmenliğini Osman Sınav’ın yaptığı dizi, geniş izleyici kitlesine ulaşmış olup Askerliğini yapıp mahallesine geri dönen Yusuf Miroğlu’nun gelişen olaylar neticesinde mafya ile mücadelesini konu alır.
Konusu ve Teması
Yusuf askerliğini Güneydoğu’da komando olarak yapıp bitirmiş ve mahallesine dönmüştür. Ailesi tarafından sevinçle karşılanmıştır. Sanayide motor ustası olarak çalıştığı sırada tamirhanesine bir gün zengin bir ailenin kızı olan Feraye, kaza yaptığı hasarlı arabasını bırakmaya gelir. Yusuf arabayı Feraye’nin evine geri götürdüğünde malikane ve kızın ailesi onu oldukça şaşırtır. Mahallelerine sık sık uğrayan mafya ağası Kara Hamit, Yusuf’un yaşamında bir dönüm noktası olur. Yusuf Kara Hamit’i ziyarete gittiği sırada düzenlenen pusunun ortasında kalır.
Deli Yürek jenerik müziği. (Deliyürek)
Karakterler
Dizinin ana kadrosunda Kenan İmirzalıoğlu (Yusuf Miroğlu), Emin Gürsoy (Kuşçu) Oylum Öktem (Feraye), Zeynep Tokuş/Melda Bekcan (Zeynep) ve Demir Karahan (Ağabey) gibi isimler yer almıştır. 4 sezon boyunca ekranlarda olan dizinin bazı karakterleri belirli sezonların ardından diziden ayrılmıştır.
- Yusuf Miroğlu: Kenan İmirzalıoğlu tarafından canlandırılmıştır, dizinin baş karakteridir. Cesur, iyi niyetli, doğruluktan ve adaletten taviz vermeyen bir karakterdir. Toplum düzenini savunucu bir rol üstlenir. Mafya ile amansız bir mücadeleye girişmiştir. Gelişen olaylar neticesinde zamanla mafya ile politika ilişkilerinin merkezinde yer alır. Zamanla halkın hakkını koruyucu konuma gelir. Önce Feraye’ye, onun öldürülmesinden sonra Ağabey isimli karakterin kızı Zeynep’e âşık olur. Dizi boyunca ara ara Ağabey ile Zeynep’e olan aşkı arasında kalır. Sürekli Kuşçu’dan akıl alarak onun öğütlerine göre ilişkilerini düzenler.
- Kuşçu: Emin Gürsoy tarafından canlandırılmıştır, dizinin bilge karakteridir. Öncesi ve sonrası hakkında bilgi verilmediği için kim olduğu tam olarak bilinmemektedir. Miroğlu ile aynı mahallede bir apartmanın terasında yaşamaktadır. Terasta kuşlarını besler, bilgeliğiyle, tatlı diliyle ve her daim olan taze çayıyla bilinir. Yusuf, girdiği çıkmazlarda Kuşçu’dan akıl almaktadır. Kuşçu, Miroğlu’na nasihat verirken hikayeler anlatır. Yusuf’un mafya ile aşk arasında kalmış hayatını adeta şekillendirir. Kuşçu’ya sadece Yusuf değil, tüm mahalleli gider ve akıl danışır.
- Ağabey: Demir Karahan canlandırmıştır. Geçmişinde yasa dışı işlere bulaşmış ama sonrasında bundan pişman olmuş bir karakterdir. Geçmişinde yaptıklarından dolayı kendisini muhasebeye çeker.
- Zeynep: Zeynep Tokuş ve sonraki bölümlerde Melda Bekcan tarafından canlandırılmıştır Miroğlu’nun sevgilisidir. Aynı zamanda Ağabey’in de kızıdır. Zengin bir aile ortamında büyüse de çevresinden kopuk bir yaşam sergiler. Kendini sevdiği adama Miroğlu’na adamıştır.
Yusuf'u kaybettim türküsü. (Deliyürek)
Dizinin ilk bölümlerinde Yusuf Miroğlu, mafyaya karşı mücadele etmek amacıyla bir oluşum kurar. Bu oluşumda yer alan kişilere belirli kurallar bildirir. Bu kurallar zamanla “Miroğlu Yasaları” olarak anılmış ve dizinin önemli unsurlarından biri hâline gelmiştir. Miroğlu’nun bu yasaları, dizideki ahlaki sınırlarını belirler:
"1. Sizin alem dediğiniz bitirim dünyasının bütün raconlarını şu andan itibaren tedavülden kaldırıyorum. Ayrıca racon kelimesinin telaffuz edilmesini dahi yasaklıyorum. Dalga geçmek için olsa dahi bu kelimeyi ağzınıza almayacaksınız.
2. Açlıktan nefesiniz koksa dahi benden başka hiç kimseden, hiçbir ad altında para istemeyeceksiniz.
3. Gazozuna tavla oynamak dâhil hiçbir zaman kumar oynamayacaksınız.
4. Nefsi müdafaa hariç hiçbir şekilde silah kullanmayacaksınız.
5. Uyuşturucu, kadın ticareti, tahsilatçılık, korumacılık, kolpacılık, değnekçilik, arabuluculuk, arazi yağması, park ağalığı, ihale tezgâhı gibi işlere bulaşmış bütün tanıdıklarınızla şu andan itibaren selamı sabahı keseceksiniz.
6. Bu alemde polis, asker, bürokrat, siyasetçi dostunuz da olmayacak düşmanınız da.
7. Hiçbir durumda hiç kimseye yalan söylemeyeceksiniz.
8. Benimle veya bensiz yaptığınız her iyi işi unutacak, bir daha anmayı dahi aklınıza getirmeyeceksiniz.
9. Aramızdan bu yasalara uymayan herhangi biri için zinhar bağışlanma talebinde bulunulmayacaktır."
Popüler Kültürdeki yeri
Deli Yürek, popüler bir televizyon yapımı olmasının yanı sıra toplumsal değerleri, kültürel kodları ve geleneksel anlatı yapılarını barındırmıştır. Kuşçu tipi üzerinden sözlü kültürde yeri olan ulu bilge tipine örnektir. 50. bölümde kadere olan kırgınlığından bahseden Yusuf’a, Kuşçu: “Engin denizler gibi ol
Yusuf’um, bir taş atmayla bulanma. İnsanların yaptıkları seni kırıyorsa sen sığ su sayılırsın.” diyerek ona sağlam durmayı öğütler.【1】
(Deli Yürek, ShowMax TV)
Ödüller ve Adaylıklar
Pantene Altın Kelebek Ödülleri
2001: En İyi Yönetmen – Osman Sınav (Kazanan)
2001: En İyi TV Dizisi (Aday)
1999: En İyi Yönetmen – Osman Sınav (Kazanan)
Altın Palmiye Ödülleri
Tüm Zamanların En İyi Dizisi – Mustafa Şevki Doğan (Yapımcı) (Aday)