Donald Trump – Binyamin Netanyahu görüşmesi, 29 Eylül 2025 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin başkenti Washington’da Beyaz Saray’da gerçekleştirilecek olan görüşmedir. Görüşmenin ana gündem maddesi Gazze’de ateşkes sağlanması ve bu kapsamda Trump yönetiminin sunduğu 21 maddelik barış/ateşkes planıdır.
Donald Trump ve Binyamin Netanyahu, 4 Şubat 2025 - (Anadolu Ajansı)
Görüşme öncesinde Netanyahu, Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Trump’ın damadı Jared Kushner ile Washington’daki otelinde yaklaşık iki saat süren bir toplantı yapmıştır. Bu toplantıda Trump yönetiminin Gazze’de ateşkes için sunduğu teklif ele alınmıştır. Netanyahu’nun özellikle Filistin yönetiminin ateşkes sonrası Gazze’nin idaresinde söz sahibi olması gibi bazı maddelere itiraz ettiği bildirilmiştir.
ABD Tarafının Önerileri
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Gazze’de ateşkes sağlanması için 21 maddelik bir plan sunmuştur.
Plana göre:
- İsrail ve Hamas arasındaki saldırılar durdurulacaktır.
- 48 saat içinde Gazze’deki sağ ve ölü tüm İsrailli esirler serbest bırakılacaktır.
- İsrail ordusu Gazze’den aşamalı olarak geri çekilecektir.
- Gazze, Filistinli teknokratlardan ve uluslararası uzmanlardan oluşan geçici bir yönetim tarafından idare edilecektir.
- Bu süreçte uluslararası bir barış gücü konuşlandırılacak ve güvenlik sağlanacaktır.
- Hamas, tüm silahlarını bırakacak ve saldırı amaçlı askerî altyapısını, tüneller dahil olmak üzere, imha edecektir.
- Gazze’de yaşayan Filistinlilerin göçe zorlanmaması ve isteyenlerin bölgede kalmaya devam etmesi öngörülmüştür.
ABD tarafı ayrıca Batı Şeria’nın ilhakına izin verilmeyeceğini açıklamıştır. Trump, İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesine karşı çıktığını ve böyle bir adımı engelleyeceğini belirtmiştir. Plana göre öngörülen siyasi ve kurumsal reformların hayata geçirilmesi hâlinde Filistin Devleti’nin kurulmasına giden yolun açılabileceği ileri sürülmüştür.
İsrail Tarafının Tutumu
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump yönetiminin sunduğu 21 maddelik ateşkes planına ilişkin ön görüşmelerde bazı itirazlarını dile getirmiştir. Özellikle Filistin yönetiminin ateşkes sonrası Gazze’nin idaresinde söz sahibi olması maddesine itiraz etmiştir. Netanyahu, Hamas’ın tamamen silahsızlandırılmasını, askerden arındırılmasını ve Gazze’deki tüneller dahil saldırı amaçlı tüm askerî altyapının ortadan kaldırılmasını şart olarak öne sürmüştür. İsrail kamuoyunda saldırıların uzaması nedeniyle artan yorgunluk dikkate alınmaktadır. Ayrıca rehinelerin aileleri hükûmete baskı uygulamaktadır.
Netanyahu, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada güvenlik önceliklerini vurgulamış ve İsrail’in bölgesel askerî operasyonlarını dile getirmiştir. Bu bağlamda, Netanyahu’nun görüşmede güvenlik odaklı bir yaklaşımı sürdüreceği öngörülmüştür.
Görüşme Programı
Donald Trump – Binyamin Netanyahu görüşmesi, 29 Eylül 2025 günü Washington’da Beyaz Saray’da yapılacaktır.
Beyaz Saray programına göre görüşme üç aşamalı olarak planlanmıştır:
- İlk olarak, Oval Ofis’te ikili görüşme gerçekleştirilecektir.
- Ardından, Beyaz Saray Kabine Odası’nda çalışma yemeği düzenlenecektir.
- Son olarak, ortak basın toplantısı düzenlemesi öngörülmüştür.
Görüşme Washington saatiyle 11:00’da (TSİ 18:00) başlayacak, basın toplantısının ise 13:15’de (TSİ 20:15) yapılması beklenmektedir.
Bölgesel ve Uluslararası Tepkiler
Trump yönetiminin hazırladığı 21 maddelik barış planı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu marjında Arap ve Müslüman ülkelere iletilmiştir. Plan, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün ve Mısır gibi ülkelerin sürece dâhil edilmesini öngörmektedir.
İsrail’in 9 Eylül 2025’te Doha’da Hamas liderlerini hedef alan hava saldırısı, Katar’ın tepkisine yol açmış ve Trump tarafından da eleştirilmiştir. Bu gelişme, ABD’nin ara buluculuk sürecinde Katar’ın rolünü koruma çabasını gündeme getirmiştir.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze’deki saldırılar nedeniyle İsrail Başbakanı Netanyahu hakkında savaş suçları iddiasıyla tutuklama kararı çıkarmıştır. İsrail bu kararı reddetmiş ve mahkemenin yargı yetkisini tanımadığını açıklamıştır.
Avrupa’da ve diğer müttefik ülkelerde Filistin devletini tanıma yönünde atılan adımlar, sürece diplomatik baskı boyutu eklemiştir. İngiltere, Fransa, Kanada ve Avustralya gibi ülkelerin kararları, iki devletli çözümün yeniden gündeme gelmesine yol açmıştır.
Görüşme Öncesi Donald Trump’ın Açıklamaları
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yapılacak görüşme öncesinde Gazze’ye ilişkin barış planına dair çeşitli açıklamalarda bulunmuştur. Trump, NBC News’e verdiği mülakatta, “Orta Doğu’da barış için gerçekten iyi bir şans olduğunu” ve herkesin buna hazır göründüğünü belirtmiştir.
Trump, daha önceki demeçlerinde Gazze’de bir anlaşmanın çok yakın olduğunu, bunun esirlerin serbest bırakılmasını ve savaşın sona ermesini sağlayabileceğini ifade etmiştir.
Trump ayrıca, Batı Şeria’nın İsrail tarafından ilhak edilmesine izin vermeyeceğini vurgulamıştır. Filistinlilerin gelecekteki devletleri için Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs’ün önemli bölgeler olduğunu belirterek ilhak girişimlerinin engelleneceğini açıklamıştır.