Dönüşüm (Almanca: Die Verwandlung), Franz Kafka tarafından 1912 yılında yazılmış ve 1915 yılında yayımlanmış bir eserdir. Modernist edebiyatın önemli örneklerinden biri olarak kabul edilen bu roman, bireyin toplumsal ve psikolojik yabancılaşma sürecine odaklanmaktadır.
Konu
Eser, Gregor Samsa adlı bir pazarlamacının bir sabah dev bir böceğe dönüşmesini konu almaktadır. Bu dönüşüm Gregor’un hem fiziksel hem de sosyal yaşamında önemli değişikliklere yol açar. Roman, Gregor'un yeni durumuna uyum sağlama sürecini ve ailesinin bu değişikliğe verdiği tepkileri ele almaktadır.
Karakterler
- Gregor Samsa: Pazarlamacı olarak çalışan ve ailesine maddi destek sağlayan ana karakterdir. Böceğe dönüşmesiyle birlikte yaşamı tamamen değişir.
- Grete Samsa: Gregor’un kız kardeşidir. Başlarda Gregor'a yardım eder ancak zamanla ondan uzaklaşır.
- Baba Samsa: Otoriter bir baba figürü olarak Gregor'a karşı mesafeli ve sert bir tavır sergiler.
- Bayan Samsa: Gregor'un annesidir. Oğluna karşı şefkatli olsa da durumla başa çıkmakta güçlük çeker.
- Gündelikçi Kadın: Gregor'un dönüşümüne karşı duyarsız bir tutum sergileyen ve onun ölümünü fark eden kişidir.
Temalar
- Yabancılaşma: Gregor’un dönüşümü, bireyin toplumsal düzen içerisinde yaşadığı yabancılaşmanın bir metaforu olarak değerlendirilir.
- Aile ve Sorumluluk: Gregor'un ailesine duyduğu sorumluluk duygusu, dönüşümün ardından değişik bir boyut kazanır.
- Kimlik ve Benlik Algısı: Gregor, dönüşümüyle birlikte kimliğini ve insanlığını sorgulamaya başlar.
Edebi Değerlendirme
Dönüşüm, Franz Kafka'nın eserlerinde sıklıkla rastlanan varoluşçuluk ve absürtizm temalarını içerir. Roman, bireyin toplum içindeki konumunu sorgulayan anlatımıyla modern edebiyatın önemli çalışmalarından biri olarak kabul edilmektedir.
