Edebiyatın Duygu Haritası, Esra Dicle tarafından hazırlanan ve duygu kavramını edebiyat bağlamında disiplinler arası bir perspektifle inceleyen bir araştırma inceleme kitabıdır. Dergâh Yayınları’nın Türk Edebiyatı – İnceleme serisinde Kasım 2022’de yayımlanan eser, 372 sayfadır.
İçerik ve Yapı
Kitap; duygu çalışmalarının felsefe, sosyoloji, antropoloji, tarih, ekoloji, toplumsal cinsiyet ve ekonomi gibi alanlarla kurduğu ilişkileri edebiyat metinleri üzerinden analiz eder. Erken dönem Osmanlı edebiyatından çağdaş metinlere kadar yayılan geniş bir seçki sunar. Mesnevi, tiyatro, roman, şiir, öykü ve otobiyografi türlerini içeren bölümlerde; duyguların politik söylemler, ekolojik düşünce, benlik inşası ve toplumsal cinsiyet normlarıyla olan etkileşimi irdelenir.
Temalar ve Yaklaşım
- Duygunun Kolektif Yönü: Bireysel olarak yaşanan duyguların ötesinde, tarihsel ve kültürel bağlamlarda nasıl üretildiği ve dolaşıma girdiği sorunsallaştırılır.
- Duygu ve Toplumsal Yapı: Modernlik, kapitalizm ve kolektif kimlik inşa süreçlerinde duyguların işlevi incelenir.
- Edebiyat ve Duygusal Dil: Metinlerde yer alan duygusal ifadelerin, okuru nasıl yönlendirdiği ve siyasallaştığı detaylı biçimde ortaya konur.
- Disiplinlerarası Okuma: Ekoloji, toplumsal cinsiyet, politika, birey-toplum ilişkileri gibi alanlarda duygunun metaforik ve kavramsal işlevlerine dikkat çekilir.
Anlatım ve Üslup
Dicle, akademik titizlikle hazırlanan metinlerinde ana hatları net biçimde çizilmiş bölümler kullanır. Teorik referanslarla desteklenmiş analizlerde edebî metinlerden örnekler dikkatle seçilir. Dil, okuyucunun konuya hem entelektüel hem duygusal açıdan katılımını kolaylaştıracak berraklıkta yapılandırılmıştır.