Her bağımsız ülkenin bir ulusal parasının olduğu dünya ekonomisinde bu ulusal paraların birbiri cinsinden fiyatı vardır. Bir ülke parasının diğer ülke parası cinsinden fiyatına döviz kuru denir. Döviz kuru, döviz işlemlerinde geçerli olan döviz fiyatının özel adıdır. Dünyada "n" kadar ulusal para olduğu kabul edilirse döviz kuru sayısı;
n(n-1)/ 2 adet olur. T/$ ve $/T şeklinde her ulusal para için ikili kur hesaplandığından bu ikili sayımdan arındırmak amacıyla n(n-1) olan kur sayısı 2’ye bölünür.
Dolaysız ve Dolaylı Kotasyon
Bir finans kurumunun mali bir varlık için alış veya satış fiyatı belirlemesine kotasyon adı verilir. Döviz piyasasında dolaysız ve dolaylı olmak üzere iki kur kotasyon yöntemi vardır.
- Dolaysız (direkt) kotasyon yönteminde döviz kuru bir birim yabancı paranın ulusal para cinsinden fiyatı olarak tanımlanır. Buna Avrupa tipi kotasyon adı da verilir.
1$ = ₺ 4.80 Bu ifade dolaysız kotasyonu ifade etmektedir. Bu tanıma göre 1 dolar 4.80 TL’dir. Bu durumda döviz kuru arttığı zaman ulusal para, yabancı para cinsinden değer kaybetmiş (veya yabancı para ulusal para karşısında değer kazanmış) olur.
- Dolaylı (indirekt) kotasyon yönteminde ise döviz kuru, bir birim ulusal paranın yabancı para cinsinden fiyatı olarak tanımlanır. Buna Amerikan tipi kotasyon denir.
1$ = ₺ 4.80=0.20$ ifadesi dolaylı kotasyondur. Bu tanıma göre 1 TL 1/4.80 veya 0.20 dolardır. Bu durumda döviz kuru arttığı zaman ulusal para yabancı para cinsinden değer kazanmış (veya yabancı para ulusal para karşısında değer kaybetmiş) olur.
